перава́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., каго-што.
Заахвоціўшы, зацікавіўшы чым‑н., угаварыць перайсці, пераехаць куды‑н.; схіліць на свой бок. Вежа прыбавіў .. [Геленв] пенсіі, плаціў цяпер сто рублёў, абы не перавабілі ў губернскі тэатр. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ператапі́цца 1, ‑топіцца; ‑топімся, ‑топіцеся, ‑топяцца; зак.
Патануць, утапіцца — пра ўсіх, многіх.
ператапі́цца 2, ‑топіцца; зак.
1. Нагрэўшыся, растапіцца, перайсці ў вадкі стан. Ператапілася масла.
2. Празмерна адтапіцца ад моцнага награвання (пра кіслае малако).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
контрата́ка, ‑і, ДМ ‑тацы, ж.
Сустрэчная атака, якую арганізоўваюць з мэтай адбіць наступленне ворага або перайсці ў наступленне самім. Батальён адбівае немцаў, а ўслед за гэтым па загаду Шутава сам пераходзіць у контратаку. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пярэ́йд ’пераход; праход’ (Нас., Гарэц., Стан.). Бяссуфікснае ўтварэнне ад перайсці, 1 ас. адз. л. перайду́ (гл. ісці), параўн. пярэйсьце ’тс’ (Гарэц.). У падобным польск. przedejdę ’пайсці ўперад’, якое Банькоўскі (2, 829) лічыць багемізмам, параўн. чэш. předejdu ’апярэджу’, інфінітыў předejíti ’апярэдзіць’, выступае варыянт прыстаўкі (прыназоўніка) *perdъ (przede‑, гл. перада‑, перад).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перасалі́ць, ‑салю, ‑соліш, ‑соліць; зак.
1. што. Зрабіць вельмі салёным. Перасаліць суп. Перасаліць агуркі.
2. што. Пасаліць, засаліць усё, многае. Перасаліць усе грыбы.
3. перан. Разм. Перайсці мяжу, меру дазволенага ў чым‑н. Перасаліць у жартах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нелега́льны, ‑ая, ‑ае.
Не дазволены законам; падпольны. Нелегальны гурток. Нелегальны часопіс. □ Нам стала цесна ў рамках нашай першапачатковай нелегальнай сувязі, яна ўжо тармазіла рух наперад. Казлоў. Неўзабаве і сама Цётка вымушана была перайсці на нелегальнае становішча. Клімковіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закасі́ць 1, ‑кашу, ‑косіш, ‑косіць; зак., што і чаго.
Косячы, перайсці мяжу, скасіць частку чужой сенажаці. То закосіш чужога трохі, то заарэш, а праз гэта кожны дзень сваркі, панятыя. Галавач.
закасі́ць 2, ‑кашу, ‑косіш, ‑косіць; зак.
Пачаць касіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БО́ЗЕ-ВА́ДКАСЦЬ,
квантавая вадкасць з часціц (ці квазічасціц) з нулявым або цэлалікавым спінам (базонаў). Падпарадкоўваецца Бозе — Эйнштэйна статыстыцы. Да Бозе-вадкасці адносяцца, напр., вадкі гелій 4He, які пры т-рах, блізкіх да абсалютнага нуля, можа перайсці ў стан звышцякучасці; сукупнасць купераўскіх пар электронаў, утварэнне якіх прыводзіць да звышправоднасці. Гл. таксама Квантавая вадкасць.
т. 3, с. 205
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
перабе́гчы, -бягу́, -бяжы́ш, -бяжы́ць; -бяжы́м, -бежыце́, -бягу́ць; -бе́г, -гла; -бяжы́; зак.
1. што і праз (цераз) што. Бягом пераадолець якую-н. прастору.
П. дарогу.
2. Бягом перамясціцца на другое месца.
П. з аднаго акопа ў другі.
3. перан. Перайсці на бок праціўніка (разм.).
|| незак. перабяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. перабе́г, -у, м. і перабе́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.
Рабіць перабежкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перапле́сціся, -ляту́ся, -ляце́шся, -ляце́цца; -ляцёмся, -лецяце́ся, -ляту́цца; -лёўся, -ляла́ся, -ло́ся; -ляці́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Тое, што і сплесціся.
Плюшч пераплёўся з хмелем.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Пераблытацца, змяшаўшыся.
Розныя думкі перапляліся ў галаве.
3. Заплесці сабе валасы ў косы нанава, іначай (разм.).
4. 3 цяжкасцю перайсці (разм.).
Ледзь пераплёўся цераз мост.
|| незак. пераплята́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)