◎ Нікара́пла ’няўклюда’ (Сл. ПЗБ). Паводле аўтараў слоўніка, зыходная форма літ. kerėpla ’нязграбная істота’; ні (< не?) мае, відаць, узмацняльнае значэнне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пахо́ннасць ’адхон, спад гары, берега’ (нясв., слаўг., Яшк.). Беларускае. Відаць, утварылася шляхам кантамінацыі лексем пахілы і паточнасць ці ^склочнасць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пачопісты ’спрытны’ (гродз., Сл. ПЗБ). Відаць, семантычна аформлена пад уплывам польск. poczepić się ’(з энтузіязмам) узяцца рабіць што-н.’
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плямя́ ’гадоўля для патомства’ (віл., навагр., Сл. ПЗБ). Да племя (гл.), першапачаткова, відаць, з на племя (пакінуць) ’на развод’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плі́штвы ’шалёўкі’ (трак., Сл. ПЗБ). З ліштвы ’тс’. Пачатковае /?-, відаць, з літ. прыстаўкі ар‑ у адпаведных словах apvadas, apkala.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Прэ́хаць (прэхатэ) ’часта кашляць сухім кашлем’ (драг., Нар. лекс.). Укр. прихати, пирхати ’кашляць’. Відаць, да перхаць ’тс’ з метатэзай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пухачы́ ’лотаць, Calta palustris L.’ (брасл., Сл. ПЗБ). Відаць, утворана ад пу́хаць ’лопацца, распуквацца’, што адлюстроўвае хуткае раскрыццё бутонаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пыршча́ць ’імжаць (пра дождж)’ (чэрв., Сл. ПЗБ), сюды ж, відаць, і пыршчэць ’блішчаць’ (слонім., Сцяшк. Сл.). Да пырскаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Піна́ць ’ставіць лавушку на птушак або звера’ (ТС). Відаць, да пяць, пну > на‑пінаць (гл.) < прасл. *pąti, *рыщ ’нацягваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ра́ный ’ранні’ (Бяльк.), ра́ні (Сл. ПЗБ). Гл. ра́на 2; відаць, адназоўнікавы прыметнік ад ра́на ’раніца’, рань ’вельмі ранні час’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)