бугры́сты, ‑ая, ‑ае.

Пакрыты буграмі. Бугрыстая дарога. Бугрыстае поле. □ Потым ўдарылі маразы, балота пакрылася тоўстай скарынкай каструбаватага, бугрыстага, з жоўтымі падцёкамі лёду. Дамашэвіч. // Няроўны, з буграмі. Стоячы пры лямпе, якая асвятляла бугрысты, з залысінамі лоб,.. [старшыня валвыканкама] моўчкі перагледзеў некалькі лісткоў. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бума́жнік, ‑а, м.

Невялікіх памераў кішанёвая папка для папяровых грошай і дакументаў; кашалёк. Блок.. выняў з кішэні бумажнік, даў Лабановічу дзесяцірублёўку і моўчкі кіўнуў галавою, даючы гэтым зразумець, што болей гаварыць няма аб чым і што работы болей не будзе. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ду́мны 1, ‑ая, ‑ае.

Гіст. Звязаны з баярскай думай (гл. дума ​2). Думны дзяк. Думны я баяры.

ду́мны 2, ‑ая, ‑ае.

Задуменны, заклапочаны. Курылі, моўчкі думалі кожны пра сваё, той-сёй з дзядзькоў драмаў. Зайчык першы разбіў думную маўчанку. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паясне́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. паясняць — паясніць.

2. Заўвага, тлумачэнне, якое робіць што‑н. больш зразумелым. Ніякага рэальнага зместу не ўкладаў Пракоп у гэтае слова. Ён моўчкі глядзеў на Міколу, баючыся паказацца невукам і чакаючы паяснення. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перагаво́рвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Абменьвацца кароткімі фразамі. Спачатку хлопцы сядзелі моўчкі і толькі зрэдку перагаворваліся шэптам, баючыся спудзіць рыбу. Ваданосаў. За сталом было шумна; госці ажыўлена перагаворваліся, жартавалі, смяяліся, казалі тосты. Каршукоў.

2. Зал. да перагаворваць (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перагарну́ць, ‑гарну, ‑горнеш, ‑горне; зак., што.

1. Перавярнуць старонку ці ліст чаго‑н. Маёр моўчкі перагарнуў некалькі старонак справы і сказаў: — Заўтра я сам буду дапытваць. Асіпенка. // Гартаючы што‑н., прапусціць патрэбную старонку, ліст. // перан. Разм. Прачытаць што‑н. бегла, збольшага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распалаві́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.

Разм. Раздзяліць прыблізна напалам. Моўчкі кожны [рабочы] распалавініў свой атрыманы капітал. Мурашка. У штабе арміі, што размясціўся часткова ў вёсцы, часткова ў лесе, у наспех абсталяваных бліндажах і ў крытых машынах, каманду распалавінілі. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узмакрэ́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які стаў мокрым (звычайна ад поту). Іван з Аляксеем ледзь паспявалі за .. [Сітай], моўчкі сапучы і выціраючы хусцінкамі ўзмакрэлыя твары. Б. Стральцоў. Пот засланяў вочы Змітраку, сцякаў з твару, .. да цела прыліпала ўзмакрэлая майка, хоць выціскай яе. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упо́тай, прысл.

Непрыкметна для іншых, скрытна, тайком, цішком. Вера Іванаўна ўпотай пазірала, як Пятро абыходзіцца з малою. Сабаленка. І толькі часам вечарамі, употай ад хлопцаў, даставаў [Алёша] з тумбачкі чорную бесказырку і падоўгу моўчкі сядзеў, пазіраючы ў засмужанае марозам акно. Нядзведскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

здзець, здзену, здзенеш, здзене; зак., што.

Разм. Зняць што‑н. надзетае, абутае. Здзець паліто. Здзець боты. □ Рыгор моўчкі здзеў гарнітур і далікатна павесіў яго на сцяне. Гартны. // Зняць што‑н. уздзетае, начэпленае. Бліжай сталі залатыя аганькі — Вось і бераг! Здзеньце вёслы, маракі! Гурло.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)