Verbum

вы́бар, -у, м.

1. гл. выбраць.

2. Тое, з чаго можна выбраць.

Вялікі в. тавараў.

3. Аб тым, хто выбраны, што выбрана.

Адобрыць чый-н. выбар.

◊

Без выбару — без разбору, не выбіраючы.

Чытаць усё без выбару.

На выбар — выбраць паводле меркавання.

Даць на выбар.

вы́крыць, -крыю, -крыеш, -крые; -крыты; зак.

1. каго-што. Знайсці, выявіць; раскрыць, зрабіць вядомым невядомае, сакрэтнае.

В. патайное сховішча.

В. злачынствы.

2. што. Растлумачыць скрыты сэнс, сутнасць чаго-н.

В. хлусню.

В. антынародны характар самаўладства.

|| незак. выкрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. выкрыва́нне, -я, н.

вы́лучыцца, -чуся, -чышся, -чыцца; зак.

1. Вызначыцца чым-н. сярод іншых.

В. сваімі здольнасцямі.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выйсці, выступіць з чаго-н. у выніку пэўных працэсаў.

У працэсе рэакцыі вылучылася соль.

|| незак. вылуча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. вылучэ́нне, -я, н.

вы́мпел, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Вузкі доўгі флаг на мачце ваеннага судна.

2. Вузкі трохвугольны флажок, які служыць прыметай чаго-н.

Пераходны в.

3. Забяспечаны доўгім флажком або стужкай футляр, у якім змешчаны прадмет, які скідаецца з лятальнага апарата.

В. на Месяцы.

будаўні́цтва, -а, н.

1. Галіна навукі і тэхнікі, якая займаецца будоўляй і рэканструкцыяй дамоў, збудаванняў.

2. Узвядзенне будынка або якога-н. іншага збудавання.

Б. спартыўнага комплексу.

3. Будаўнічы аб’ект, а таксама месца, дзе вядзецца будоўля.

Наведаць б.

4. перан. Стварэнне, арганізацыя чаго-н.

Культурнае б.

во́нкавы, -ая, -ае.

1. Знешні, знадворны.

В. выгляд.

Вонкавае падабенства.

Вонкавая паверхня.

2. Які праяўляецца толькі са знешняга боку, не закранаючы сутнасці чаго-н.

Твар яго здаваўся вонкава (прысл.) спакойным.

3. перан. Паказны, паверхневы, пазбаўлены глыбіні.

Пафас гэтых вершаў толькі в.

|| наз. во́нкавасць, -і, ж.

ача́г, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Прыстасаванне, дзе распальваюць і падтрымліваюць агонь.

Гарыць агонь у ачагу.

2. перан. Месца, адкуль што-н. распаўсюджваецца, цэнтр чаго-н. (кніжн.).

А. асветы.

А. землетрасення.

А. хваробы.

3. перан. Родны дом, сям’я.

Хатні а.

|| прым. ачаго́вы, -ая, -ае.

агарадзі́ць, -раджу́, -ро́дзіш, -ро́дзіць; -ро́джаны; зак.

1. што. Тое, што і абгарадзіць.

2. перан., каго-што. Засцерагчы, абараніць ад каго-, чаго-н.

А. чалавецтва ад вайны.

|| незак. агаро́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. агарадзі́цца, -раджу́ся, -ро́дзішся, -ро́дзіцца; незак. агаро́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. агаро́джванне, -я, н.

адгалінава́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. гл. адгалінавацца, адгалінаваць.

2. Бакавы адростак, галіна.

Таполя дае шмат адгалінаванняў.

3. Частка дарогі, ракі і пад., якая адыходзіць убок.

А. арашальнага канала.

4. перан. З’ява, што ўяўляе сабой частку чаго-н. асноўнага, галоўнага.

Розныя адгалінаванні сектанцтва.

адкасі́ць, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць; -ко́шаны; зак., што.

1. Скасіць невялікую частку чаго-н. (ад краю).

А. траву ад дарогі.

2. Пакасіць пэўны час; скончыць касьбу.

Ён тры дні адкасіў.

3. Адпрацаваць на касьбе ўзамен за што-н.

А. за доўг.

|| незак. адко́шваць, -аю, -аеш, -ае.