Вяхо́тка1 ’мачалка’ (Байк. і Некр., БРС, Бяльк., КСП, КТС, Яруш.); ’рыззё’ (Касп., КТС, Нас.). Рус.дыял.вехотка ’тс’. Памяншальнае да вехаць (гл.). Значэнне ’мачалка’ — другаснае, на базе больш натуральнага ’пук саломы, веташ і г. д.’.
Вяхо́тка2 ’куча, чарада’ (КСП). Няясна. Магчыма, пераноснае ад вяхотка1. Параўн. «Вяхоткай вошы па спіне поўзаюць» (КСП). Не выключаны, аднак, і іншы спосаб тлумачэння. Параўн. рус.валаг.вяха ’куча’. Далейшыя сувязі застаюцца няяснымі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ста́йкі
1. Малады бярэзнік каля старога лесу (Рэч.).
2.Чарада шпакоў, якія ляцяць у вырай (Слаўг.).
3. Драўляныя хлявы для буйной рагатай жывёлы і авечак (ЖС, 511).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
бара́ний
1. барано́вы; барано́ў;
бара́ньи рога́ барано́вы ро́гі;
бара́ний тулу́п кажу́х;
бара́нье са́ло лой;
2.(овечий) аве́чы;
бара́нье ста́до аве́чая чарада́;
◊
согну́ть в бара́ний рог скруці́ць у барано́ў рог;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
traffic1[ˈtræfɪk]n.
1. рух; тра́нспарт;
heavy/light traffic вялі́кі/невялі́кі рух;
a line of trafficчарада́ машы́н;
traffic regulations пра́вілы даро́жнага ру́ху;
They were stuck in traffic. Яны заселі ў дарожнай пробцы.
2. га́ндаль (не законны);
traffic in drugs га́ндаль нарко́тыкамі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Flucht
I
f -, -en уцёкі
die ~ ergréifen* — пусці́цца наўцёкі
j-n in die ~ schlágen* — прыму́сіць каго́-н. уцяка́ць
II
f -, -en рад, шэ́раг; чарада́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
шнур
(польск. sznur, ад ням. Schnur)
1) тонкая вяровачка, звітая з некалькіх кручаных нітак;
2) вяроўка, намазаная мелам або вугалем, якая служыць цеслярам для адбівання прамой лініі на бярвеннях;
3) электрычны провад, які складаецца з некалькіх ізаляваных жыл;
4) вузкая палоска зямлі;
5) перан.чарада птушак.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ГАЛЕРЭ́Я
(франц. galerie ад італьян. galleria),
1) доўгае крытае памяшканне, у якім вонкавую падоўжную сцяну замяняе каланада, часам з аркадай ці балюстрадай; доўгі балкон. У еўрап. архітэктуры галерэя шырока выкарыстоўвалася ў палацавых і грамадскіх будынках стыляў рэнесансу, барока, класіцызму (замак на Вавелі ў Кракаве). На Беларусі вядомы з 16 ст. ў ратушах, палацах, замках (г.п. Мір Карэліцкага р-на), гандл. радах і інш. 2) Доўгае памяшканне з суцэльным радам вял. вокнаў на адным з падоўжных бакоў будынка (Люстраная галерэя Каралеўскага палаца ў Версалі). На Беларусі былі ў 16—17 ст. у манастырах, кляштарах (Гродзенскія лямусы), школьных будынках; сустракаюцца ў сучаснай архітэктуры (т.зв. дамы галерэйнага тыпу).
3) Верхні ярус глядзельнай залы тэатра (галёрка, раёк).
4) Назва шэрагу маст. музеяў (нац. галерэя, карцінная галерэя).
5) У пераносным сэнсе — шэраг, чарада (галерэя вобразаў, тыпаў).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Лотва ’чарада, плойма (дзяцей)’ (Касп.), рус.пск.лотва некрещеная! — лаянка; ’шалёнае зборышча’, польск.Lotwa ’Латвія’. Лексема паходзіць ад этноніма як абагульняючае слова для мноства людзей (з незразумелай мовай). Параўн. яшчэ рус.пск.латыш ’чалавек, які гаворыць неразборліва’. Паходзіць з незасведчанай у балтыйскіх помніках назвы для краіны і яе насельніцтва *Latuvā, Latvā (Атрэмбскі, Gramatyka, 1, 3), параўн. назву вёскі Лотва Мядзельскага р‑на, ст.-бел. Лотва (у Стрыйкоўскага) і інш. Больш падрабязна гл. Непадкупны (Связи, 151–152).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трэ́нер ‘спецыяліст, які кіруе трэніроўкай’ (ТСБМ). Праз польскую ці рускую мову з англ.trainer ‘трэнер, інструктар, дрэсіроўшчык’. Аналагічна: трэ́нінг ‘трэніроўка’ (ТСБМ), трэнава́нне ‘тс’ (Некр. і Байк.), трэнава́ць ‘праводзіць трэніроўкі’ (Некр. і Байк.) і трэнірава́ць ‘навучаючы каго-небудзь, праводзіць сістэматычныя практыкаванні па чым-небудзь’ (ТСБМ), ‘тармазіць (плыт)’ (шальч., Сл. ПЗБ); параўн. да апошняга англ.train ‘шэраг, ланцуг, гуж’, ‘чарада’. Сюды ж трэніроўка ‘навучанне маладога сабакі да палявання’ (Сцяшк.). Гл. Брукнер, 576; ЕСУМ, 5, 629; Арол, 4, 98.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шнур
(польск. sznur, ад ням. Schnur)
1) тонкая вяровачка, звітая з некалькіх кручаных нітак;
2) вяроўка, намазаная мелам або вугалем, якая служыць цеслярам для адбівання прамой лініі на бярвеннях бярвенні;
3) электрычны провад, які складаецца з некалькіх ізаляваных жыл;
4) вузкая палоска зямлі;
5) перан.чарада птушак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)