Тата́рнік ’аер, Acorus calamus L.’ (лельч., Жыв. сл.; Бейл., ТС, ПСл; стол., лельч., ельск., ЛА, 1), ’расліна Onopordon L.’ (Кіс.). Укр.тата́р ’аер звычайны, Acorus calamus L.’, дыял.татара́к, тата́рка ’тс’, польск.tatarak, tatarnik ’тс’, дыял.tatar ’тс’, чэш.tatarak ’тс’. Ад этноніма тата́рын, тата́ры, гл. Найбольш распаўсюджанае меркаванне пра паходжанне слова: расліна аер завезена татарамі (ЕСУМ, 5, 527; Жаримбеков, РР, 1975, 3, 107–111; Пастусяк, Pogranicze, 317), што не зусім адпавядае рэальнасці, паколькі расліна calamus у тым жа значэнні згадваецца яшчэ ў Плінія і Катона (234–149 г. да н. э.), гл. Ванякова, Studia Etym. Brun. 6, 404. Хутчэй прывязка да этноніма ў пераносным значэнні ’не свой, чужы’ тлумачыцца рэзкім пахам расліны, параўн. укр.жидівські лепехи ’аер’ аналагічна да тата́рське зі́лля, польск.tatarskie ziele ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
poach[pəʊtʃ]v.
1. гатава́ць я́йкі ў спецыя́льнай пасу́дзіне над кіпя́чай вадо́й; вары́ць мя́са альбо́ ры́бу ў кі́пені
2. палява́ць без дазво́лу, займа́цца браканье́рствам
3. перама́ньваць (каго-н.) на свой бок;
Foreign football clubs se em to be poaching all our best players. Здаецца, замежныя футбольныя клубы пераманьваюць нашых лепшых ігракоў.
4. незако́нна перайма́ць, прысво́йваць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
stoop2[stu:p]v.
1. суту́ліць; суту́ліцца; го́рбіць; го́рбіцца;
stoop in walking суту́ліцца падча́с хады́
2. нахіля́ць; нахіля́цца; нагіна́ць; нагіна́цца
3. апуска́цца, дэградзі́раваць;
stoop one’s talents растра́чваць свой та́лент
4. прыніжа́цца;
stoop to cheating апусці́цца да падма́ну;
stoop to anything пайсці́ на што заўго́дна, не грэ́баваць нічы́м
5. саступа́ць, паддава́цца;
stoop to fate скара́цца лёсу
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Concolores aves facillime congregantur
Птушкі аднаго колеру лёгка сыходзяцца.
Птицы одного цвета легко сходятся.
бел.Свой свайго пазнаў ды на пачостку пазваў. Роўны роўнага шукае. Чорт чорта пазнаў і на вячэру пазваў. Сваяк сваяка бачыць здаляка. Роўны з роўнага цешыцца. Дудар дудару дарма грае. Гаршчок аб гаршчок і то цярнецца. Свой свайму паняволі брат. Конь з канем, вол з валом, а свіння з вуглом. Свіння каля свінні пройдзе і то зарохкае.
рус. Ворон ворону глаза не выклюет. Конь до коня, а молодец до молодца. Свой своему поневоле брат. Рыбак рыбака видит издалека. Равный обычай ‒ крепкая любовь. Чешися конь с конём, вол с волом, а свинья с углом. Вяжись лычко с лычком, а ремешок с ремешком. Масть к масти подбирается. Свой своего ищет.
фр. Qui se ressemble s’assemble (Кто похож друг на друга, собираются вместе). Les oiseaux de même plumage s’assemblent sur même rivage (Птицы с одинаковым оперением собираются на одном и том же побережье).
англ. Birds of a feather flock together (Птицы одного оперениятся в стаи). Like draws to like (Сходное тянется к сходному). Like loves like (Подобному нравится подобное).
нем. Eine Krähe sitzt gern neben der anderen (Одна ворона сидит охотно рядом с другой). Ein Wolf kennt den anderen wohl (Один волк знает, конечно, другого). Topf und Holz sind gern beisammen (Горшок и дрова всегда охотно вместе). Jeder sucht seinesgleichen (Каждый ищет себе равного). Gleich sucht sich, gleich findet sich (Похожее/подобное ищется, похожее/подобное находится).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
proxy
[ˈprɑ:ksi]
n.
