ма́сла, -а, н.
1. Харчовы тлушч, атрыманы збіваннем смятанкі або смятаны.
Топленае м.
2. Тлустае рэчыва мінеральнага паходжання.
Змазачнае м.
◊
Масла масленае — пра таўталогію, паўтарэнне чаго-н.
Падліць масла ў агонь — абвастрыць якія-н. непрыязныя адносіны, пачуцці.
Як па масле — лёгка, без цяжкасцей.
|| прым. ма́слены, -ая, -ае.
Масленая пляма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
меда́ль, -я́, мн. -і́, -ёў, м.
Знак у выглядзе круглай металічнай пласцінкі з якім-н. рэльефным адбіткам і надпісам, што выдаецца як узнагарода або ў памяць аб якой-н. падзеі.
М.
Францыска Скарыны.
Залаты м.
Памятны м.
◊
Адваротны бок медаля — адмоўны бок якой-н. справы.
|| прым. меда́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раскашава́цца, -шу́юся, -шу́ешся, -шу́ецца; -шу́йся; незак. (разм.).
1. Жыць у раскошы, мець усяго ў дастатку.
2. і (рэдка) зак. Жыць (пачаць жыць) або размяшчацца (размясціцца) дзе-н. вельмі свабодна, на вялікай плошчы.
Раскашуецца адна ў такой вялікай кватэры.
3. перан. Буйна расці на прыволлі.
Раскашуецца пад плотам крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ры́нак, -нку, мн. -нкі, -нкаў, м.
1. Сфера таварнага абарачэння, тавараабароту.
Знешні р.
Унутраны р.
Рынкі збыту (раёны рэалізацыі тавараў; спец.).
2. Месца рознічнага гандлю пад адкрытым небам або ў гандлёвых радах; базар.
Калгасны р.
Крыты р.
Гандляваць на рынку.
|| прым. ры́начны, -ая, -ае.
Рыначныя адносіны.
Рыначная цана.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стры́жань, -жня, мн. -жні, -жняў, м.
1. Прадмет прадаўгаватай формы, які звычайна з’яўляецца воссю або асновай чаго-н.
Пластмасавы с.
С. шарыкавай ручкі (напоўнены чарнільнай пастай).
2. перан., чаго. Асноўная, галоўная частка чаго-н.
С. усяго рамана — тэма народнай вайны.
|| прым. стрыжнёвы, -ая, -ае.
Стрыжнёвы громаадвод (заземлены металічны стрыжань).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тало́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
Частка якога-н. дакумента, якая аддзяляецца ад цэлага або, наадварот, застаецца пасля аддзялення, а таксама кантрольны лісток на атрыманне чаго-н., карыстанне чым-н.
Т. на праезд.
Адрыўны т.
Т. на дровы.
|| памянш. тало́нчык, -а, мн. -і, -аў, м.
|| прым. тало́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
твой, твайго́, м., твая́, тваёй, ж., тваё, твайго́, н., мн. твае́, тваі́х; займ. прынал.
1. Які мае адносіны да цябе, належыць табе.
Т. дом.
Твая кніга.
Тваё паліто.
2. у знач. наз. твой, твайго́, м., твая́, тваёй, ж. Муж, каханы або жонка, каханая. — Ці т. дома? — Не, кудысьці пайшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тыра́ж¹, -у́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Розыгрыш выйгрышаў у пазыцы, латарэі.
Т. грашова-рэчавай латарэі.
2. Пагашэнне аблігацый пазыкі або іншых папер установай, якая іх выпусціла.
Аблігацыі выйшлі ў т.
◊
Выйсці ў тыраж (разм.) — выйсці з ужытку, устарэць, стаць непрыгодным для выкарыстання.
|| прым. тыра́жны, -ая, -ае.
Тыражная табліца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ты́сячны, -ая, -ае.
1. гл. тысяча.
2. Які складаецца з тысячы якіх-н. адзінак.
Т. мітынг.
3. Вартасцю ў тысячу рублёў або які ацэньваецца тысячамі.
4. Які атрымліваецца пры дзяленні на тысячу.
Адна тысячная доля секунды.
5. у знач. наз. ты́сячная, -ай, ж. Тысячная частка чаго-н.
Адна тысячная.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
увабра́цца, убяру́ся, убярэ́шся, убярэ́цца; убяро́мся, убераце́ся, убяру́цца; увабра́ўся, -ра́лася; убяры́ся; зак. (пераважна ў прошлым часе).
1. Пранікнуць унутр чаго-н., паглынуцца, уцягнуцца.
Дзёгаць увабраўся ў юхтовыя боты.
2. Усяліцца куды-н. або забрацца, залезці куды-н. (разм.).
У. ў новую кватэру.
У. ў гушчар.
|| незак. убіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)