kontrakt, ~u

м.

1. кантракт; дагавор, дамова;

kontrakt eksportowy — экспартны кантракт; кантракт па экспарце;

kontrakt na dostawę — кантракт на пастаўку;

zawrzeć kontrakt — заключыць кантракт;

zerwać kontrakt — скасаваць кантракт;

unieważnić kontrakt — аб’явіць кантракт (дамову) нядзейсным;

objąć ~em — уключыць у кантракт;

warunki ~u — умовы кантракта;

2. ~y — мн. уст. кірмаш

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

porozumienie

porozumieni|e

н. пагадненне; дамова;

dojść do ~a z kim — прыйсці да пагаднення з кім;

w ~u z kim — па дамоўленасці з кім;

~e handlowe — гандлёвае пагадненне;

~e dwustronne — двухбаковае пагадненне;

~e gospodarcze — эканамічнае пагадненне;

~e międzynarodowe — міжнароднае пагадненне;

~e wielostronne — шматбаковае пагадненне;

zawrzeć ~e — заключыць пагадненне

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Vertrág

m -(e)s, -träge дамо́ва, дагаво́р, кантра́кт

kraft des ~es — у сі́лу дагаво́ру [дамо́вы]

laut ~ — зго́дна з дагаво́рам [дамо́вай]

ein leonínischer ~ — каба́льны дагаво́р

den ~ ánnehmen* — пагадзі́цца на заключэ́нне дагаво́ру [дамо́вы, кантра́кта]

éinen ~ schlíeßen* — заключы́ць дагаво́р

éinen ~ bréchen* — пару́шыць дагаво́р

éinen ~ éinhalten* — выко́нваць дагаво́р [дамо́ву], прытры́млівацца дагаво́ру [дамо́вы]

éinen ~ ernéuern — узнаві́ць дагаво́р [дамо́ву]

éinen ~ hinterlégen — юрыд. дэпані́раваць дагаво́р

éinen ~ unterschréiben* [unterzéichnen] — падпіса́ць дагаво́р [дамо́ву]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ДА́ЦКА-ПРУ́СКАЯ ВАЙНА́ 1848—50,

вайна Прусіі супраць Даніі за валоданне герцагствамі Шлезвіг і Гольштэйн, звязанымі з Даніяй асабістай уніяй. У насельніцтве герцагстваў пераважалі немцы, таму пад уплывам рэвалюцыі 1848—49 у Германіі ў герцагствах 21.3.1848 адбылося антыдацкае паўстанне, 23 сак. створаны часовы ўрад, які абвясціў іх незалежнасць і вайну Даніі. Шлезвіг-гальштэйнскія апалчэнцы на чале з ген. А.Кронам занялі крэпасці Рэндсбург і Фленсбург, аднак 9 крас. разбіты дацкімі войскамі каля Бау і адкінуты за р. Айдэр. 6 крас. на дапамогу паўстанцам прыйшлі прускія і саксонска-гановерскія войскі (каля 35 тыс. чал.) на чале з прускім ген. Ф.Урангелем, якія 23 крас. перамаглі 30-тысячную дацкую армію ген. Ф.Бюлава каля г. Шлезвіг і ў пач. мая занялі крэпасць Фрэдэрысія на п-ве Ютландыя. Баі на сушы прыпынены 26 жн., калі Прусія ва ўмовах блакады яе гаваней дацкім ВМФ і дыпламат. націску з боку Вялікабрытаніі, Францыі, Швецыі, Расіі (апошняя ў ліп. дэманстратыўна прыслала эскадру ў дацкія воды) падпісала ў г. Мальмё (Швецыя) перамір’е, паводле якога герцагствы вернуты Даніі, а іх урад распушчаны. 3.4.1849 Прусія аднавіла ваен. дзеянні, у ходзе якіх яе войскі (каля 40 тыс. чал.) зноў занялі герцагствы і ў канцы крас. ўступілі ў Ютландыю. Дыпламат. дэмаршы Вялікабрытаніі і Францыі, паўторны выхад у мора рас. эскадры і паражэнне шлезвіг-гольштэйнскіх паўстанцаў 6 ліп. каля Фрэдэрысіі прымусілі Прусію заключыць 10.7.1849 другое перамір’е. 2.7.1850 у Берліне падпісаны мірны дагавор, паводле якога адноўлены даваен. межы Даніі і былы статус герцагстваў; іх апалчэнне на чале з ген. В.Вілізенам спрабавала працягваць вайну, аднак 25.7.1850 разбіта датчанамі і расфарміравана.

т. 6, с. 70

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ду́жка ж.

1. kléiner Bógen; Bríllenbügel m -s, -, Steg m -(e)s, -e (у акуляраў);

2. (ручка) Hénkel m -s, -; Griff m -(e)s, -e; Bügel m (у кошыка і г. д.);

3. спарт. (у кракеце) Tor n -(e)s, -e;

4. грам., матэм. Klámmer f -, -n;

кру́глыя ду́жкі rúnde Klámmern;

квадра́тныя ду́жкі éckige Klámmern;

фігу́рныя ду́жкі geschwéifte [geschwúngene] Klámmern;

у ду́жкі; у ду́жках in Klámmern;

вы́несці за ду́жкі áusklammern, aus der Klámmer nehmen*;

заключы́ць у ду́жкі éinklammern vt, in Klámmern éinschließen* [sétzen];

адкры́ць ду́жкі die Klámmern áuflösen; entklámmern vt;

◊

скажу́ ў ду́жках… nebenbéi bemérkt…

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

pokój

I pok|ój {,~oju}

м. пакой;

~ój jadalny — сталовая;

~ój sypialny — спальня;

~ój nauczycielski — настаўніцкі пакой;

wynająć ~ój — наняць (зняць) пакой

II pok|ój {~oju}

м.