1) засту́пнік -а m.; даве́раны, упаўнава́жаны -ага m., даве́раная, упаўнава́жаная f.
to be (stand) proxy for — быць чыі́м-н. засту́пнікам, упаўнава́жаным, прадстаўніко́м
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
wyładować
зак.
1. разгрузіць, выгрузіць;
2.эл. разрадзіць;
3.разм. напоўніць; напхаць;
4. даць волю сваім пачуццям;
wyładować na kim swój gniew — выліць на кагосвой гнеў
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
De gustibus (et coloribus) non est disputandum
Пра густы (і колер) не варта спрачацца.
О вкусах (и цвете) не следует спорить.
бел. Хто любіць арбуз, а я ‒ Кацярыну. Каму падабаецца поп, каму ‒ пападдзя, а каму ‒ папова дачка. Хто любіць выпіць, а я новыя боты.
рус. На вкус, на цвет товарища нет. Кому что любо: кому квасок с ледку, кому бражка на медку. У всякого свой вкус, один другому не указчик: кто любит арбуз, а кто свиной хрящик. О вкусах не спорят. У всякого свой вкус и своя манера: кто любит арбуз, а кто офицера. Для матушки княгини угодны дыни, а для батюшкиного пуза надо арбузы. На вкус, на любовь да на цвет спора нет. Кто любит ситец полосатый, а кто народ носатый. Кому что по душе, а цыгану ‒ яичница.
фр. Des goûts et des couleurs on ne discute pas (О вкусах и о цвете не спорят).
англ. Tastes differ (Вкусы разнятся). Everyone to his liking (У каждого свой вкус).
нем. Über den Geschmack läßt sich nicht streiten (О вкусе не спорят).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
падкупі́ць, падкупля́ць
1. (схіліцьнасвойбок) bestéchen*vt (чым-н. mit D, durch A);
мяне́ не падку́піш ich lásse mich nicht bestéchen;
2.перан. (выклікацьсімпатыюдасябе) bestéchen*vt (чым-н. durch A);
яна падкупі́ла яго сваёй ве́тлівасцю sie bestách ihn durch ihre Fréundlichkeit
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Leve fit, quod bene fertur, onus (Ovidius)
Цяжар, які ўмела носяць, робіцца лёгкім.
Тяжесть, которую умело носят, становится лёгкой.
бел. Свая сярмяжка не цяжка. Валу свае рогі няцяжка насіць. Свой дым вочы не есць.
рус. Своя ноша не тянет. Груз становится лёгким, когда несёшь его с покорностью. В своей сермяжке никому не тяжко. На себя работа ‒ не барщина. Своя ноша не тяжела. Свой дым глаз не ест.
фр. Le fardeau qu’on aime n’est point pésant (Ноша, которую любишь, совсем не тяжела).
англ. A load that is cheerfully born becomes light (Приятный груз становится лёгким).
нем. Eigen was wie gut ist das (Своё всегда хорошо).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
АДКА́ЗНАСЦЬ,
катэгорыя, якая выражае свядомыя адносіны сац. груп або асобы да патрабаванняў грамадства, яго нормаў і каштоўнасцяў. У адпаведнасці са сферамі праяўлення адрозніваюць паліт. маральную, юрыдычную і інш. адказнасць; у залежнасці ад яе носьбіта — індывідуальную (асабістую) і калектыўную. У індывіда адказнасць фарміруецца як вынік яго здольнасці вызначаць свой спосаб існавання і паводзін. Перадумовай асабістай адказнасці ў філасофіі лічыцца адзінства чалавечай жыццядзейнасці і неабходнасці апасродкавання ўздзеяння свядомасцю і выбарам самога індывіда. Таму чалавек здольны самавызначацца ў адносінах да свайго сучаснага і мінулага жыцця, быць «аўтарам» сваіх дзеянняў і ўчынкаў, г. зн. браць адказнасць за іх на сябе; ён усталёўвае ў рэальнасці пэўны парадак маральнасці, свабоды і належнага існавання, якія не залежаць ад наяўных умоў.