развадзя́шчы, ‑ага, м.
Ваеннаслужачы, які выстаўляе вартавых на пасты і назірае за нясеннем імі службы. — Ты, Шкурдзя, будзеш за развадзяшчага, — распараджаўся Уладзік. — Як гэта за развадзяшчага? — А так, як у войску ў каравуле. Крапіва. — Развадзяшчы, — адказаў сержант Каваленка і ліхтарыкам асвяціў свой твар, каб Міхалёў пазнаў яго. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сказану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што і без дап.
Разм. Сказаць што‑н. нечаканае, часам недарэчнае, грубае і пад. Пераходаў аж уздрыгануўся ад нечаканасці, — ну і сказанула бабка. Краўчанка. Дагнаўшы жанчыну, Іван глянуў ёй у твар, .. і сказануў, што першае ўзбрыло на язык: — Куды, бабка, тэпаеш? Марціновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спу́жаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад спужаць.
2. у знач. прым. Такі, якога спужалі; спалоханы. Закаркала, зляцеўшы з дрэва, спужаная варона, і ўсё зноў сціхла. Машара. // Які выражае спалох. [Міхась] ўявіў сабе такую ж хатку, з акна якое выглядае такі самы бледны твар, такія самыя спужаныя вочы. Сташэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ухва́льны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае адносіны да ўхвалы, заключае ўхвалу. Твар Ткачова, як і заўжды, быў строгі, нават крыху непрыветны, а словы — шчырыя, дужа добрыя, ухвальныя. Савіцкі. — Будзем памагаць і сена касіць, і жаць. А малаціць будзем.. разам! — Разам, — пайшоў услед ухвальны і, можна сказаць, дружны гоман. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
це́мень, ‑і, ж.
Густая цемната (у 1 знач.). У прамежках між хатамі, дзе не свецяць вокны, цемень, як дзёгаць. Навуменка. Твар.. [жанчыны] у цемені цяжка было разглядзець. Колас. // чаго. Цёмная, дрэнна асветленая прастора. [Астаповіч] адамкнуў млын, і ўвайшоў у цемень гэтых сцен, так добра яму знаёмых за многа год. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
reveal [rɪˈvi:l] v.
1. (to) адкрыва́ць; выкрыва́ць;
reveal a secret to smb. даве́рыць каму́-н. сакрэ́т;
He would not reveal his name. Ён не хацеў назваць сваё імя.
2. пака́зваць, адкрыва́ць;
He turned so that his face was revealed. Ён павярнуўся так, што мы змаглі разгледзець яго твар.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
shine2 [ʃaɪn] v. (shone)
1. ззяць, свяці́ць, блішча́ць, зіхаце́ць;
His face shone with joy. Яго твар засвяціўся ад радасці.
2. (of, in) вызнача́цца; быць адме́тным;
He’s a shining example of a hard-working person. Ён уяўляе сабой яркі прыклад працавітасці
3. (shined) infml чы́сціць, глянцава́ць (абутак)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
потере́ть сов.
1. паце́рці, пашарава́ць, (долго) папашарава́ць, папашаро́ўваць;
потере́ть лицо́ паце́рці твар;
потере́ть пу́говицы ме́лом паце́рці (пашарава́ць) гу́зікі ме́лам (крэ́йдай);
2. (измельчить) паце́рці; (тёркой) падра́ць, падзе́рці;
потере́ть кра́ски паце́рці фа́рбы;
потере́ть хрен падра́ць (падзе́рці) хрэн;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
wypiek, ~u
м.
1. выпечка;
wypiek chleba — хлебапячэнне;
2. часцей мн.~i — румянец; чырвань; чырвоныя плямы (на твары);
mam ~i — у мяне гарыць твар
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
закры́ць, -ы́ю, -ы́еш, -ы́е; -ы́ты; зак.
1. каго-што. Накрыць, прыкрыць чым-н.
З. коўдрай.
З. твар рукамі.
2. што. Скласці, самкнуць што-н. раскрытае.
З. парасон.
З. кнігу.
З. вочы.
3. што. Загарадзіць, перагарадзіць (уваход, выхад і пад.), спыніць доступ куды-н.
З. уваход.
З. граніцу.
4. што. Спыніць, пакласці канец правядзенню, дзеянню, дзейнасці чаго-н.
З. сход.
З. прадпрыемства.
З. гандаль.
|| незак. закрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| звар. закры́цца, -ы́юся, -ы́ешся, -ы́ецца (да 1 і 4 знач.); незак. закрыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. закрыццё, -я́, н. (да 3 і 4 знач.).
З. сезона.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)