1. Рабочае адзенне ў выглядзе куска тканіны, скуры, брызенту пэўнага фасону і памеру, якое падвязваюць спераду, каб засцерагчы ад забруджвання сукенку, спадніцу, касцюм. Нявестка сабрала ў хвартух відэльцы, лыжкі, чаркі і выйшла.Кавалёў.Мама і стол заслала настольнікам, і хату разы два перамяла, і хвартух новы падвязала.Брыль.Сам Міхал ужо не працуе — працуюць яго чатыры сыны, якія стаяць пры горнах, — кожны ў скураным хвартуху...Пестрак.
2. Скураная, брызентавая, палатняная покрыўка, запона, што засцерагаюць машыны, механізмы і пад. ад пылу, бруду.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
oprzeć
зак.
1.o co аперці, абаперці аб што, на што;
oprzeć drabinę o ścianę — аперці драбіны аб сцяну;
2.na czym абаперціся, аблакаціцца на што;
oprzeć łokcie na stole — аблакаціцца на стол
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
узбі́цьсов.
1. (наколотить ударами) наби́ть; (на остриё, рукоятку) насади́ть;
у. абру́ч на бо́чку — наби́ть (насади́ть) о́бруч на бо́чку;
у. тапо́р на тапары́шча — наби́ть (насади́ть) топо́р на топори́ще;
2.разг. (с усилием надеть что-л.) натяну́ть, напя́лить;
3. (вспенить) взбить;
у. смята́нку — взбить сли́вки;
4. (сделать рыхлым, пушистым) взбить;
у. паду́шку — взбить поду́шку;
5.разг. (высоко положить одно поверх другого) взгромозди́ть;
узбі́ў на стол крэ́сла, а на крэ́сла скры́нку — взгромозди́л на стол стул, а на стул я́щик;
6. (раздробив) снять;
у. асфа́льт — снять асфа́льт
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кало́вішча Гразкае месца (Стол.).
□ ур. Каловішча каля в. Кароцічы Стол.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
верхалёдзіца
1. Вада паверх лёду на рацэ (Рэч., Стол.). Тое ж верхалод, верхалодзіца (Стол.), верхалёдка (Рэч.).
2. Лёд на рацэ, які намярзае паверх асенняга ледаставу (Жытк., Рэч., Стол.). Тое ж верхалод (Стол.), верхалёдка (Рэч.), верхалодзіца (Стол.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
thump
[Өʌmp]1.
v.t.
1) біць, сту́каць
He thumped the table with his fist — Ён біў кулако́м аб стол
2) гру́каць
3) informal біць, лупі́ць, лупцава́ць
2.
v.i.
1) гвалто́ўна бі́цца (пра сэ́рца)
2) ступа́ць, ісьці́ цяжко́й хадо́ю
3.
n.
1) стук -у m., цяжкі́ ўда́р
2) гук ад уда́ру, сту́ку
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
veneer
[vəˈnɪr]1.
v.t.
1) абліцо́ўваць, фанерава́ць
to veneer a pine desk with oak — абліцава́ць хваёвы пісьмо́вы стол дубо́вай фане́рай
2) паліва́ць (по́суд)
2.
n.
1) фане́ра f.
2) абліцо́ўка f.
a veneer of ivory — абліцо́ўка са слано́вае касьці́
3) Figur. во́нкавы вы́гляд; пака́з наво́нкі
a veneer of piety — паказна́я пабо́жнасьць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Блю́да (БРС, Бяльк.). Ст.-рус.блюдо (памянш. блюдьце), таксама блюды (род. блюдъве), рус.блю́до, укр.блю́до, польск.bluda, ст.-слав.блюдо, блюдъ, серб.-харв.бљу̏до, бљӳда, параўн. і луж.blido ’стол’. Слав.blʼudo (< *bi̯udo). Старое запазычанне з гоц.biuþs ’блюда, міска’. Бернекер, 64; Майе, RS, 7, 29; Брукнер, AfslPh, 42, 142; Праабражэнскі, 1, 31; Фасмер, 1, 178. Не пераконваюць спробы даць славянскую этымалогію (напр., Абнорскі, РФВ, 73, 82 і наст.). Параўн. яшчэ блю́дка (Шат.), блю́дачка, блю́дца (Касп.), блю́дко, блю́дца (Сцяшк. МГ), блю́дзька (Бяльк.), сподак’. Некаторыя з гэтых слоў русізмы (напр., блю́дка, так лічыць Шат.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пла́зкі ’адхоністы, гладкі’ (ТС), ’пакаты, спадзісты (бераг ракі, возера)’, пласкі, пласкый ’тс’ (сен., слонім., ЛА, 2), стол., сен.плаская, кам., брэсц., кобр.плоска ’пакатая страха’ (ЛА, 4), плазам ’плоска’ (Нас.), плазаваты ’адхонны (пра страху)’: страха зусім плазма лежыць (ТС). З польск.płaski ’плоскі, роўны’, якія развіліся ў выніку пераносу значэння ’роўны, плоскі’ > ’лагодны, паступовы’, асабліва ў проціпастаўленні ’пакаты’ — ’стромы’. Параўн. ст.-польск.iść płozą ’паводзіць сябе лагодна, абачліва, бесканфліктна’. Параўн., відаць, запазычанае ст.-рус.плазь ’плоскасць, роўнае месца’ (XVП ст., Лексикон словено-латинский). Сюды ж маладз.плазёіі ’больш плоска’ (Жыв. сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пла́шка ’палавіна качана квашанай капусты’ (Сцяшк. Сл.), ’палова качана капусты’ (зах.- і паўн.-зах., калінк., ЛА, 4); ’нешырокая паласа поля’ (стол., Нар. лекс.), ’доўгая палоска на посцілцы, вытканая ўзорам у віленку: шыракаватыя рады, вытканыя пражай рознага колеру’ (брагін., Нар. лекс.); ’палавіна цурбана, расколатага напалам’ (Касп., Бяльк.), ’бервяно, расколатае па даўжыні на 2–3 палены’ (ашм., Стан.), ’вязы ў санях’ (гродз., ЛА, 2), пла́шкі ’ставы, сам ткацкі станок’ (брагін., ЛА, 4), гродз.пла́шка ’бервяно ў зрубе калодзежа’ (Цых.), ’шырокі кавалак (сала, поля і інш.)’, ’расколатае палена’ (ТС). Да пла́ха1, пла́ха3 (гл.).