прысядзі́бны, ‑ая, ‑ае.

Які размяшчаецца, знаходзіцца пры сядзібе. Прысядзібны ўчастак. Прысядзібныя землі. □ Сонца ўжо даўно зайшло, і лёгкі змрок ахутваў хаты і прысядзібныя дрэвы. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каланізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.

1. Гвалтоўна ператварыць (ператвараць) у калонію (у 1 знач.).

2. Засяліць (засяляць) свабодныя землі перасяленцамі, каланістамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усёве́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Разм. Чалавек, які лічыць сябе дасведчаным ва ўсім. — Іх [зернесушылкі] на цалінныя землі адправяць, — паведаміў усёвед Толя, павярнуўшы рыжую галаву. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абло́га, -і, ДМ -ло́зе, мн. -і, -ло́г, ж.

1. Даўно не аранае поле, пакрытае травою, дзірваном.

Узараць аблогу.

2. Акружэнне войскамі ўмацаванага пункта з мэтай яго захопу.

Зняць аблогу.

3. Акружэнне лесу з мэтай правядзення аблавы на звера.

А. мядзведзя.

|| прым. абло́гавы, -ая, -ае і абло́жны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Абложныя землі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ава́ры, ‑аў; адз. авар, ‑а, м.

Цюркскія плямёны, якія ўварваліся ў 6 ст. ў прыдунайскія землі і ўтварылі там самастойную дзяржаву, што праіснавала да пачатку 10 ст.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

odzyskany

[od-zyskany] зноў здабыты, вернуты;

Ziemie Odzyskane — вернутыя землі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

zagospodarować

зак. асвоіць; добраўпарадкаваць; абжыць;

zagospodarować odłogi — асвоіць залежныя землі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

міжусо́біца, ‑ы, ж.

Нелады, разлад, сварка паміж якімі‑н. грамадскімі групамі, пераважана ў феадальнай дзяржаве. [Полаўцы] у час княжаскіх міжусобіц нападалі на рускія землі, рабавалі і спусташалі іх. Шкраба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыватнаўла́сніцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да прыватнай уласнасці, да валодання прыватнай уласнасцю. Прыватнаўласніцкая гаспадарка. Прыватнаўласніцкія землі. Прыватнаўласніцкі сектар у сельскай гаспадарцы. // Уласцівы ўладальніку прыватнай уласнасці. Прыватнаўласніцкія інтарэсы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стараво́рыўны, ‑ая, ‑ае.

Які здаўна падвяргаецца ворыву. Стараворыўныя землі. □ Дзямід Сыч накіраваўся на стараворыўны тарфянік першай брыгады. Паслядовіч. Тарфяныя глебы як цалінныя, так і стараворыўныя, патрабуюць глыбокага ворыва. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)