даара́цца, -ару́ся, -арэ́шся, -арэ́цца; -аро́мся, -араце́ся, -ару́цца; -ары́ся; зак. (разм.).
1. Аручы, дасягнуць якога-н. месца.
Д. да лесу.
2. Працуючы на ворыве, вельмі стаміцца.
Даараўся да таго, што ног не чуе.
|| незак. даво́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́крут, -у, М -круце, мн. -ы, -аў, м.
1. Незвычайны паварот.
Сцежка з выкрутам.
Скокі з выкрутамі.
2. перан. Прыём з хітрыкамі, які прымяняецца з мэтай дасягнуць чаго-н. або ўхіліцца ад чаго-н.
Гавары без выкрутаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыляце́ць, -лячу́, -ляці́ш, -ляці́ць; -ляці́м, -лецяце́, -ляця́ць; -ляці́; зак.
Лецячы (у 1 і 2 знач.), прыбыць, дасягнуць чаго-н.
Шпакі прыляцелі.
Хлопчык прыляцеў з трывожнай весткай.
|| незак. прылята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прылёт, -у, М -лёце, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
авантуры́зм
(ад фр. aventure = прыгода)
дзейнасць, заснаваная на рызыкоўных падазроных учынках, з мэтай дасягнуць лёгкага поспеху, выгады; схільнасць да авантур.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
спе́цца, спяюся, спяешся, спяецца; спяёмся, спеяцеся; зак.
1. Дасягнуць зладжанасці ў сумесным спеве, навучыцца зладжана спяваць разам. Пяюць з ахвотай, самааддана, хоць галасы нязладжаныя — не паспелі спецца. Навуменка.
2. перан. Разм. Дасягнуць узгодненасці ў дзеяннях, учынках, адзінства ў поглядах. Ну і спеліся яны... Мяжэннага нельга ўявіць без Рэпікава, як Рэпікава без Мяжэннага. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аспрэ́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да аспрэчыць.
2. што. Імкнуцца дасягнуць чаго‑н. спаборніцтвам. Аспрэчваць першае месца на спаборніцтвах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адгадава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., каго-што.
1. Даць магчымасць адрасці, дасягнуць значных памераў. Адгадаваць бараду.
2. Выгадаваць, адкарміць. Адгадаваць кабана.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Папа́сці ’трапіць у цэль, дасягнуць якой-н. мэты, кінуўшы што-н., куды-н.; апынуцца дзе-н., трапіць куды-н.’ Прэфіксальны дэрыват ад пасці, паду (гл. Фасмер, 3, 327).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дары́цца 1, дорыцца; незак.
Зал. да дарыць 1.
дары́цца 2, ‑рыюся, ‑рыешся, ‑рыецца; зак.
Рыючы, дасягнуць якога‑н. месца. Дарыцца да карэння.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыйсці́, прыйду́, пры́йдзеш, пры́йдзе; прыйшо́ў, -шла́, -ло́; прыйдзі́; зак.
1. Ідучы, дасягнуць чаго-н., з’явіцца куды-н.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Наступіць, настаць, узнікнуць.
Прыйшоў час ісці ў школу.
Прыйшло каханне.
3. у што. Дайсці да якога-н. стану (абазначанага назоўнікам).
П. ў заняпад.
П. ў норму.
П. ў захапленне.
П. ў сябе (заспакоіцца, апрытомнець).
4. да чаго. Дасягнуць чаго-н. шляхам якіх-н. дзеянняў, намаганняў.
П. да ладу.
П. да вываду.
|| незак. прыхо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.
|| наз. прыхо́д, -у, М -дзе, м. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)