сярні́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Абл. Запалка. Хацеў [Сцяпан] закурыць — не знайшоў сярнічак. Пташнікаў. Уласнай крамы, праўда, .. [бацька Бядулі] не меў, але ездзіў па вёсках і прадаваў сярнічкі і іголкі. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бусла́й (Нас.), тое ж, што буса́йла (гл. пад бусава́ць). Але не выключаецца, што бел. бусла́й, як і рус. бусла́й, іншага паходжання (Фасмер, 1, 251). Гл. яшчэ буслік.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вартаўні́к ’каравульны’ (БРС, Шат., Гарэц., Шпіл., Касп.), вартувни́к (Бесар.). Вытворнае да вартава́ць. Параўн. і ўкр. вартівни́к. Але можна ставіць пытанне і пра непасрэднае запазычанне з польск. wartownik.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вішэ́ць ’вянуць’ (Мат. Гом.). Да віш1 (гл.). Магчыма, сюды ж і вішэ́ць ’расці ў бульбянік, а не ў клубні’ (Інстр. I), але апошняе не зусім ясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дакла́дна ’дакладна’ (БРС). Укр. докла́дно ’тс’. Можна думаць, што гэта запазычанне з польск. dokładnie ’тс’ (але з пераафармленнем марфалагічнага тыпу на ўсх.-слав. лад). Параўн. дакла́дны, дакла́днасць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Забабу́рка ’складка’ (Касп.). Безумоўна, звязана з асновай бабур‑, прадстаўленай у назвах бабур ’акунь’, бабура ’матыль; макрыца’, бабурка ’пупышка’ (гл. гэтыя словы), але семантычныя хады такой сувязі няясныя.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Момель, момэль, мо́мол ’белы гарлачык, Nymphea alba L.’ (ТС). Відаць, да зах.-укр. момич, мовнич ’гарлачык жоўты’, момоч, момич, омич, умич ’белы гарлачык’, але з іншым суфіксам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паблэ́нтацца ’лежачы, перабіраць нагамі (пра дзіця)’ (Сл. ПЗБ). Аўтары слоўніка параўноўваюць з польск. poplątać się ’паплесціся’. Але для тлумачэння ‑б‑ трэба, відавочна, прыняць кантамінацыю з бел. блытаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прадме́сце ’пасёлак, размешчаны непадалёку ад горада, але за яго межамі’, ’ускраіна горада’ (ТСБМ). Як і рус. предме́стье ’тс’, з польск. przedmieście ’прадмесце’ ад miasto ’горад’. Гл. места.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

І́цык ’беларускі танец’ (Мядзв.); параўн. рус. смал. и́цыки ’назва адной з нядаўніх гульняў сярод сялян’. Утворана, відаць, ад яўр. уласнага імя Іцык, але семантычная матывацыя застаецца няяснай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)