паляшу́цкі, ‑ая, ‑ае.
Які належыць палешуку, уласцівы палешукам. Гразь была густая, чорная, як дзёгаць, размешаная паляшуцкімі лапцямі, быдлячымі і конскімі нагамі. Колас. Прыродны розум, спалучэнне народнай мудрасці з чыста паляшуцкай жартаўлівай дасціпнасцю і дабрадушнай хітрынкай у добрых вачах робяць гэтага чалавека прыемным субяседнікам. Залескі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Капалю́ш ’летняя шапка з палямі’ (іван., КЭС), капелюш ’саламяная, сітавая, лазовая шапка’ (Шн. 3, ПІпіл.; гродз. Рам. 1), капелюша ’капялюш’ (Мядзв.); у капэлюшы ’д’ябал’ (Выг.), капелюшы ’лісты гарбузоў’ (Бір.), капелюш, капелюшы. капелюшній. капелюшні, капелюшнічок, капелюшына ’гарлачык жоўты, Nuphar luteum (L.) Sm.’, ’гарлачык чыста-белы, Numphaea candida Presl.’, ’падалешнік еўрапейскі, Asarum europaeum L.’ (Бейл.), да капялюш (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
платані́зм, ‑у, м.
1. Ідэалістычнае філасофскае вучэнне старажытнагрэчаскага філосафа Платона і яго паслядоўнікаў, заснаванае на тым, што рэальны зменлівы свет прыродных рэчаў з’яўляецца толькі слабым адбіткам нязменнага свету вечных ідэй.
2. Адсутнасць пачуццёвасці, чыста духоўная цяга да каго‑н. // перан. Адсутнасць якіх‑н. практычных мэт; нерэальнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разме́раць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Мераючы, вызначыць межы, падзяліць на часткі, згодна велічыні чаго‑н. Пад час землеўпарадкавання каморнікі не вельмі чыста размералі палеткі, пакрыўдзіўшы Лук’янаву вёску ў карысць суседняй. Лужанін. — А мы з вамі, Аляксей Васільевіч, давайце размераем ды вызначым месца пад палі. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фарс
(фр. farce, ад лац. farsus = набіты)
1) лёгкая камедыя-вадэвіль з чыста знешнімі жартаўлівымі прыёмамі;
2) перан. грубы, цынічны жарт;
3) перан. ганебнае відовішча (напр. судовы ф.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
на́чыста, прысл.
1. Без памарак, канчаткова. Лепшыя канспекты, як правіла, былі ў Васіна, які адзін рэгулярна перапісваў іх начыста. Карпаў. // Вельмі чыста. Аніводнай непатрэбнай зёлкі не расло пад .. [чайнымі кустамі] — усё было начыста выпала[т]а. Маўр.
2. Цалкам; поўнасцю. Спалілі фашысты ўсё начыста. Людзей каго пазабівалі, а каго ў Нямеччыну пагналі. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыслані́цца, ‑сланюся, ‑слонішся, ‑слоніцца; зак.
Прыхіліцца, прытуліцца, абаперціся. [Дзед Талаш] выбраў зацішнае месца, прысланіўся да старой яліны пад навіссю спушчаных, прысыпаных снегам галін. Колас. — А цяпер захініся ў плашч, прысланіся да мяне і паспі. Сяргейчык. Людзі ўсе чыста Былі каля школы на сходзе. .. Ён падышоў. Да сцяны Прысланіўся ён збоку. Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фіра́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Заслона з тонкага матэрыялу або з карунак на вокны, дзверы і пад. У пакоі Паходні было чыста прыбрана, лёгкі ветрык калыхаў белыя фіранкі на расчыненых вокнах. Хадкевіч. І фіранкі Валя павесіла новыя: з марлі, падсіненыя і таксама злёгку падкрухмаленыя. Васілевіч.
[Польск. firanka з ням. Fürhang.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лагі́стыка
(гр. logistike = майстэрства лічэння)
1) матэматычная логіка;
2) адзін з кірункаў філасофіі і матэматыкі, які імкнецца атаясаміць матэматыку з логікай, надаючы логіцы чыста сімвалічнае значэнне (параўн. інтуіцыянізм).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
платані́чны
(ад платанізм)
1) філас. які мае адносіны да платанізму;
2) заснаваны на духоўнай цязе, пазбаўлены пачуццёвасці (напр. п-ае каханне);
3) чыста духоўны, пазбаўлены практычных, рэальных мэт.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)