wstępny

wstępn|y

уступны;

słowo ~e — уступнае слова;

egzaminy ~e — уступныя экзамены;

tytuł ~y — перадавы артыкул;

~e porozumienie — папярэдняя дамоўленасць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

атра́д, ‑а, М ‑дзе, м.

1. Часовае ці пастаяннае аб’яднанне ўзброеных сіл. Партызанскі атрад. Дэсантны атрад. Атрад тарпедных катэраў. // Група людзей, арганізаваная для выканання якога‑н. задання. Санітарны атрад. Атрад па барацьбе са шкоднікамі палёў.

2. Частка якога‑н. вялікага калектыву, аб’яднаная адзінай прафесіяй, задачамі, імкненнямі. Настаўнікі — адзін з самых буйных атрадаў савецкай інтэлігенцыі. Камуністычная партыя — перадавы атрад працоўных.

3. У піянерскай арганізацыі — падраздзяленне піянерскай дружыны, якое аб’ядноўвае звычайна піянераў аднаго класа.

4. Спец. Падраздзел класа ў сістэматыцы жывёл. Атрад грызуноў. Атрад матылёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

«ВЕ́РНЫ»,

рачная кананерская лодка Пінскай ваеннай флатыліі, якая вызначылася ў пач. Вял. Айч. вайны. Пабудавана ў 1897—98. З 1919 у складзе Дняпроўскай, з 1940 — Пінскай ваен. флатыліі. Мела 3 гарматы і 4 кулямёты, экіпаж 51 чал. 11.8.1941 на Дняпры каля с. Тарасаўка Чаркаскай вобл. (Украіна) прыкрыла пашкоджаную кананерскую лодку «Перадавы», пры прарыве да Чаркасаў знішчыла 15 ням. танкаў і некалькі артыл. батарэй. 17—19.8.1941 прарвалася ў Кіеў, 25.8.1941 адбіла налёт 9 ням. бамбардзіроўшчыкаў, але ў час наступнага бою з 18 самалётамі ворага ўзарвана і патанула на Дняпры; экіпаж загінуў.

Літ.:

Локтионов И.И. Пинская и Днепровская флотилии в Великой Отечественной войне. М., 1958. С. 50—52, 67—69.

Р.К.Паўловіч.

т. 4, с. 103

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

сакрэ́т1

(фр. secret, ад лац. secretum = таемнае)

1) тайна, таямніца; тое, што падлягае захаванню ўпотай;

2) тайны спосаб атрымання, вырабу чаго-н., які невядомы іншым;

3) патайная канструкцыя ў механізме (напр. замок з сакрэтам);

4) перадавы патайны ваенны вартавы пост (напр. выстаўлены с.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

foremost

[ˈfɔrmoʊst]

1.

adj.

1) пе́ршы, найпе́ршы

foremost in the line — пе́ршы на чарзе́

2) гало́ўны; перадавы́; са́мы ва́жны

foremost authority — найбо́льшы аўтарытэ́т

2.

adv.

пе́радам, насампе́рш, перш за ўсё

to fall head foremost — упа́сьці пе́радам, галаво́й

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

уда́рнік 1, ‑а, м.

Перадавы работнік сацыялістычнай вытворчасці, які перавыконвае нормы. Ударнікі калгасных палёў. □ Ударнік.., як на барыкаду, Вядзе на штурм прарываў Ударную брыгаду. Купала. Ударнік той, хто заўсёды і пры ўсякіх умовах паказвае іншым прыклад у рабоце, сам ідучы наперадзе. Арабей. // Пра перадавое прадпрыемства. Калійны камбінат з’яўляецца ўдарнікам будоўлі сямігодкі. «Звязда».

уда́рнік 2, ‑а, м.

1. Частка затвора агнястрэльнай зброі, прызначаная для ўдару па капсулі патрона.

2. Дэталь, прыстасаванне ў якім‑н. механізме, інструменце для атрымання гуку ўдарамі.

3. Разм. Музыкант, які іграе на ўдарных інструментах. Джазавы ўдарнік. □ [Яругіна] цягнула ў рэстараны, дзе джазавыя ўдарнікі выбівалі модныя рытмы. Карамазаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

banner

[ˈbænər]

1.

n.

1) сьцяг -у m.

2) транспара́нт -у m.

3) ша́пка (у газэ́це)

2.

adj.

1) перадавы́

2) ве́льмі ўда́лы, рэко́рдны

a banner year for sales and earnings — ве́льмі ўда́лы год для про́дажу й прыбы́ткаў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

advanced

[ədˈvænst]

adj.

1) пярэ́дні

an advanced patrol — пярэ́дні патру́ль

2) перадавы́

advanced political ideas — перадавы́я паліты́чныя ідэ́і

3) найнаве́йшы

an aircraft of an advanced design — самалёт найнаве́йшае мадэ́лі

4) далёка пасу́нуты о́сьлед, хваро́ба)

advanced age — глыбо́кі век

5) павы́шаны, пабо́льшаны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

brave

[breɪv]

1.

adj. braver, -est

1) адва́жны, му́жны

brave knights — адва́жныя ры́цары

2) пы́шны, велікапы́шны

3) Archaic даскана́лы, перадавы́

brave new world — даскана́лы но́вы сьвет

2.

n.

1) адва́жны чалаве́к

2) індыя́нскі вая́ка

3.

v.t.

1) бясстра́шна сустрака́ць (небясьпе́ку), не бая́цца

2) супрацьстая́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

vrder

a (ужываецца толькі ў поўных формах)

1) пярэ́дні, які́ знахо́дзіцца спе́раду; перадавы́ (напр., пра акоп)

die ~en Zähne — пярэ́днія зу́бы

er steht in ~er Lni¦e — ён стаі́ць у пе́ршых рада́х

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)