усталява́цца, -лю́юся, -лю́ешся, -лю́ецца; -лю́йся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Надзейна ўстанавіцца, умацавацца, зрабіцца ўстойлівым, наступіць.
Улада ўсталявалася.
Зіма ўсталявалася.
Усталявалася цішыня.
2. Асесці, уладкавацца дзе-н.
Ён усталяваўся на новым месцы.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Наладзіцца, замацавацца, стаць звычаем, традыцыяй.
Паміж імі ўсталяваліся добрыя адносіны.
У нас ужо ўсталявалася такая традыцыя.
|| незак. усталёўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. усталява́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
храпці́, -пу́, -пе́ш, -пе́; -пём, -пяце́, -пу́ць; хроп, храпла́, -пло́; -пі́; незак.
1. Утвараць храп.
Ён моцна храпе, калі спіць.
2. Спаць моцным сном (разм.).
Ён ужо тры гадзіны храпе.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пра жывёл: утвараць рэзкія хрыплыя гукі.
Конь храпе.
|| аднакр. храпану́ць, -ну́, -не́ш, -не́ і храпяну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (разм.).
|| наз. храпе́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
перапа́рыцца сов., в разн. знач. перепа́риться;
бру́чка ~рылася — брю́ква перепа́рилась;
п. ў ла́зні — перепа́риться в ба́не;
ужо́ ўсе ~рыліся — уже́ все перепа́рились
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пахапа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Узяць, схапіць усё, многае або ўсіх, многіх. [Дзяцел:] — Там ужо, мусіць, пабралі ўсё. Лепшыя кавалкі [зямлі] пахапалі. Мележ. [Міця] ужо чуў пра тых, расстраляных. Іх пахапалі з розных вёсак. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сумёт, ‑а, М ‑мёце, м.
Намеценая ветрам гурба снегу. Ужо больш месяца ляжыць снег, намяло высокія сумёты на вуліцы, на гародах. Шамякін. Адна дэталь, і чытач ужо бачыць снежныя сумёты, чуе, як рыпіць снег. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Выло́га ’борт у адзенні’ (Жд., 1). Ужо ст.-бел. вылоги, вилоги ’тс’. Запазычанне з польск. wyłoga ’тс’ (Булыка, Запазыч., 74).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
anymore
[,eniˈmɔr]
1) больш
I don’t want anymore — Я бо́льш не хачу́
2) ужо́ больш
I don’t smoke anymore — Я ўжо́ больш не куру́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
танкля́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць танклявага. Ранейшая, крыху несуразмерная танклявасць .. [Васіля] .. ужо даўно знікла. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
już
1. ужо; зараз;
już to widziałem — я ўжо гэта бачыў;
już miał zrezygnować — ён ужо збіраўся адмовіцца;
już była w domu — яна ўжо была дома;
już idę — ужо іду; зараз прыйду;
2. то... то...;
już tu, już tam — то тут, то там;
3. уст.już to — ...,
już to ... — або ... або
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Гайце́ц ’бацька’ (Сцяшк.). Форма слова айце́ц з пратэтычным г‑. Запазычанне (ужо ў ст.-бел. мове) з польск. ojciec. Гл. ЭСБМ, 1, 98.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)