а́драс, -а, мн. -ы́, -о́ў м.
1. Надпіс на паштовым адпраўленні, які называе атрымальніка і месца назначэння.
Дакладны а. на пасылцы.
Зваротны а. — гэта адрас адпраўшчыка.
2. Месцазнаходжанне, месцажыхарства, а таксама абазначэнне, назва месцазнаходжання, месцажыхарства.
Службовы а.
Пісаць на а.
3. Пісьмовае прывітанне ў гонар якой-н. урачыстай падзеі, юбілею.
Віншавальны а.
|| прым. а́драсны, -ая, -ае.
○
Адрасны стол — установа, якая рэгіструе асоб, што жывуць у пэўнай мясцовасці, і выдае даведкі пра іх месцажыхарства.
Адрасная кніга — кніга са спісам адрасоў асоб і ўстаноў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
партрэ́т, -а, М -рэ́це, мн. -ы, -аў, м.
Адлюстраванне якога-н. чалавека на карціне, фатаграфіі, у скульптуры.
Скульптурны п.
Групавы п. (некалькіх асоб). Літаратурны п. (перан.; мастацкае апісанне каго-н.).
|| прым. партрэ́тны, -ая, -ае.
П. жывапіс.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пратэкцыяні́зм, -у, м. (кніжн.).
1. Эканамічная палітыка дзяржавы, накіраваная на ахову нацыянальнай эканомікі ад замежнай канкурэнцыі.
2. Падбор службовых асоб не па дзелавых якасцях, а па знаёмстве, па пратэкцыі.
|| прым. пратэкцыяні́сцкі, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
калегіі,
карпарацыі асоб, звязаных агульнай прафесіяй, у Старажытным Рыме.
т. 7, с. 458
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ана́мнез, ‑у, м.
Звесткі пра мінулае хворага і гісторыю яго захворвання, сабраныя ўрачом пры апытванні самога хворага і блізкіх яму асоб.
[Ад грэч. anamnēsis — прыпамінанне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арэапа́г, ‑а, м.
Вышэйшы орган судовай і палітычнай улады ў Старажытных Афінах. // перан. Сход аўтарытэтных асоб для рашэння якіх‑н. пытанняў.
[Грэч. Áreios págos — узгорак бога вайны Арэса ў Старажытных Афінах.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэпута́цыя, ‑і, ж.
Група выбраных асоб, што дзейнічае па даручэнню якой‑н. арганізацыі або калектыву. Дэпутацыя рабочых для перагавораў з фабрыкантам.
[Фр. députation.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каранці́н, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Часовая ізаляцыя заразных хворых і асоб, якія былі ў кантакце з такімі хворымі.
2. Санітарны пункт для агляду людзей і грузаў, якія прыбылі з заражанай мясцовасці.
|| прым. каранці́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́даліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.
1. каго-што. Прымусіць выйсці, знікнуць; перамясціць.
В. пабочных асоб.
В. прымесі.
2. што. Выразаць, выняць шляхам аперацыі.
В. пухліну.
В. нырку.
|| незак. выдаля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. выдале́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
страхава́нне, -я, н.
1. гл. страхаваць.
2. Від забеспячэння і пакрыцця матэрыяльных страт, прычыненых няшчаснымі выпадкамі, стыхійнымі бедствамі і інш., якія бярэ на сябе спецыяльная арганізацыя ў адносінах да асоб або ўстаноў, што рэгулярна плацілі грашовыя ўзносы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)