чо́каць¹, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

1. Утвараць рэзкія, адрывістыя гукі пры ўдары аб што-н. шкляное, металічнае або пры хадзьбе па бруку і пад.

Ч. абцасікамі па асфальце.

Дзяцел чокаў дзюбай па дрэве.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра некаторых птушак і жывёл: абзывацца гукамі, падобнымі на «чок-чок».

|| наз. чо́канне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

чуб, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Пасма валасоў, якая спадае на лоб або ўзнімаецца над ілбом (звычайна ў мужчын).

2. Пасма доўгіх валасоў, пакінутая на цемені брытай галавы; асяледзец (даўней у запарожцаў і ўкраінскіх казакоў).

3. Прыўзнятае пер’е на галаве некаторых птушак.

Курыца з чубам.

◊

Брацца за чубы (разм., неадабр.) — біцца.

|| памянш. чубо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ша́ркаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. чым і без дап. Утвараць шорах, шум трэннем, закранаць што-н. з шумам.

Ш. мянташкай па касе.

Шабля шаркала аб падлогу.

2. са словам «нагой» або без яго. Прыстаўляць адну нагу да другой, стукаючы абцасам аб абцас (пры паклоне, вітанні і пад.).

|| аднакр. ша́ркнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. ша́рканне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

штамп, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Інструмент, форма для серыйнай вытворчасці пры дапамозе ціску або штампоўкі розных прадметаў.

2. Від пячаці, звычайна прамавугольнай, з назвай установы, адрасам і пад., якую ставяць звычайна ў верхняй частцы дзелавой паперы.

Бібліятэчны ш.

3. перан. Агульнаўжывальны, збіты ўзор, шаблон.

Канцылярскі ш.

Мысліць штампамі.

|| прым. шта́мпавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Штампавая сталь.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

энерге́тыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

1. Навука аб заканамернасцях працэсаў і з’яў, прама або ўскосна звязаных з атрыманнем, пераўтварэннем, перадачай, размеркаваннем і выкарыстаннем розных відаў энергіі (у 1 знач.).

Ядзерная э.

2. Галіна эканомікі, якая ўключае выпрацоўку, пераўтварэнне, перадачу і выкарыстанне розных відаў энергіі (у 1 знач.).

Атамная э.

|| прым. энергеты́чны, -ая, -ае.

Энергетычныя рэсурсы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

э́ра, -ы, мн. э́ры, эр, ж.

1. Сістэма летазлічэння, якая вядзе свой пачатак ад пэўнага моманту.

Хрысціянская, або новая, наша, э. пачынаецца з даты нараджэння Ісуса Хрыста.

2. Вялікі гістарычны перыяд, які карэнным чынам адрозніваецца ад папярэдняга.

Э. касманаўтыкі.

3. Самы вялікі храналагічны падзел, значны этап у геалагічнай гісторыі Зямлі (спец.).

Палеазойская э.

Мезазойская э.

Кайназойская э.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

termination [ˌtɜ:mɪˈneɪʃn] n. fml

1. кане́ц; за вяршэ́нне;

the termination of a journey кане́ц падаро́жжа;

bring smth. to termination да ве́сці што-н. да канца́, зака́нчваць што-н.;

the termination of a lease сканчэ́нне тэ́рміну арэ́нды

2. med. або́рт

3. ling. канча́так (слова); канцава́я лі́тара або́ канцавы́ склад

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

territory [ˈterətri] n.

1. тэрыто́рыя;

inviolable territory непару́шная, недатыка́льная тэрыто́рыя

2. зямля́; мясцо́васць, раён; абша́р зямлі́;

fertile territory пладаро́дная мясцо́васць

3. Territory тэрыто́рыя (адміністратыўная адзінка ў ЗША, Канадзе, Аўстраліі, што не мае права штата або правінцыі)

4. галіна́, сфе́ра (навукі);

That is his territory. Гэта яго поле дзейнасці.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

recess​1 [rɪˈses] n.

1. перапы́нак у рабо́це або́ пасяджэ́нні (парламента, міжнароднай арганізацыі і да т.п.);

Parliament’s summer recess парла́менцкія ле́тнія кані́кулы

2. AmE перапы́нак у шко́ле

3. паглыбле́нне (у сцяне); ні́ша

4. (звыч. pl. recesses) тайні́к; заці́шны куто́чак;

in the recesses of the heart у глыбіні́ душы́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

hustle​2 [ˈhʌsl] v.

1. таўчы́, піха́ць, пхаць, цясні́ць

2. прымуша́ць, падганя́ць, прыспе́шваць

3. infml гандлява́ць з-пад крыса́ (наркотыкамі, спіртным і да т.п.)

4. AmE, infml дзе́йнічаць ху́тка, энергі́чна або́ агрэсі́ўна, браць нахра́пам;

Be sure to hustle! Глядзі ж, будзь рашучым!

5. AmE, slang займа́цца прастыту́цыяй

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)