Лята́рня ’ліхтар’, ’падсвечнік’ (Сцяшк., Мал.; гродз., шчуч., З нар. сл., Сл. ПЗБ), лятарэнька ’ліхтар’ (Булг.), ст.-бел. лятарня, летарня, лятерня ’тс’ (1556 г.). Запазычаны са ст.-польск. laternia, laterna, latarnia, якія праз с.-в.-ням. latërne ’ліхтар’ прыйшлі з лац. laterna ’ліхтар, лямпа’ < lanterna < ст.-грэч. λαμπτήρ ’паходня, лямпа, ліхтар’ (Слаўскі, 4, 66 з л-рай; Булыка, Лекс. запазыч., 103).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бліц, ‑у, м.

Лямпа для імгненнай моцнай успышкі святла пры фатаграфаванні. У вестыбюлі палаца культуры было людна, зырка ўспыхвалі бліцы. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

куро́дымець і курады́мець, ‑млю, ‑міш, ‑міць; незак.

Вылучаць куродым; дымець. У лучніку куродымела смаловая лучына. Мурашка. Пакінутая .. нядаўна лямпа курадымела. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

люмінесцэ́нтны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да люмінесцэнцыі, звязаны з ёю, заснаваны на люмінесцэнцыі. Люмінесцэнтная лямпа. Люмінесцэнтнае асвятленне. Люмінесцэнтны аналіз.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электры́чнасць, -і, ж.

1. Сукупнасць з’яў, у якіх выяўляецца існаванне, рух, узаемадзеянне зараджаных часціц.

Вучэнне аб электрычнасці.

2. Энергія, што атрымліваецца ў выніку выкарыстання такіх з’яў.

Прымяненне электрычнасці ў тэхніцы.

3. Асвятленне, атрыманае на аснове гэтай энергіі.

Запаліць э.

|| прым. электры́чны, -ая, -ае.

Э. зарад.

Э. ток.

Электрычная лямпа.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

малібдэ́навы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да малібдэну. // У склад якога ўваходзіць малібдэн. Малібдэнавая руда. // Зроблены з малібдэну. Лямпа з малібдэнавай ніццю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электро́нны ​1, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да электрона ​1; які складаецца з электронаў. Электронны прамень. Электронны паток. Электронная тэорыя.

2. Заснаваны на выкарыстанні ўласцівасцей электрона. Электронны мікраскоп.

•••

Электронная лямпа гл. лямпа.

электро́нны ​2, ‑ая, ‑ае.

Зроблены з электрону ​2 (у 1 знач.), з электронам.

•••

Электронная бомба — запальная бомба, у якой тэрмітнай масай з’яўляецца электрон ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бабу́лін, ‑а.

Разм. Які мае адносіны да бабулі, належыць бабулі. На акне каля бабулінага ложка, дзе ляжыць Ніна, цьмяна гарыць укручаная лямпа. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэфра́ктар, ‑а, м.

1. Тэлескоп, аб’ектыў якога складаецца з лінз.

2. Уст. Павелічальнае шкло, якое ўзмацняе святло, а таксама лямпа з такім шклом.

[Ад позналацінскага refractio — пераламленне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спірто́ўка, ‑і, ДМ ‑тоўцы; Р мн. ‑товак; ж.

Спіртавая лямпа. — Што ж, будзем лячыць, — сказала Алаіза, вымаючы з клунка банкі, спіртоўку. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)