кампараты́ў
(лац. comparativus = параўнальны)
лінгв. граматычная катэгорыя прыметніка і прыслоўя, якая абазначае большую ступень праяўлення прыметы ў параўнанні з той жа прыметай, названай у звычайнай ступені (напр. лепшы, лепш).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
падапрану́цца, ‑апрануся, ‑апранешся, ‑апранецца; зак.
Разм.
1. Апрануць што‑н. пад верхняе адзенне. Падапрануцца цяплей.
2. Апрануцца лепш, у святочнае. Падапрануцца на вечар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стальма́ства, ‑а, н.
Разм. Рамяство, занятак стальмаха. Можа б ён [Стальмаховіч] і лепш выйграў, каб толькі стальмаствам заняўся, але што ж, зямля цягне. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
друг, -а, м.
1. Той, хто дружыць 3 кім-н., блізкі сябар, прыяцель.
Стары д. лепш за новых двух (з нар.). Сустрэча з другам.
Зялёны д. (пра лес).
2. Ужыв. як зварот да блізкага чалавека, а таксама як ветлівы зварот да таварыша, суседа ці сустрэчнага чалавека.
Дапамажы, д.
3. К дру́жа (разм.). Ужыв. як форма звароту да каго-н.
Дарагі дружа, спачуваю табе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мо́жно в знач. сказ. мо́жна, (возможно) ільга́, (после гласных) льга;
как мо́жно бо́льше, лу́чше як мага́ больш, лепш.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́здно
1. нареч. по́зна;
2. безл., в знач. сказ. по́зна;
◊
лу́чше по́здно, чем никогда́ лепш по́зна, чым ніко́лі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Наблі́жай ’бліжэй’, ’прыстойней, лепш’ (Нас.). Утворана пры дапамозе прэфікса на-, які мае градуальнае лексічнае значэнне ў адрозненне ад граматычных сродкаў выражэння градуальнасці (г. зн. ступеняў параўнання). Гл. наі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыадзе́ць, ‑адзену, ‑адзенеш, ‑адзене; зак., каго.
Разм. Забяспечыць адзежай. Праўда, хлопца прыадзелі, Далі Хаімаў каптан. Колас. // Адзець лепш, чым звычайна; адзець прыгожа, па-святочнаму.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сты́рнік, ‑а, м.
Тое, што і стырнавы (у 2 знач.). Павер напеву стырніка, Плыты, плыты спыні! Гэй, воды, быстрая рака, Назад лепш павярні! Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халэ́мус, нескл., м.; у знач. вык.
Разм. Гібель, канец, смерць. Не праціўся лепш Ахрэму: Дасць па карку і — халэмус! Строгі, хай яго багі! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)