Растарэ́кваць ’шмат гаварыць’ (чэрв., Гіл.; Сцяшк. Сл.). Да гукапераймальнага та́ры, гл. тары-бары, тараторыць, параўн. рус. тара́каць ’балбатаць’, славен. tarẹ́kati ’тс’ і інш. Параўн. прастарэка (гл.). Сюды ж, відаць, растарэк ’нязгода, сварка’ (Гарб.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

захапле́нне ср.

1. увлече́ние, страсть ж.;

з. тэа́трам — увлече́ние теа́тром, страсть к теа́тру;

2. восто́рг м.; восхище́ние, увлече́ние, упое́ние;

гавары́ць з ~ннем — говори́ть с восто́ргом (увлече́нием);

3. (влюблённость) увлече́ние;

з. дзяўчы́най — увлече́ние де́вушкой

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

тэлефо́н м. телефо́н;

міжгаро́дні т. — междугоро́дный телефо́н;

палявы́ т. — полево́й телефо́н;

насто́льны т. — насто́льный телефо́н;

со́тавы т. — со́товый телефо́н;

гавары́ць па ~не — говори́ть по телефо́ну;

вісе́ць (сядзе́ць) на ~не — висе́ть (сиде́ть) на телефо́не

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

monotonous

[məˈnɑ:tənəs]

adj.

1) манато́нны, аднато́нны

to speak in a monotonous voice — гавары́ць манато́нным го́ласам

2) аднаста́йны, бязь зьме́наў

3) манато́нны, ну́дны

monotonous work — ну́дная пра́ца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Ле́йзіць, ляйдзіцьгаварыць недарэчнае, пляткарыць’ (маст., свісл., карэліц., ваўк., Сл. паўн.-зах.), (грубае) лей‑ дзіць ’расказваць’ (Сцяшк. Сл.). Балтызм. Параўн. літ. lei- dinti ў выразе: liežuviais apsilėidinti ’быць абгавораным’ (Сл. паўн.-зах., 2, 714).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

матэ́рыя

(лац. materia)

1) аб’ектыўная рэальнасць, якая існуе паміма і незалежна ад свядомасці чалавека;

2) рэчыва, з якога складаюцца фізічныя целы (напр. будова матэрыі);

3) тканіна (напр. сінтэтычная м.);

4) перан. прадмет размовы (напр. гаварыць аб высокіх матэрыях).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

nonsense [ˈnɒnsəns] n.

1. глу́пства, лухта́, бязглу́здзіца, бяссэ́нсіца;

talk nonsense гавары́ць абы-што́, вярзці́ глу́пства, пле́сці лухту́

2. абсу́рд, абсу́рднасць;

no nonsense! даво́лі!/до́сыць глу́пства!

3. глу́пства, дзіва́цтва; недарэ́чныя ўчы́нкі;

Children, stop that nonsense! Дзеці, хопіць ужо дурэць!

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

whisper

[ˈhwɪspər]

1.

v.

1) шапта́ць

2) гавары́ць пад сакрэ́там, шапта́цца

it is whispered that his health is failing — Хо́дзяць чу́ткі, што ў яго́ здаро́ўе падупада́е

3) шапаце́ць; шамаце́ць

The wind whispered in the trees — Ве́цер шапаце́ў у дрэ́вах

2.

n.

1) шэпт -у m., шапта́ньне n.

to speak in a whisper — гавары́ць шэ́птам

2) шапаце́ньне n., шо́рах -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Мандзя́кацьгаварыць абы-што, глупства, нязначнае’ (паўд.-усх., КЭС). Утворана пры дапамозе суфікса ‑ʼак‑аць ад асновы манд‑, якую можна назіраць у анатамічным тэрміне: параўн. чэш. mandibula ’ніжняя сківіца’ < лац. mandibula ’сківіца’ < mandere ’жаваць, кусаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ты́жыць1 экспр. ‘прымушаць рабіць’ (шальч., Сл. ПЗБ). Магчыма, балтызм, параўн. літ. tū́žti ‘лютаваць, даводзіць да шаленства’, як і аманімічнае ты́жыць ‘хлусіць, гаварыць абы-што’ (там жа), параўн. літ. taũzyti ‘балбатаць, несці лухту’, што няпэўна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)