Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Се-сё ‘вось тут’ (ТС), ст.-бел.сесь, сесъ ‘гэты’ (Альтбаўэр, Ст.-бел. лексікон): сесь нашъ лист (Статут 1588 г.). Ад указальнага займенніка сь (гл. сей), параўн. нашъ сь листъ (грамата 1478 г.), шляхам падваення ці пашырэння іншымі займеннікамі (Карскі, 2- З, 53), гл. се, сё. Параўн. рус.сесь ‘зараз’ (Фасмер, 3, 613).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Úrkunde
f -, -n
1) дакуме́нт, акт
auf ~en berúhend — пацве́рджаны дакуме́нтамі
2) гра́мата, ліст
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Fréibrief
m -(e)s, -e
1) гіст. адпускна́я гра́мата, во́льная
2) перан. ільго́та, прывіле́я
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ахо́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Які нясе ахову, прызначаны для аховы. Ахоўная служба. Ахоўная зона. Ахоўнае лесанасаджэнне.
2. Які засцерагае, служыць для аховы ад шкоднага ўплыву чаго‑н. Ахоўная маска. Ахоўныя акуляры.
3.Разм. Ахоўнай афарбоўкі. На ярусах увіхаліся людзі ў ахоўнага колеру пакалечаных шапках.Пестрак.
•••
Ахоўная афарбоўкагл. афарбоўка.
Ахоўная гранатагл.грамата.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Раўна́ць (ровна́ць) ’раўняць, параўноўваць; даваць пароўну’ (Нас.), ’раўняць, параўноўваць’ (Ян.), стараж.-рус.ровнати ’тс’ (Смаленская грамата 1229 г.), параўн. укр.рівня́ти, рімна́ти ’раўняць; параўноўваць’, польск.równać ’тс’, чэш.rovnati ’тс’, славен.ravnáti ’раўняць; рабіць роўным’. Сюды ж ітэратыў раўнава́ць ’раўняць; параўноўваць’ (ТСБМ, Нас., Арх. Федар.), роўнава́ць ’тс’ (ТС). Ад ро́ўны (< *orvьnъ), гл. Параўн. раўняць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ernénnungschreiben
n -s, - дып. вяры́цельная гра́мата
~ (zu D) — (пісьмовая) пастано́ва аб прысуджэ́нні (ступені, звання і г.д.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
letter
[ˈletər]1.
n.
1) лі́тара f.
2) ліст -а́m.
3) літара́льны сэнс
4) афіцы́йны дакумэ́нт, гра́матаf.
2.
v.t.
1) пазнача́ць лі́тарамі
2) падпі́сваць
•
- letters
- to the letter
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
перга́мент, ‑у, М ‑нце, м.
1. Спецыяльна апрацаваная скура жывёлы, на якой пісалі да вынаходства паперы. Грамата напісана ўставам на невялікім кавалку пергаменту з абрыўкам шнура ад згубленай прывясной пачаткі.«Помнікі».
2. Старажытны рукапіс, напісаны на такой скуры. У Балгарыі знойдзен пергамент, на якім па сцёртых глагалічных словах напісаны кірыліцкія.«Беларусь».
3. Абгортачная папера, якая не прапускае тлушчу і вільгаці.
[Ад геаграфічнай назвы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)