рэзідэ́нцыя

(лац. residentio = месцазнаходжанне)

месца, дзе пастаянна знаходзіцца ўрад, кіраўнік дзяржавы або высокапастаўленая адміністрацыйная асоба.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Рэзідэ́нцыя ’месца, дзе пастаянна знаходзіцца ўрад, або асобы, якія займаюць высокія адміністрацыйныя пасады’ (ТСБМ). Ст.-бел. резыденцыя ’месца пастаяннага знаходжання прадстаўніка ўлады’ < ст.-польск. rezydencyja < с.-вяк.-лац. residentia (Булыка, Лекс. запазыч., 33).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

bedside​2 [ˈbedsaɪd] adj. : a bedside table начны́ сто́лік, ту́мбачка;

the bedside Bible Бі́блія, яка́я пастая́нна ляжы́ць на начны́м сто́ліку

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

за́тычка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Тое, чым затыкаюць што-н.

Драўляная з.

◊

Ад усіх дзірак (бочак) затычка — пра чалавека, якога пастаянна скарыстоўваюць для замены каго-н., выканання розных даручэнняў і пад; які любіць умешвацца не ў свае справы ці прымаць удзел ва ўсім.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Смо́льно ‘строга’: smolno prykazać (Арх. Федар.), смо́лно ‘настойліва, пастаянна’: аб том смолно жупіць, але ёй ніхто веры не дае (Сержп. Прымхі). Да смала, смоль (гл.), першапачаткова, магчыма, ‘навязліва’, параўн. смо́ллю (лезці) ‘неадчэпна, настырна’ (Сл. ПЗБ, Сцяшк. Сл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сканда́льны, -ая, -ае.

1. Які з’яўляецца скандалам (у 1 знач.), які ганьбіць каго-н.

Скандальная гісторыя.

2. Які пастаянна робіць скандалы (у 2 знач.).

Скандальная асоба.

С. характар.

3. Які мае адносіны да скандалу.

С. дзень.

Скандальная хроніка газет (дзе апісана што-н. ганебнае).

|| наз. сканда́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Во́ўчая мята ’чысцік лясны, Stachys germanica L. і балотны Stachys palustris L.’ (Шат.). Гл. мята. Прыметнік указвае на тое, што расліна «несапраўдная», дзікарослая; азначэнне воўчы пастаянна ўжываецца ў адносінах да неядомых і дзікарослых раслін (Мяркулава, Очерки, 90, 110).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шэф

(фр. chef)

1) кіраўнік, начальнік у адносінах да падначаленых;

2) асоба, прадпрыемства або арганізацыя, якая пастаянна дапамагае каму-н.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

паасяда́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.

1. Пасяліцца, пачаць жыць, працаваць дзе‑н. пастаянна — пра ўсіх, многіх.

2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Ушчыльніўшыся, зляжаўшыся, асесці — пра ўсё, многае. Паасядалі падмуркі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раз’язны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да раз’езду, прызначаны для раз’ездаў. Раз’язны пуць. Раз’язны конь.

2. Які павінен пастаянна раз’язджаць з месца на месца па службе. Раз’язны карэспандэнт. Раз’язны механік. Раз’язная аўтакрама.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)