zbiór, ~oru
zbi|ór
м.
1. збор; зборнік; набор; калекцыя;
~ór obrazów — калекцыя карцін;
~ór zadań — зборнік задач, задачнік;
2. ~ory мн. збор ураджаю; ураджай;
3. мат. мноства
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
верш, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Невялікі мастацкі твор, напісаны рытмізаванай мовай.
Зборнік вершаў.
Вершы Максіма Багдановіча.
2. Адзінка рытмічна арганізаванай мовы, вершаваны радок.
Памер верша.
Раман у вершах.
3. Рытмізаваная мова.
Гаварыць вершам.
○
Белы верш — верш без рыфмы.
Вольны верш — верш, які не мае рыфмы і характарызуецца няпэўнай колькасцю стоп у радку.
Верш у прозе — невялікі эмацыянальна насычаны твор у празаічнай форме.
|| прым. ве́ршавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
канцыяна́л
(с.-лац. cantionale, ад лац. cantio = спяванне)
зборнік шматгалосых рэлігійных песнапенняў евангелісцкай царквы для сумеснага выканання царкоўным хорам і абшчынай.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
хрэста́матыя хрэстама́тыя
(гр. chrestomatheia, ад chrestos = карысны + mathos = веданне)
вучэбны дапаможнік, які ўяўляе сабой зборнік выбраных твораў або ўрыўкаў з іх.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дэклама́тар, ‑а, м.
1. Той, хто выступае з дэкламацыяй. Юны харыст стаў заўзятым дэкламатарам, выступаў з чытаннем вершаў беларускіх паэтаў. «Полымя». Хор хлопцаў спаборнічаў з дзявочым хорам. Іх перапынілі дэкламатары. Мальдзіс.
2. Зборнік твораў для дэкламавання. Вычытаў у старым рускім дэкламатары прозвішча рускага паэта «П. Мінскій». І ахрысціў сябе больш арыгінальна: Усяслаў Барвінец. Таўлай.
[Лац. declamator.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ДА́ЙДЖЭСТ
(англ. digest літар. кароткі пераказ),
1) зборнік, асобы від часопіса, які перадрукоўвае матэрыялы з інш. выданняў у скарочаным і, як правіла, спрошчаным выглядзе.
2) Масавае выданне, якое змяшчае кароткі адаптаваны пераказ твораў маст. л-ры.
т. 6, с. 10
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
намакано́н
(с.-гр. nomokanon, ад гр. nomos = закон + kanon = правіла)
зборнік царкоўных канонаў і грамадзянскіх законаў, якія датычылі быту і сямейнага права Візантыйскай імперыі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
антало́гія 1, ‑і, ж.
Зборнік выбраных твораў, часцей за ўсё вершаў, якія належаць розным аўтарам. Анталогія беларускай паэзіі. Анталогія беларускай народнай песні.
[Ад грэч. anthologia — букет кветак (назва зборнікаў выбраных твораў старажытнагрэчаскай паэзіі).]
антало́гія 2, ‑і, ж.
У дамарксісцкай філасофіі — метафізічнае вучэнне аб асновах быцця, якое цалкам супрацьпастаўляецца гнасеалогіі і логіцы; у марксісцкай філасофіі — вучэнне аб аб’ектыўнай дыялектыцы матэрыяльнага свету, заснаванае на яго навуковым пазнанні і звязанае з гнасеалогіяй і логікай.
[Ад грэч. ōn, ontos — існае і logos — вучэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бі́блія
(лац. biblia, ад гр. biblion = кніга)
гістарычны помнік пісьменнасці, зборнік твораў іудзейскай і хрысціянскай (Стары і Новы Запаветы) рэлігій, дзе выкладзены асновы веравучэння.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
БРЫ́ЎЗЕМНІЕК (Brīvzemnieks; сапр. Трэйланд) Фрыціс
(1.11.1846, воласць Ракайжы, Латвія — 15.9.1907),
латышскі фалькларыст, публіцыст, паэт. Доўга жыў у Маскве. У 1870-я г. па заданні Рускага т-ва антрапалогіі і этнаграфіі правёў экспедыцыю ў Латвію і склаў першыя на рус. мове навук. зб-кі лат. нар. песень («Зборнік антрапалагічных і этнаграфічных матэрыялаў», 1873), прыказак і прымавак («Матэрыялы па этнаграфіі латышскага племя», 1881), казак і паданняў («Латышскія казкі. Зб. матэрыялаў па этнаграфіі», 1887), а таксама першы на лат. мове зборнік казак («Нашы народныя казкі», 1887). Пісаў вершы. Перакладаў на лат. мову творы рус. пісьменнікаў, Ф.Шылера. Аўтар кнігі пра М.Ламаносава (1874).
Тв.:
Raksti. Sēj. 1—4. Rīga, 1909—14.
В.Гудрыке.
т. 3, с. 279
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)