1. мір;

zawrzeć ~ój — заключыць мір;

zerwać ~ój — парушыць мір;

2. спакой, супакой;

daj mi ~ój! — не чапай мяне!; дай мне спакой!;

niech odpoczywa w ~oju — хай спачывае ў спакоі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

саю́з м.

1. (адзінства) Bund m -(e)s, Bünde, Bündnis n -ses, -se;

2. (дзяржаўнае аб’яднанне) Bund m; Unión f -, -en;

Саю́з Саве́цкіх Сацыялісты́чных Рэспу́блік (СССР) гіст. die Unión der Sozialístischen Sowjétrepubliken (UdSSR);

3. (дружалюбнае аб’яднанне) Bündnis n; Alliánz f -, -en (папаўненне);

абаро́нчы саю́з Vertéidigungsbündnis n;

вайско́вы саю́з Militä́rbündnis n;

валю́тны саю́з Währungsunion f;

мы́тны саю́з Zóllunion f, Zóllverband m, Zóllbund m;

заключы́ць саю́з ein Bündnis schlíeßen* [éingehen*];

саю́з дзяржа́ў Stáatenbund m;

Свяшчэ́нны саю́з гіст. die Héilige Alliánz;

4. (арганізацыя, аб’яднанне) Veréinigung f -, -en; Verbánd m -(e)s, -bände, Veréin m -(e)s, -e;

прафесі́йны саю́з Gewérkschaftsverband m;

саю́з пісьме́ннікаў Schríftstellerverband m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

verpflíchten

1.

vt

1) (durch A, zu D) абавя́зваць (каго-н., чым-н., да чаго-н.)

ich bin dir zu Dank verpflíchtet — я табе́ ве́льмі абавя́заны

2) прыма́ць (на працу) (каго-н.), дамо́віцца (аб рабоце); заключы́ць дагаво́р [умо́ву] (аб працы) (з кім-н.)

j-n als Dólmetscher ~ — прыня́ць на пра́цу каго́-н. у я́касці перакла́дчыка

2.

(sich) абавяза́цца

ich verpflíchte mich für ihn — я адка́зваю [руча́юся] за яго́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

hard​1 [hɑ:d] adj.

1. цвёрды; жо́рсткі; му́лкі

2. (for) ця́жкі (для выканання, для разумення і да т.п.)

3. стара́нны, упа́рты; цвёрды

4. стро́гі, суро́вы; бязлі́тасны, лю́ты, жо́рсткі

♦

be hard on smb./smth. быць стро́гім/суро́вым з кім-н.; трыма́ць каго́-н. у стро́гасці; быць несправядлі́вым з кім-н.; дрэ́нна абыхо́дзіцца з чым-н., не берагчы́ ад пашко́джвання;

drive/strike a hard bargain заключы́ць вы́гадную здзе́лку, дзе́йнічаючы цвёрда і агрэсі́ўна;

give smb. a hard time спецыя́льна ўскладня́ць жыццё каму́-н.;

hard and fast непахі́сны, цвёрды; жо́рсткі; стро́га азна́чаны; непару́шны; вы́значаны раз і назаўсёды;

(as) hard as nails бязду́шны, бессардэ́чны, бязлі́тасны, лю́ты, жо́рсткі;

hard cheese нешанцава́нне, няўда́ча;

hard going не́шта ця́жкае, што патрабу́е шмат намага́нняў, вы́сілкаў (каб зрабіць, зразумець і да т.п.);

hard luck/lines! (табе́) не пашанцава́ла!;

make hard work of smth. перастара́цца; тра́ціць больш сіл і ча́су, чым трэ́ба на што-н.;

no hard feelings? вы не пакры́ўдзіліся?/вы не крыўду́еце?;

too much like hard work які́ патрабуе шмат намага́нняў, вы́сілкаў

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

дагаво́р м.

1. Vertrág m -(e)s, -träge; Pakt m -(e)s -e; Ábkommen n -s, - (пагадненне);

мі́рны дагаво́р Fríedensvertrag m;

гандлёвы дагаво́р Hándelsvertrag m, Hándelsabkommen n;

крэды́тны дагаво́р Kredítvertrag m;

дагаво́р страхава́ння Versícherungs ver trag m;

рызыко́вы [алеато́рны] дагаво́р Aleatórvertrag m;

міжнаро́дны дагаво́р völkerrechtlicher Vertrág;

двухбако́вы дагаво́р zwéiseiti ger [bilateráler] Vertrág;

шматбако́вы дагаво́р méhr seiti ger [múltilateraler] Vertrág;

дагаво́р аб ненапа́дзе Nícht an griffs pakt m;

саю́зны дагаво́р Bündnisvertrag m;

дагаво́р аб забаро́не выпрабава́нняў я́дзернай збро́і Téststoppabkommen n, Ábkommen über die Éinstellung der Kérnwaffenversuche;

дагаво́р аб дру́жбе і ўзае́мнай дапамо́зе Freúndschafts- und Béistandspakt m;

заключы́ць дагаво́р éinen Vertrág (áb)schlíeßen*;

пару́шыць дагаво́р éinen Ver trág verlétzen; vertrágsbrüchig wérden;

скасава́ць дагаво́р éinen Ver trág kündigen;

краі́на, яка́я падпіса́ла дагаво́р дып. Vertrágs staat m -(e)s, -en, Signatárstaat m, Signatármacht [zignɑ´tɑ:r-] f -, -mächte

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)