Тапчэ́й зневаж. ’пра таго, хто паволі, марудна ходзіць’ (рагач., Сл. ПЗБ). Утварэнне ад таптаць 1 (гл.) з суф. ‑эй, што абазначае асобу па схільнасці да пэўнага дзеяння з экспрэсіяй асуджэння (Сцяцко, Афікс. наз., Зб).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Імгне́нне ’міг, момант’ (ТСБМ, Яруш.). З польск. mgnienie, таго ж кораня, што і міг (гл.), з пратэзай і‑. Вядома яшчэ ў старабеларускай мове XVI ст. як кампанент выразу въ мгненіи ока («Катэхізіс» С. Буднага).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
набра́ться набра́цца, мног. панабіра́цца;
набрала́сь це́лая гру́ппа набра́лася цэ́лая гру́па;
набра́ться хра́брости набра́цца хра́брасці;
◊
с кем поведёшься, от того́ и наберёшься посл. з кім павядзе́шся, ад таго́ і набярэ́шся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кро́ме предлог с род. апрача́, апро́ч, акрамя́ (каго, чаго);
кро́ме того́ апро́ч (апрача́) таго́;
кро́ме как (кому и т. п.) апрача́ (каго і да т.п.);
◊
кро́ме шу́ток без жа́ртаў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
повести́сь сов., разг.
1. (подружиться) пасябрава́ць;
с кем поведёшься, от того́ и наберёшься посл. з кім павядзе́шся, ад таго́ і набярэ́шся;
2. (стать привычным) паве́сціся;
так повело́сь так павяло́ся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
dobitek :
na dobitek — у дадатак; да таго ж;
na dobitek złego — да ўсяго ліха;
na dobitek wszystkiego — у дадатак да ўсяго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
безгало́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які не мае галавы; пазбаўлены галавы.
2. перан. Пра чалавека з невялікімі разумовымі здольнасцямі. Вось сапраўды, Калі хто безгаловы, Таго не выратуе ад бяды І мудрае, ад сэрца слова. Валасевіч. // Няўважлівы, рассеяны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дваццаці...
Першая састаўная частка складаных слоў; абазначае: 1) які мае дваццаць адзінак таго, што паказана ў другой частцы; напрыклад: дваццацігранны; 2) які складаецца з дваццаці адзінак або мерай у дваццаць якіх‑н. адзінак, напрыклад: дваццаціпавярховы, дваццацітонны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выпуска́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да выпусціць.
•••
З рук не выпускаць чаго — увесь час займацца чым‑н. Бацька памёр, калі.. [Сашы] ішоў дванаццаты год. З таго часу яна не выпускае з рук ні лейцаў, ні плуга. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адда́ча, ‑ы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. аддаваць — аддаць (у 1, 2, 5 і 6 знач.).
2. Спец. Каэфіцыент карыснага дзеяння механізма. Аддача лямпачкі напальвання. // Карысць, якая чакаецца ад таго, на што былі зроблены пэўныя затраты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)