бацы́ла, ‑ы, ж.
Бактэрыя, якая мае форму палачкі. Туберкулёзная бацыла. / у перан. ужыв. К. Чорны — адзін з пісьменнікаў, якія добра разумелі гэтае імкненне фашызму заразіць увесь свет, усё чалавецтва бацыламі антыгуманізму. Адамовіч.
[Лац. bacillum — палачка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́гненны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і агнявы (у 1–4 знач.) і агністы. Дзікія крыкі жанчын і дзяцей чуліся з вогненнага пекла. Чорны. Здавалася, назаўсёды адышлі ў мінулае вогненныя партызанскія ночы. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́дыр, ‑у, м.
Тое, што і водар. Плыў водыр павольнага канання травы і кветак. Чорны. О, як ты прыгожа, над Нёманам лета! Чаборам, рамонкам, мядункавым цветам І водырам ясных купальскіх начэй. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вудзі́льна, ‑а, н.
Частка вуды, спінінга ў выглядзе тонкага гнуткага прута, да якога прымацоўваецца лёска. Арэхавае, бамбукавае вудзільна. Спінінгавае вудзільна. □ Ладымер паграсае ў руцэ вуду, як бы спрабуе, ці гнуткае вудзільна. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
высту́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да выстукаць.
2. Разм. Рытмічна стукаць, пастукваць. Лямэнт.. стаіць пры стале і задуменна выстуквае пальцамі. Чорны. Пры агарку свечкі адзін [рабочы].. выстукваў малатком — падбіваў боты. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адсве́т, ‑у, М ‑свеце, ж.
Тое, што і водсвет. Ужо сонца пакінула пакой. Толькі адна сцяна мылася яго адсветам. Гартны. Бакі .. [хмарак] чорныя, краі залацяцца чырвоным адсветам. Чорны. Тваё сэрца — адсвет бліскавіц. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адве́сіць, ‑вешу, ‑весіш, ‑весіць; зак., што.
Адкрыць што‑н. завешанае; зняць або адсунуць убок тое, чым было што‑н. завешана. [Жанчына] адвесіла акно, і дождж знадворку зашумеў мацней. Чорны.
•••
Адвесіць губы — надзьмуцца, пакрыўдзіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адзёр, адру, м.
Заразная, пераважна дзіцячая, хвароба, якая суправаджаецца высыпкай, запаленнем дыхальных шляхоў і гарачкай. Галена мела моцнае здароўе. Перахварэўшы ў маленстве на адзёр, яна пасля нават і не кашлянула ніколі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абрыва́цца, ‑аецца; незак.
1. Незак. да абарвацца.
2. Заканчвацца абрывам, пераходзіць у абрыў. Бераг проста абрываўся ўніз. Чорны. З іншых трох бакоў скала строма абрываецца ў возера. Шамякін.
3. Зал. да абрываць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абсма́лены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад абсмаліць 1.
2. у знач. прым. Які падпаў пад дзеянне агню, полымя, сонца. Вакзал стаяў, як шкілет: без вокан, без страхі, абсмалены, абкураны. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)