Verbum

нае́зд, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. наехаць.

2. Прыезд каго-н. куды-н. на нейкі час.

Н. турыстаў.

3. Раптоўны набег, напад вялікай колькасці каго-, чаго-н.

Спусташальны н.

4. у знач. прысл. нае́здам. Прыязджаючы зрэдку і ненадоўга.

Бываў у вёсцы н.

налыга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак.

1. каго-што. Злучыць, звязаць пры дапамозе вяроўкі, рэменя і пад.

Н. валоў.

2. што і чаго. Тое, што і нанізаць (разм.).

Н. нізку баравікоў.

3. каго. Налавіць (пры дапамозе пятлі).

Н. арканам дзікіх коней.

|| незак. налы́гваць, -аю, -аеш, -ае.

напра́віць, -ра́ўлю, -ра́віш, -ра́віць; -ра́ўлены; зак.

1. што. Адрамантаваць, зрабіць прыгодным для карыстання.

Н. рухавік.

2. што. Падвастрыўшы, зрабіць прыгодным для карыстання.

Н. брытву.

3. чаго. Унесці вялікую колькасць паправак, змен (у тэкст, карэктуру і пад.).

Н. памылак.

|| незак. напраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е (да 1 знач.).

падве́сіць, -е́шу, -е́сіш, -е́сіць; падве́сь; -е́шаны; зак., каго-што.

Прымацаваць пад чым-н., да чаго-н. у вісячым становішчы.

П. на крук.

П. лямпу пад столлю.

|| незак. падве́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. падве́ска, -і, ДМ -ве́сцы, ж. і падве́шванне, -я, н.

|| прым. падве́сачны, -ая, -ае.

падкаці́цца, -качу́ся, -ко́цішся, -ко́ціцца; зак.

1. Коцячыся, наблізіцца ці закаціцца пад што-н.

Шарык падкаціўся пад канапу.

2. Тое, што і падкаціць (у 3 знач.).

Слёзы падкаціліся пад горла.

3. перан., да каго. Лісліва звярнуцца да каго-н., дамагаючыся чаго-н. (разм.).

|| незак. падко́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

прае́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. Распрацаваны план стварэння, пабудовы чаго-н.

П. гідратурбіны.

Дыпломны п. (у тэхнічнай вышэйшай навучальнай установе).

2. Папярэдні тэкст якога-н. дакумента.

П. рэзалюцыі.

3. План, задума.

Строіць п. асушэння балот.

|| прым. прае́ктны, -ая, -ае (да 1 знач.).

прыгатава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак.

1. што. Зрабіць, вырабіць што-н.; згатаваць, падрыхтаваць для спажывання, яды.

П. цэментны раствор.

П. вячэру.

2. што і чаго. Прывесці ў стан годнасці для ўжытку; падрыхтаваць загадзя.

П. калёсы ў дарогу.

П. корму свінням.

|| незак. прыгато́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

прыда́цца², 1 і 2 ас. не ўжыв., -да́сца; -да́ўся, -дала́ся, -ло́ся; зак.

1. Дадацца, далучыцца да каго-, чаго-н.; перадацца.

Яму прыдалося (безас.) упартасці.

Меркавалі, што хвароба прыдалася дзіцяці ад паганага вока.

2. Здацца, уявіцца.

Мне спачатку прыдалося (безас.), што ён намнога старэйшы.

|| незак. прыдава́цца, -дае́цца.

прыкі́нуць, -ну, -неш, -не; -кінь; -нуты; зак.

1. Прыблізна злічыць, вызначыць што-н. (разм.).

П. на калькулятары.

2. што і чаго. Дабавіць.

Прыкінь сто рублёў.

|| незак. прыкіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыкі́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыкі́дка, -і, ДМ -дцы, ж. і прыкі́дванне, -я, н.

прыстаўны́, -а́я, -о́е.

1. Такі, які прыстаўляецца ці можа прыстаўляцца да чаго-н.

Прыстаўное крэсла (у тэатры). Прыстаўная лесвіца.

2. У граматыцы: прыстаўныя гукі — зычныя і галосныя гукі, што ўзнікаюць у пэўных фанетычных умовах у пачатку слова (напр.: «в» у слове «возера», «о» ў слове «Орша»).