днёўка, ‑і, ДМ ‑ўцы; Р мн. днёвак; ж.
Адпачынак днём (пры начных пераходах). На днёўку выбралі густы хмызнячок сярод поля — тут фашысты напэўна не стануць шукаць партызанаў. Новікаў. Усім загадалі захоўваць цішыню і не адыходзіць ад месца днёўкі. Мележ. // Дзённы адпачынак, сон (дзікіх жывёл, птушак). Зімой галодныя ваўкі за адну ноч праходзяць у пошуках здабычы некалькі дзесяткаў кіламетраў, але на днёўку вяртаюцца часта ў аблюбаваны імі пералесак. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ро́здых ’адпачынак’ (Бяльк.). Утворана паводле прасл. *ot‑dъxъ, *ot‑dyxъ (рус. отдых, чэш., славац. oddech, oddych, славен. oddíh ’тс’) з раз- (роз-) і ды́хаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
activity [ækˈtɪvəti] n.
1. акты́ўнасць, дзе́йнасць
2. pl. activities заня́ткі, дзе́йнасць, мерапрые́мствы (пра спорт, адпачынак і да т.п.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
smashing [ˈsmæʃɪŋ] adj. BrE, infml, dated выда́тны;
We had a smashing time on holiday. Мы выдатна правялі адпачынак.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Рэкра́цыя перан. іран. ’важны ўчынак’ (Сл. ПЗБ). Ад рэкра́цыя ’забава, адпачынак’ (гл. яшчэ рэграцыя), якое набыло супрацьлеглае значэнне ў іранічным кантэксце (параўн. ужыванне малайчына пры асуджэнні).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэкрэа́цыя ’перапынак паміж урокамі’ (ТСБМ). Ст.-бел. рекреяция (рекрацыя) ’адпачынак, забава’ < ст.-польск. rekreacyja < лац. rĕcreātio ’аднаўленне (сіл); ачуньванне’ < rĕcreo ’аднаўляю, умацоўваю’ (Булыка, Лекс. запазыч., 118).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прасі́цца разм um Erláubnis bítten*, bítten* (um A);
прасі́цца у адпачы́нак um Úrlaub bítten* [ersúchen]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
клапо́тны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і клапатлівы. Клапотны чалавек. Клапотны дзень. □ Настаўнікі.. праводзілі свой летні адпачынак хто на радзіме, хто на паўдні, хто ў клапотным, але заўсёды прыемным падарожжы. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Sábbat
m -s, -e ша́бас, субо́тні адпачы́нак (у яўрэяў)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Пардо́н ’прабачце, даруйце’ (ТСБМ), ’адпачынак” (мардуеся бес пардону дзень пры дні) (Мат. Гом.). Праз польск. pardon або рус. пардо́н ’тс’ з франц. pardon ’дараванне’ (параўн. Фасмер, 3, 205).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)