По́дмазка ’кавалачак сала ці здору для падмазвання патэльні’ (Сл. Брэс.; хойн., Шатал.). Да пад‑ і мазаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пы́пскаць ’курыць’ (ігн., Сл. ПЗБ). Гукапераймальнае, параўн. рэканструяванае Махэкам₂ (450) “^‑intensivum” у чэш. *pip‑skati ’мазаць, замазваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мазю́ка ’плаксун’, ’капрызніца, песта’ (слонім., Жыв. сл.) — да ма́заць (гл.). Аб суфіксе ‑юка гл. Сцяцко, Афікс. наз., 78.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ква́цык ’кавалак гразі ад колаў’ (ТС). Параўн. укр. квацок ’кавалак гліны’, квацати ’мазаць’, балг. квацам ’мазаць, ляпіць сцяну’, славен. kvacáti ’пырскаць, хлюпаць’. Прасл. kvacati (параўн. Слаўскі, 3, 453; ЕСУМ, 2, 416; БЕР, 2, 309) вельмі праблематычнае. Яно як быццам не мае рэфлексаў у серб.-харв., а значэнне славен. паралелі адрозніваецца ад адпаведных укр. і балг. Гл. яшчэ квэцаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ма́зацца, ма́жуся, ма́жашся, ма́жацца; ма́жся; незак.

1. Мазаць сябе чым-н. (крэмам, маззю і пад.).

2. Рабіцца брудным, пэцкацца.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Аб прадметах: пэцкаць пры дотыку.

Пафарбаваныя сцены мажуцца.

|| зак. вы́мазацца, -мажуся, -мажашся, -мажацца; -мажся (да 1 і 2 знач.), зама́зацца, -ма́жуся, -ма́жашся, -ма́жацца; -ма́жся (да 2 знач.), нама́зацца, -ма́жуся, -ма́жашся, -ма́жацца; -ма́жся (да 1 знач.) і пама́зацца, -ма́жуся, -ма́жашся, -ма́жацца; -ма́жся (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Мазані́на ’мазня, нядбайна напісанае ці намаляванае’ (ТС) — аддзеепрыметнікавае ўтварэнне з суф. ‑ін‑а (Сцяцко, Афікс. наз., 42). Да ма́заць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

anoint

[əˈnɔɪnt]

v.t.

1) ма́заць ма́сьцю

2) мірапама́зваць

The bishop anointed the new king — Бі́скуп мірапама́заў но́вага караля́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Ма́зіцца ’румзаць’ (слонім., Жыв. сл.) утворана ад нематываванага мазаць, ‑цца пры дапамозе суфікса другасных гукапераймальных дзеясловаў ‑iti (sę) (гл. Слаўскі, SP, 1, 48).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ölen

vt зма́зваць, ма́заць, шмарава́ць ма́слам [але́ем]

◊ álles geht wie geölt — усё ідзе́ як па ма́сле

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Мазёк! ’пра няўмелае мазанне’ (мсцісл., Нар. лекс.) — гукапераймальнае слова ад мазаць (гл.). Канцавое ‑к‑ замест ‑х‑ (як, напр., пялёх!), відавочна, пад уплывам слова мазок.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)