3. «пік» (пра тэмпературу паветра на працягу дня, тыдня і г.д.)
4.infml стан наркаты́чнага ап’яне́ння
5.infml пачуццё вялі́кага задавальне́ння (ад поспехаў, прыемных уражанняў і да т.п.)
6. (у назвах) сярэ́дняя шко́ла
♦
on high
1) fml на высо́кім ме́сцы; на высо́кай паса́дзе
2) relig. на не́бе, на нябёсах
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
annex
[ænˈeks]1.
v.t.
1) далуча́ць, анэксава́ць
2) дадава́ць
to annex a clause to a contract — дада́ць пункт да кантра́кту
a reader with a vocabulary annexed — чыта́нка з дада́дзеным сло́ўнікам
2.[ˈæneks]
n.
1) прыбудо́ва f., крыло́n.
2) дада́так -ку m., дапаўне́ньне n., залу́чнік -а m. (да дакумэ́нту)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
baza
ж.
1. база; аснова;
baza surowcowa — сыравінная база;
baza naukowa — навуковая база;
2. база (апорны пункт);
baza lotnicza — авіяцыйная база;
baza morska — марская база;
3.эк., паліт. базіс
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
centrala
ж. цэнтр; цэнтральнае кіраўніцтва (упраўленне); цэнтральны пункт;
centrala telefoniczna — тэлефонная станцыя; камутатар;
3. аб’яднанне;
centrala handlowa — гандлёвае аб’яднанне;
centrala handlu zagranicznego — аб’яднанне замежнага гандлю;
centrala kredytowa — крэдытнае аб’яднанне
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Камора, каморка, комора, кумора ’кладоўка, халоднае памяшканне пры хаце для захоўвання запасаў ежы, адзення’, ’бакоўка, прыбудоўка ў вясковай хаце, дзе спяць, стопка’ (Нас., ТСБМ, Чуд., Мал., Сцяшк., Сцяц. Нар., Жд. 3, Сержп. Грам., Сцяц.; карэліц., докш., Янк. I; В. В., Яруш., Бяльк., Гарэц., Тарн.; шаркаў., Нар. сл.; Рам. 8, Сл. паўн.-зах.)’, кантрольны пункт лясніцтва’ (ТСБМ, Інстр. III; Яшк.); ’будынак для складвання сена’ (Яшк.), ’асобная клетачка ў сотах’ (ваўк., Сл. паўн.-зах.; ашм., З нар. сл.), навагр.каморкі ’складкі ў смаржках’ (Жыв. сл.). Ст.-бел.камора ’тс’ і ’таможня’ (XV–XVIII ст.). Лексема ёсць ва ўсіх слав. мовах. Вельмі старое запазычанне з лац.camera (camara) ’скляпеністая столь’ (зрэшты такое значэнне ёсць і ў ст.-рус.комора, камора побач з іншымі: ’дом, жыллё’, ’пакой’, ’кладоўка’, ’гандлёвая пабудова’) < ст.-грэч.καμάρα ’скляпенне’ (Слаўскі, 2, 390–392); Фасмер (2, 305) выводзіць гэта запазычанне з-за націску са ст.-грэч.καμάρα, а не з лац.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Надэ́чыць1 ’падбухторыць’, над§чыцца ’падбухторыце^’, надраны ’падбухтораны’ (Яўс.). Утворана ад dŚчbiць ’паву чаць, падбухторваць’, дЗчыцца ’навучацца, пераймаць’, д$чаны ’навучаны’, для якіх не выключана аднолькавае паходжанне з бачыць ’гаварыць’, нaдśчыць ’нагаварыць’, што выводзяцца з літ.dėti ’абгаворваць’ (Сл. ПЗБ, 182). Можна меркаваць і пра блізкасць да дзеяслова незакончанага трывання дукаваць ’павучаць, падбухторваць’ (гл.), форма закончанага трывання ад якога была б над укаваць або *навучыць, што вельмі блізка фармальна і семантычна да разглядаемага слова.
◎ Надэ́чыць2 Змяшчаць’ (Каханоўскі, Повязь часоў. Мн., 1985, 87), з тэксту не відаць, дзе распаўсюджана слова. Каханоўскі спрабуе звязаць з уласнай назвай Маладэнна, якая этымалагізуецца як ’малазмяшчальнае месца’, паколькі населены пункт быў заснаваны паміж поймай ракі і Ашмянскім узвышшам. Няясна, магчыма звязана з літ.dėti ’класці, змяшчаць’, nudėti ’залажыць, засунуць’, што адпавядае слав.*detiy адно са значэнняў якога ’дзець, класці, змяшчаць’ (гл. Абаеў, ВЯ, 1988, 3, 36); тады назва горада рэканструюецца як *malo‑detь‑no (суч. Маладзечна).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пята́
1. Месца на вуглавым павароце поля, дзе знаходзіцца каморніцкі капец (Стол.).
2. У актах (1577). Прыкметнае чым-небудзь месца, ад якога пачыналі межаванне зямельных угоддзяў; межавы пункт (Брэсц.АВАК, XVIII, 20, 29).
□в. Пятоўскае Віц. (Рам. Мат.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)