прагандлява́ць сов., в разн. знач. проторгова́ть;

п. уве́сь дзень — проторгова́ть весь день;

п. сто рублёў — проторгова́ть сто рубле́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пража́ць сов., в разн. знач. прожа́ть;

жняя́ ~жа́ла ўвесь дзень — жни́ца прожа́ла весь день;

п. прахо́д — прожа́ть прохо́д

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прамаршырава́ць сов., в разн. знач. промарширова́ть;

п. уве́сь дзень — промарширова́ть весь день;

п. па ву́ліцы — промарширова́ть по у́лице

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скуры́ць сов. вы́курить; искури́ть;

с. папяро́ску — вы́курить папиро́ску;

за дзень ~ры́ў уве́сь тыту́нь — за день искури́л весь таба́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВАДАП’Я́НАЎ Павел Аляксандравіч

(н. 10.2.1940, в. Паланая Карэліцкага р-на Гродзенскай вобл.),

бел. філосаф. Д-р філас. н. (1983), праф. (1984). Скончыў Ленінградскі ун-т (1967). Працаваў у Ін-це філасофіі і права АН Беларусі, з 1982 у Бел. тэхнал. ун-це. Даследуе філас. праблемы прыродазнаўства, эвалюц. біялогіі і сац. экалогіі. Распрацаваў тэарэтыка-метадычныя асновы канцэпцыі ўстойлівасці біясферы і заканамернасцей яе эвалюцыі.

Тв.:

Устойчивость в развитии живой природы. Мн., 1974;

Экологические последствия научно-технического прогресса. Мн., 1980;

Устойчивость и динамика биосферы. Мн., 1981;

Динамика биосферы и социокультурные традиции. Мн., 1987 (разам з А.І.Зелянковым);

Великий день гнева: Экология и эсхатология. Мн., 1993 (разам з В.С.Крысачэнкам).

т. 3, с. 434

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

приго́жий

1. обл., нар.-поэт. прыго́жы;

приго́жий челове́к прыго́жы чалаве́к;

2. (погожий) разг. паго́дны, паго́длівы;

приго́жий день паго́дны (паго́длівы) дзень.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Калі́нкі ’свята ў гонар маладой, калі яна аказалася нявіннай’ (З—ч). Рус. арэнб. калинка, параўн.: «Пирушка на второй день свадьбы, когда присутствующим показывают свадебную сорочку новобрачной, свидетельствующую о ее невинности, а родителей новобрачной угощают калиновой настойкой» (СРНГ, 12, 356), варонеж. распивать калинку (пра абрад на трэці дзень вяселля) больш далёкае, аднак таксама звязана з калінай. Калину ломати — у вясельных песнях: ’губляць нявіннасць’, калину стратити ’згубіць нявіннасць’. Семантыка, відаць, усх.-слав., аднак што датычыць бел. калінкі і рус. паралелі, цяжка сцвярджаць, што тут утварэнне таго ж перыяду, хутчэй за ўсё інавацыя ў абмежаваным арэале з наступнай экспансіяй.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нядзе́ля ж.

1. (день) воскресе́нье ср.;

2. см. ты́дзень;

○ право́дная н. — этн. кра́сная го́рка;

крыва́вая н. — ист. крова́вое воскресе́нье

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пятра́ и Пятро́: на Пятра́ церк. в Петро́в день;

чака́й П., сыр з’ясі́ — посл. далеко́ кулику́ до Петро́ва дня

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

урачы́сты в разн. знач. торже́ственный;

у. дзень — торже́ственный день;

гавары́ць ~тым то́нам — говори́ть торже́ственным то́ном;

~тая кля́тва — торже́ственная кля́тва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)