кантра́кт, ‑а, М ‑кце, м.
Дагавор, пагадненне, заключанае двума бакамі з узаемнымі абавязацельствамі. Падпісаць кантракт. Сапсаваць кантракт. □ Кожныя дванаццаць гадоў [такароўцы] аднаўлялі кантракт, штогод плацілі акуратна арэнду. Бядуля.
[Ад лац. contractus — здзелка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парафі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Спец. Падпісаць (падпісваць) дагавор (пераважна міжнародны) ініцыяламі ўпаўнаважаных асоб кожнага з дагаворных бакоў у знак згоды з яго тэкстам.
[Ад фр. paraphe — скарочаны подпіс.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саю́зніцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да саюзніка. Саюзніцкія войскі. Саюзніцкі дагавор. □ Хоць бы дымок на гарызонце, ветразь. Хай бы саюзніцкага карабля Нам мачта паказалася здаля. Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пакт 1 ’міжнародны дагавор, пагадненне, які мае звычайна вялікае палітычнае значэнне’ (ТСБМ). З рус. пакт ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 83), дзе праз еўрапейскія мовы (параўн. ням. Pakt) з лац. pactum ’дагавор’.
Пакт 2 ’арэндны гандаль малочнай гаспадаркай’ (Мядзв.), ’малочная гаспадарка’ (Яруш.), ’малачарня’ (Сл. ПЗБ), пакта́р ’арандатар памешчыцкай скаціны для гандлю малочнымі прадуктамі’ (Шн. 2). З ням. Pacht, Pächter ’тс’ праз польскае пасрэдніцтва (гл. Шн. 2, 288). Ням. з лац. pactum (гл. пакт 1) (Брукнер, 391).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
акцэсо́рны
(ад лац. accessorius = дадатковы, другарадны)
а. дагавор — дадатковы дагавор, які далучаецца да асноўнага дагавору.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
sygnatariusz
м. асоба, якая падпісала дакумент (дагавор); падпісант
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
падра́д¹, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
Дагавор аб выкананні адным бокам пэўнай работы па заказе другога боку, а таксама работа, што выконваецца паводле гэтага дагавору.
П. на пабудову школы.
Брыгадны п. (які заключаецца брыгадай рабочых непасрэдна з упраўленнем або трэстам).
|| прым. падра́дны, -ая, -ае.
Падрадная арганізацыя.
Падрадныя работы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
подлежа́щий які́ (што) падляга́е, падле́глы;
до́говор, подлежа́щий ратифика́ции дагаво́р (дамо́ва), які́ (яка́я, што) падляга́е ратыфіка́цыі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
нераўнапра́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які мае няроўныя правы з кім‑, чым‑н., пазбаўлены раўнапраўя. Нераўнапраўны дагавор. Нераўнапраўнае становішча. □ Дзеля выратаванне сацыялістычнай рэвалюцыі Савецкі ўрад падпісаў цяжкі, нераўнапраўны Брэсцкі мір. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тракта́т, ‑а, М ‑таце, м.
1. Навуковая праца, у якой разглядаецца якое‑н. асобнае пытанне ці праблема. Філасофскі трактат. Палітыка-эканамічны трактат.
2. Спец. Міжнародны дагавор, пагадненне. Мірны трактат.
[Ад лац. tractatus — абмеркаванне, разгляд.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)