альсо́вы, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і алёсавы. Паднялася ўжо альсовая трава, і навокал была такая духмянасць, што, здавалася, яе не толькі ўдыхаў бы, а піў бы. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кру́шня, ‑і, ж.

Абл. Куча камення. Яшчэ ў дзяцінстве .. [Лабановіч] любіў сядзець на кучы камення ў полі (гэта куча называлася крушня), слухаць і пазіраць, што адбываецца навокал. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ляшчы́ннік і ляшчэ́ўнік, ‑у, м.

Зараснік, кусты ляшчыны; арэшнік. Навокал нас — густы ляшчэўнік, асыпаны пустымі яшчэ арэхамі. Брыль. За апошнімі хатамі пачынаецца насып, шчыльна атулены ляшчыннікам. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папарахне́ць, ‑ее; зак.

Разм. Стаць спарахнелым, трухлявым — пра ўсё, многае. [Нахлябіч] паглядзеў навокал ды і кажа: гумно.. ваша ледзьве ліпіць, ды і ўсе будынкі папарахнелі, зараз параскідаюцца. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

амбіяфані́чны

(ад лац. ambi = навокал + гр. phone = гук)

звязаны з сістэмай электронна-акустычных устройстваў, якія выкарыстоўваюцца ў тэатрах, канцэртных залах для забеспячэння добрай чутнасці ў любым пункце залы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

навако́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які знаходзіцца або жыве ў наваколлі. Навакольныя калгасы. □ Навакольны недалёкі лес дыхаў роснай вільгаццю. Пестрак. З вялікай надзеяй і гонарам глядзяць цяпер усе навакольныя людзі на тры велічныя капры. Кулакоўскі.

2. Які адбываецца навокал каго‑, чаго‑н. Аляксей Аўдзейчык стаіць пад сцяною кароўніка і любуецца навакольнай прыгажосцю восені. Дуброўскі. Шасціць пад коламі лісце, не глушачы навакольных гукаў. Аляхновіч.

3. у знач. наз. навако́льнае, ‑ага, н. Тое, што знаходзіцца навокал каго‑, чаго‑н. Жанчына жыла толькі.. [дзіцем], глухая да навакольнага, поўная роўнай увагі і любасці.. Карпаў.

4. у знач. наз. навако́льныя, ‑ых, мн. Людзі, якія знаходзяцца навокал каго‑, чаго‑н. Верка аглядалася, меркавала, якое робіць уражанне на навакольных. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

crawl​2 [krɔ:l] v.

1. по́ўзаць, паўзці́, пластава́ць

2. цягну́цца, валачы́ся, паво́льна ру́хацца/перамяшча́цца

3. (with) кішэ́ць;

The whole ground was crawling with ants. Усё навокал кішэла мурашамі.

4. (to) infml рабале́пстваваць, нізкапакло́ннічаць, по́ўзаць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

беспрычы́нны, ‑ая, ‑ае.

Без усякай прычыны; беспадстаўны, неабгрунтаваны. Раніца новага дня, так шчасліва пачатага, рассявала па станцыі і навокал праменні святла, надзей і нейкай новай беспрычыннай радасці. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вако́л,

1. прысл. Кругом, навокал. Вакол ляжала маўклівае пустое поле. Колас.

2. прыназ. з Р. Кругом чаго‑н. Вакол старога графскага саду і парку шуміць калгасная збажына. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непрахо́дны, ‑ая, ‑ае.

Праз які немагчыма або цяжка прабрацца, прайсці. Навокал быў непраходны лес. Гурскі. Раскаваў балота з пут, З дрыгвы непраходнай Гераічны вольны люд Працаю свабоднай. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)