Verbum

кале́ктар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Установа, якая займаецца зборам і размеркаваннем чаго-н. па падведамасных яму арганізацыях.

Бібліятэчны к.

2. Шырокая труба ці канал для адводу вадкасцей або газаў (спец.).

3. Частка генератара пастаяннага току, якая служыць для ператварэння пераменнага току ў пастаянны (спец.).

4. Падземная галерэя для ўкладкі кабеляў (спец.).

Кабельны к.

|| прым. кале́ктарны, -ая, -ае (да 1—3 знач.).

адслужы́ць, -лужу́, -лу́жыш, -лу́жыць; -лу́жаны; зак.

1. Прабыць на службе, папрацаваць нейкі час.

А. дваццаць гадоў у лясніцтве.

2. Адбыць тэрмін вайсковай службы; скончыць служыць.

А. два гады ў арміі.

3. Службай адплаціць, адрабіць за што-н.

А. за шкоду.

4. Зрабіцца непрыгодным, перастаць адпавядаць свайму прызначэнню.

5. Адправіць набажэнства.

А. імшу.

|| незак. адслу́жваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

каса́², -ы́, мн. ко́сы і (з ліч. 2, 3, 4) касы́, кос, ж.

Ручная сельскагаспадарчая прылада, якая складаецца з доўгага загнутага ляза, насаджанага на касільна, і служыць для скошвання травы, збожжа і пад.

Кляпаць касу.

◊

Найшла каса на камень — сутыкнуліся розныя непрымірымыя погляды, інтарэсы, характары.

Хоць касою касі — вельмі многа.

|| памянш. ко́ска, -і, ДМ -сцы, мн. -і, -сак, ж.

пе́рад², прыназ. з Т.

1. На невялікай адлегласці ад пярэдняга боку чаго-н., насупраць каго-, чаго-н.

П. хатай.

2. За некаторы час да чаго-н.

П. захадам сонца.

3. Служыць для ўказання асобы, з’явы, у адносінах да якіх робіцца што-н.

Не адступаць п. цяжкасцямі.

4. У параўнанні з кім-, чым-н.

Чаго варты гэты конь п. тым ламавіком.

службо́вы, -ая, -ае.

1. гл. служба, служыць.

2. Другарадны, дапаможны.

Зробленыя падлікі маюць толькі службовае значэнне.

3. У граматыцы: словы, якія прызначаны для выражэння граматычных сувязей і адносін, не знамянальныя.

Службовыя часціны мовы.

4. Пра сабак: які адносіцца да парод, што дрэсіруюцца для патрэб спецыяльных службаў.

Службовае сабакаводства.

Выстаўка службовых сабак.

|| наз. службо́васць, -і, ж. (да 3 і 4 знач.).

суправаджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-што. Ісці, ехаць разам з кім-н. у якасці спадарожніка, правадніка, перакладчыка, аховы і пад.

С. турыстаў на экскурсіі.

С. дэлегацыю.

2. што. Адбывацца, рабіць адначасова з чым-н., спадарожнічаць чаму-н.

С. гаворку жэстамі.

3. што чым. Служыць дапаўненнем да чаго-н.

С. даклад дэманстрацыяй фільма.

|| зак. суправадзі́ць, -ваджу́, -во́дзіш, -во́дзіць.

|| наз. суправаджэ́нне, -я, н.

шпо́ра, -ы, мн. -ы, шпор, ж.

1. Сагнутая па форме абцаса металічная дужка з кольцам на канцы, якая прымацоўваецца да бота наезніка і служыць для пануквання каня.

Даць шпоры каню (націснуць шпорамі).

2. Рагавы завостраны выступ на нагах самцоў некаторых птушак.

Шпоры ў пеўня.

3. Выступ на вобадзе кола ці на звёнах гусеніц трактара, танка і пад. (спец.).

|| прым. шпо́рны, -ая, -ае.