Verbum

біфурка́цыя

(лац. bifurcatio = раздваенне)

1) раздзяленне ракі на дзве пратокі, якія ўпадаюць у розныя басейны;

2) падзел трубчастага органа на дзве галіны, напр. трахеі на дзве бронхі;

3) падзел старшых класаў сярэдняй школы на два патокі, напрамкі ў навучанні, напр. на гуманітарны і матэматычны (параўн. поліфуркацыя).

варыёметр

(ад лац. varius = розны + -метр)

прыбор для вымярэння сіл, якія ўзнікаюць у тых ці іншых працэсах, напр. хуткасці ўзлёту і зніжэння самалёта (авіяцыйны в.), змен зямнога магнетызму (магнітны в.), змен поля прыцяжэння паблізу паверхні Зямлі (гравітацыйны в.);

2) прылада для плаўнай змены індуктыўнасці (радыётэхнічны в.).

гірамагні́тны

(ад гіра- + магнітны);

г-ая частата — частата вярчэння па акружнасці зараджанай часцінкі ў іанізаваным газе вакол сілавых ліній пастаяннага магнітнага поля;

г-ыя з’явы — магнітамеханічныя з’явы ў ферамагнетыках, якія паказваюць на існаванне сувязі паміж магнітнымі і механічнымі момантамі электронаў у атамах і атамаў у цэлым.

дыферэнцыя́льны

(ад лац. differentia = розніца, адрозненне)

1) неаднолькавы, розны пры розных умовах;

2) які мае адносіны да дыферэнцыяла 1;

д-ыя ўраўненні — ураўненні, у якіх невядомая функцыя звязана з дыферэнцыяламі 1 і незалежнымі пераменнымі;

3) лінгв. адрознівальны;

д-ыя прыметы — прыметы, якія выкарыстоўваюцца для адрознення гукавых адзінак.

ма́гія

(лац. magia, ад гр. mageia)

1) сукупнасць прыёмаў і абрадаў, якія, па ўяўленню забабонных людзей, маюць цудадзейную сілу; чарадзейства, знахарства;

чорная м. — чараўніцтва з дапамогай пякельных сіл;

белая м. — чараўніцтва з дапамогай нябесных сіл;

2) перан. вялікая сіла ўздзеяння на каго-н. (напр. м. мастацкага слова).

сілуэ́т

(фр. silhouette, ад Е. de Silhouette = прозвішча фр. міністра 18 ст.)

1) контурнае аднатоннае адлюстраванне чаго-н. на іншым фоне або выразны контур прадмета;

2) абрысы чаго-н., якія віднеюцца ў тумане, у цемры, на вялікай адлегласці;

3) знешні контур аб’екта ў архітэктуры і скульптуры.

сіфо́н

(гр. siphon = трубка, помпа)

1) выгнутая трубка з каленамі рознай даўжыні, якая служыць для пералівання вадкасці з адной пасудзіны ў другую;

2) пасудзіна для газіраванай вады і іншых шыпучых напіткаў, якія выліваюцца праз трубку пад ціскам вуглекіслаты;

3) прыстасаванне для павелічэння цягі ў паравознай топцы.

тэкст

(лац. textum = сувязь, злучэнне)

1) тое, што напісана або надрукавана (напр. т. рамана, т. дакумента);

2) асноўная частка напісанага або надрукаванага без падрадковых заўваг, спасылак, каментарыяў;

3) словы, на якія напісана музыка (напр. т. песні);

4) друкарскі шрыфт, кегель якога роўны 20 пунктам (7,52 мм).

цыкл

(гр. kyklos = круг)

1) сукупнасць узаемазвязаных з’яў, працэсаў, якая складае замкнёны круг развіцця (напр. вытворчы ц., ц. развіцця лічынкі);

2) закончаны рад лекцый, канцэртаў, аб’яднаных агульнай тэмай;

3) шэраг мастацкіх твораў, якія складаюць закончанае цэлае і аб’яднаны агульнай тэматыкай;

4) пэўная група навук (прыродазнаўчых, грамадскіх, тэхнічных).