хрыбе́т, ‑бта,
1. Пазваночнік чалавека, жывёлы або рыбы.
2.
3.
4. Рад гор, якія працягнуліся ў адным кірунку; горны ланцуг.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хрыбе́т, ‑бта,
1. Пазваночнік чалавека, жывёлы або рыбы.
2.
3.
4. Рад гор, якія працягнуліся ў адным кірунку; горны ланцуг.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
front
1) пе́рад чаго́
2) пярэ́дні бок, фаса́д -а
3)
4) згуртава́насьць ро́зных гру́паў у змага́ньні (паліты́чным, эканамі́чным), фронт -у
5) набярэ́жная
6) informal прыкрыцьцё
1) пярэ́дні
2)
1) быць паве́рнутым пе́радам
2) супрацьстая́ць; супраці́віцца
4.1) выхо́дзіць на што (быць накірава́ным у які́-н. бок)
2) informal (for) служы́ць фаса́дам, прыкрыва́ць што
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
мале́нькі, ‑ая, ‑ае.
1. Нязначны па велічыні, памерах; невялічкі.
2. Малалетні.
3. Невялікі па сіле праяўлення, нязначны.
4. Які займае невысокае службовае або грамадскае становішча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свядо́мы, ‑ая, ‑ае.
1. Якому ўласціва свядомасць (у 2 знач.).
2. Звязаны з развіццём свядомасці (у 2 знач.); разумны, асэнсаваны.
3. Здольны мысліць і разважаць; перакананы ў правільнасці сваіх поглядаў, дзеянняў.
4. Які дзейнічае, наступае наўмысна, знарок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцэ́на, ‑ы,
1. Спецыяльная пляцоўка ў тэатры, на якой адбываюцца спектаклі; тэатральныя падмосткі.
2. Асобная частка акта тэатральнай, п’есы.
3. Асобны эпізод, які паказваецца ў п’есе, літаратурным творы, карціне.
4.
5.
[Лац. scaena з грэч.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перарабі́ць, ‑раблю, ‑робіш, ‑робіць;
1.
2.
3. Папрацаваць больш, чым трэба.
4.
5.
6.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
конь
1.
рысі́сты конь Tráber
бегавы́ конь Rénnpferd
верхавы́ конь Réitpferd
ую́чны конь Páckpferd
ламавы́ конь Lástpferd
заво́дскі конь Zúchtpferd
запражны́ конь Wágenpferd
чыстакро́ўны конь Vóllblut
конь-кача́лка (цацка) Scháukelpferd
сяда́ць на каня́ das Pferd bestéigen*, aufs Pferd stéigen*;
мяня́ць ко́ней die Pférde wéchseln;
вярхо́м на кані́ zu Pférde;
2.
ход каня́ Zug des Spríngers, Spríngerzug
3.
◊ до́ранаму каню́ ў зу́бы не глядзя́ць éinem géschenkten Gaul sieht [schaut] man nicht ins Maul;
у каня́ чаты́ры нагі́, ды спатыка́ецца ≅ auch der Klügste kann éinen Féhler máchen, níemand ist vóllkommen [vollkómmen];
Трая́нскі конь das Trojánische Pferd
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
от и ото предлог с
отплы́ть от бе́рега адплы́сці (адплы́ць) ад бе́рага;
изба́виться от опа́сности пазба́віцца ад небяспе́кі;
письмо́ от ма́тери пісьмо́ ад ма́ці;
письмо́ от пя́того ма́я пісьмо́ ад пя́тага ма́я;
пу́говица от пальто́ гу́зік ад паліто́;
рабо́чий от станка́
от всего́ се́рдца ад усяго́ сэ́рца;
перехо́д от го́ря к ра́дости перахо́д ад го́ра да ра́дасці;
от и́мени делега́ции ад імя́ дэ́легацыі;
ото все́х ад усі́х; наряду с этим иногда переводится иными предлогами, в частности: а) при указании причины, основания з, са (чаго); при этом са употребляется перед словами, начинающимися с двух и более согласных, из которых первый шипящий, свистящий или плавный;
пла́кать от ра́дости пла́каць ад (з) ра́дасці;
дрожа́ть от стра́ха дрыжа́ць са (ад) стра́ху; б) при обозначении предлогов пространственных или временных з, са (чаго);
от кра́я до кра́я ад (з) кра́ю да кра́ю;
от головы́ до пят з (ад) галавы́ да пят;
от двена́дцати до ча́су ад (з) двана́ццаці да гадзі́ны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
клас, ‑а,
1. Сукупнасць прадметаў, з’яў, аб’яднаных на аснове якіх‑н. агульных прымет, якасцей; разрад, падраздзяленне.
2. Вялікая група людзей, аб’яднаных аднолькавымі адносінамі да сродкаў вытворчасці, да размеркавання грамадскага багацця і агульнасцю інтарэсаў.
3. Падраздзяленне пачатковай і сярэдняй школы, якое аб’ядноўвае вучняў аднаго года навучання і аднолькавага аб’ёму ведаў.
4.
5. Мера якасці, ступень, ўзровень чаго‑н.
6. У дарэвалюцыйнай Расіі — адно з падраздзяленняў у табелі аб рангах, якое адпавядала пэўнаму чыну.
[Ад лац. classis — разрад.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кабы́ла 1 ’самка каня’ (
Кабы́ла 2 ’скляпенне ў печы’ (
Кабыла 3 ’выструганая палка, да канцоў якой прывязваюцца цяцівы заезніка, і выезд (служыць таксама для выпрамлення палатна сеткі пры выцягванні яе па бераг)’ (
Кабы́ла 4 ’некалькі бярвенняў, рухома звязаных у выглядзе ланцужка, якімі абводзіцца месца на рацэ, дзе звязваецца бярвенне ў плыты’. Да кабыла 1, аднак матывацыя няясная. Магчыма, тут адбыўся перанос паводле падабенства, а магчыма, гэта вынік універсальнага працэсу, калі амаль што любая дэталь або само тэхнічнае прыстасаванне можа называцца ўжо існуючымі тэхнічнымі тэрмінамі, напр., бярвенні, дошкі і іншыя доўгія прадметы (палкі і да т. п.) могуць называцца кабыламі, усе дэталі з кручкамі, зубцамі — ваўчкамі, сабачкамі і г. д. Не выключана, аднак, што кабыла 4 ўтворана ад кабыла ’бервяно’, параўн.
Кабы́ла 5 ’грыб пеўнік стракаты’ (
Кабы́ла 6 ’высокая жанчына’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)