Уладальнік млына або работнік у млыне; мукамол. Калі .. скончылася веснавая паводка і рэчка ўвайшла ў берагі, млынар ужо на сялянскі завоз пусціў млын.Чорны.Яшчэ калі дзядзька Пракоп быў за старшыню, дык ён паставіў бацьку за млынара ў колішні Лукашоў вятрак.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Разм. Тое, што і упхнуць. Неяк пад вечар у камеру ўпіхнулі пухлую жанчыну.Мележ.Не цярпелася, кожным днём даражылі: млын ужо гатовенькі, качагарка — з недабудаванай сцяной, каб гэты паравік у сярэдзіну праз яе ўпіхнуць.Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БАНАЛІТЭ́Т
(франц. banalité),
у сярэдневяковай Зах. Еўропе манапольнае права сеньёра на маёмасць грамадскай значнасці (млын, печ, вінаградны прэс), за карыстанне якой сяляне павінны былі яму дадаткова плаціць. Баналітэты шырока ўжываліся феадаламі (у т. л. простымі рыцарамі) з канца 10—11 ст.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
вешняк Вадзяны млын, які працуе толькі пры высокім узроўні веснавой вады (АВК, 4).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
ліць
1. gíeßen* vt;
2. (моцнацячы) flíeßen* vi (s), strömen vi (h, s);
◊ ліць слёзы Tränen vergíeßen*;
ліць ваду́ на млынкаго-н Wásser auf j-s Mühlen gíeßen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ме́льнік1 ’млынар’ (ТСБМ, Бяльк., Сл. ПЗБ), валож., шальч. ’млён’ (Сл. ПЗБ). Укр., рус.мельник, балг.мелник, польск.mielnik, н.-луж.młynik ’тс’, макед.мелник ’камень млына’, чэш.Mělnik — назва горада ў Чэхіі. Відаць, познепрасл. утварэнне з суфіксам ‑(n)ikь ад асновы цяперашняга часу mel‑ дзеяслова малоць (гл.). Аб суфіксе гл. Слаўскі, SP, 1, 90; Сцяцко, Афікс. наз., 54–55. Ад гэтай жа асновы ўтворана і мельніца ’млын’ (мсцісл., З нар. сл.; Бяльк.; ветк., Мат. Гом.; Сл. ПЗБ, Ян.), ’жорны’ (Ян.), рус.мельница, польск.mielnica, макед., балг.мелница ’млын’, серб.Мельница — назва вёскі.
Ме́льнік2 ’малая ўкладка снапоў у полі’ (валож., ДАБМ, к. 286; Сл. ПЗБ). З мэндлік, у якога выпала ‑д‑ і адбылася перастаноўка нлʼ…лʼн.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пру́дзішча ’месца, дзе быў млын’ (Нас.), ст.-бел.прудище ’сажалка, высахлы ставок’; славен.prodíšče, серб.-харв.пру̏дшите ’рачны нанос’, балг.пръ́дище ’месца, дзе цякла рака і нанесла пясок і жвір’. Прасл.*prǫdiště, вытворнае ад *prǫdъ, гл. пруд1. Гл. Бярнар, RÉS, 27, 31–40; БЕР, 5, 819–820.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
це́мень, ‑і, ж.
Густая цемната (у 1 знач.). У прамежках між хатамі, дзе не свецяць вокны, цемень, як дзёгаць.Навуменка.Твар.. [жанчыны] у цемені цяжка было разглядзець.Колас.//чаго. Цёмная, дрэнна асветленая прастора. [Астаповіч] адамкнуў млын, і ўвайшоў у цемень гэтых сцен, так добра яму знаёмых за многа год.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ветрачок ’малы вятрак; рухомае прыстасаванне, якое па форме нагадвае вятрак; малая электрастанцыя’ (КТС), укр.вітрячок, палес.вітрачо́к, вєтрачо́к, виітрачо́к ’прылада, на якую намотваецца пража з цэўкі або верацяна для сушкі’, рус.пск., смал.ветрячок ’ветраны млын магутнасцю для патрэб адной гаспадаркі’, польск.wiatraczek ’ветрачок’. Памяншальная форма лексемы вятрак (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вятра́к ’ветраны млын’ (Байк. і Некр., БРС, Бяльк., Выг., Касп., КСТ, КТС, Маш., Шат., Яруш.). Укр.вітряк, рус.ветряк, польск.wiatrak, чэш.vetrák, větřák, славац.vetrák ’тс’. Паўночнаславянскае ўтварэнне ад асновы ветр‑ з суф. ак/ʼак. Улічваючы характар рэаліі, цяжка дапускаць старажытнасць утварэння. Параўн. яшчэ в.-луж.větrak ’вентылятар’, wětrak ’ветрагон’.