1.што. Надаваць чаму‑н. вісячае становішча. Вешаць вопратку. Вешаць вядро на крук.
2.каго. Караць смерцю праз павешанне. З нялюдскай жорсткасцю спаганялі фашысты сваю злосць на мясцовым насельніцтве, палілі вёскі.., расстрэльвалі і вешалі людзей.В. Вольскі.
•••
Вешаць галаву — сумаваць, маркоціцца.
Вешаць нос — тое, што і павесіць нос (гл. павесіць).
Вешаць сабакнакаго — нагаворваць, звальваць што‑н. на каго‑н.
Хоць тапор вешай — пра цяжкае, нясвежае паветра ў памяшканні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
За́кла ’закутак у хляве для малых свіней’ (брагін., З нар. сл.), ’месца ў вуглу плота’ (Мат. Гом.), ’выгін ракі’ (стол., Яшкін). Укр.уст.дыял.за́кла ’крук’ (’Haken’, Жэлях.), за́кло ’частка зямлі, што ўдаецца ў чужую зямлю (Грынч.). Ніканчук (БЛ, 1974, 6, 71), улічваючы розныя значэнні слова на Укр. Палессі, аб’ядноўвае закло са словамі клін, укр.ікла, рус.клык, якія генетычна звязвае з калоць (гл.) і прапануе рэканструяваць яго форму як закъло. Гэта верагодна. Аналагічна на больш шырокім матэрыяле Варбат, Этимология, 1972, 49–53.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
crook
[krʊk]1.
n.
1) крук -а́m.
2) вы́гін -у m., вы́гіб -у m. (у рацэ́), загі́б -у m., лука́f.
3) згіб -у m. (рукі́ ў ло́кці)
4) informal круце́ль -яля́, махля́р -а́m.; зло́дзей -я m.
2.
v.i.
закру́чваць (-ца), загіна́ць (-ца)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Гуж1 ’гуж’ (БРС, Касп., Бяльк.). Ад прасл.*gǫžь; параўн. рус.гуж, укр.гуж, польск.gążew, gążwa, балг.гъж, гъжва і г. д. Паводле Фасмера (1, 471), версія аб роднаснасці з прасл.*ǫza і далей *vęzati не тлумачыць пачатковага гука g‑. Таму лепш параўноўваць са ст.-ісл.kengr ’крук’. Іншыя даследчыкі ўсё ж лічаць g‑ пратэзай. Агляд матэрыялу і літ-ры ў Трубачова, Эт. сл., 7, 93–94.
Гуж2 ’вуж’ (Сцяшк.). З вуж (< *ǫžь); мена пратэтычных гукаў в‑ > г‑ (так і ў некаторых іншых словах: гу́зкі‑ву́зкі) (Сцяшк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Спі́на ‘задняя (у жывёл — верхняя) частка тулава’ (ТСБМ, ТС; лід., карэліц., мін., Сл. ПЗБ; браг., Шатал.), спі́на ‘хрыбет’ (Пятк. 2), ‘вільчык’ (Сл. ПЗБ); таксама спіна́, спэна́ ‘спіна’, ‘прадаўгаватая горка’ (ТС). Укр.спи́на, рус.спина́ ‘спіна’. Лічыцца запазычаннем праз ст.-польск.spina ‘хрыбет’ (параўн. націск) з лац.spīna ‘спінны хрыбет, пазваночнік’; гл. Міклашыч, 318; Брукнер, 509. Фасмер (3, 735) прапаноўвае яшчэ бачыць роднасць з лат.spina ‘прут’, лац.spīna ‘цёран; шып, хрыбет’, ст.-в.-ням.spinula ‘шпілька’, тахар. Aspin‑ ‘крук, колышак’, с.-н.-ням.spîle ‘ражон’. Гл. яшчэ ЕСУМ, 5, 371; Трубачоў, Проспект, 81.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
hak
м.
1.крук;
hak szynowy чыг. кастыль;
2. гак; зачапка;
3.спарт. хук; аперкот;
mieć na kogo ~a — мець кампрамат на каго; трымаць каго на кручку
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
kosa
Iж.
каса;
trafiła kosa na kamień — найшла каса на камень; трапіўся востры на шылаватага (цюк на крук); чорт на нячысціка наскочыў
IIж. каса (прычоска)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Касты́ль ’палка з загнутай ручкай’ (Бяльк.), кастылец, касты́ль ’тс’, ’крук’ (Сл. паўн.-зах., 2). Рус.косты́ль ’кастыль’, ’вялікі драўляны цвік’, ’цвік з загнутым верхнім канцом замест шляпкі’, дыял.ко́стыль ’палачка для пляцення лапцей’, укр.дыял.кости́ль ’частка вялікай падоўжанай пілы’, косту́ль ’палка, посах’. У іншых слав. мовах вядома толькі славен.kostílja ’дрэва Celtis australis’, ’пугаўё (з гэтага дрэва)’. Гл. агляд Трубачова, Эт. сл., 11, 167. Лічыцца вытворным ад прасл.*kostь ’косць і да т. п.’ (аб іншых значэннях гл. у Трубачова, Эт. сл.) суфіксам *‑ylь. Гл. яшчэ Бернекер, 1, 582; Праабражэнскі, 1, 368; Фасмер, 2, 349; Трубачоў, там жа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пулга́к ’від мушкета’, ст.-бел.пулгакь, полгакь (XVI ст.). Запазычана з польск.pułhak (półhak) ’тс’, што з’яўлялася паўкалькай з ням.Halbhaken, дзе першая частка была перакладзеш з польск.pół‑ ’паў-’, а другая адпавядала ням.Hacken ’від зброі’ (ст.-бел.гак), гл. Патры–Тамушанскі, JBS, XV–XVI, 4 (3–4), 120; Булыка, Лекс. запазыч., 70; Басай–Сяткоўскі, SFPS, 13, 36. Паводле Банькоўскага (2, 753), польск.pół‑ было рэгулярнай заменай лац.semi‑, франц.dėmi‑, ням.halb‑. Махэк₂ (464) звязвае з hak ’крук’ (гл. гак), бо зброя “häkem pfipinala se na lože neb kozlik” (“крукам прымацоўвалася да ложа ці козлаў”).