квадра́тны

(ад квадрат)

1) які мае форму квадрата;

2) які мае адносіны да квадрата (напр. к. корань).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

relate [rɪˈleɪt] v. (to)

1. устана́ўліваць су́вязь або́ адно́сіны;

relate theory and practice звяза́ць тэо́рыю з пра́ктыкай

2. адно́сіцца; мець дачыне́нне (да чаго-н.);

He notices nothing but what relates to himself. Ён звяртае ўвагу толькі на тое, што тычыцца непасрэдна яго.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

зямля́нкі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да земляка, зямлячкі. Зямляцкія адносіны.

2. Які мае адносіны да зямляцтва (у 2 знач.). Зямляцкі сход.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сяме́йны

1. прил., в разн. знач. семе́йный;

с. чалаве́к — семе́йный челове́к;

с. абе́д — семе́йный обе́д;

~нае жыццё — семе́йная жизнь;

2. прил., перен. семе́йственный;

с. адно́сіны — семе́йственные отноше́ния;

3. в знач. сущ. семе́йный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Schónung

f -, -en

1) лі́тасць; беражлі́выя адно́сіны; асцяро́жнасць

mit ~ verfáhren* — дзе́йнічаць асцяро́жна

um ~ bítten* — прасі́ць лі́тасці

óhne ~ vórgehen* — не дава́ць лі́тасці

2) (лясны́) запаве́днік

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

натя́нутый

1. прич. наця́гнуты, мног. панаця́гваны; напя́ты;

2. прил., перен. наця́гнуты; (напряжённый) напру́жаны; (неестественный) ненатура́льны; шту́чны;

натя́нутое сравне́ние наця́гнутае параўна́нне;

натя́нутый смех ненатура́льны смех;

натя́нутые отноше́ния наця́гнутыя адно́сіны;

натя́нутый вид ненатура́льны вы́гляд.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Прыя́цель, пры́яцель ’блізка знаёмы чалавек, з якім устанавіліся добрыя, прыязныя адносіны’ (ТСБМ, Байк. і Некр., Бяльк.; ваўк., ганц., Сл. ПЗБ; ТС, ЛА, 3), прыя́цяль, прые́цель, прыя́ціл ’тс’ (Сл. ПЗБ, ЛА, 3), прыя́цельства ’таварыскія адносіны; сяброўства’ (Нас., Ласт., ТСБМ), ст.-бел. приятель, приатель, приетель ’тс’ (Сл. Скарыны). Укр. прия́тель, рус. прия́тель, польск. przyjaciel, в.-луж. přećel, н.-луж. pśijaśel, чэш. přítel, славац. priateľ, серб.-харв. при̏јатељ, славен. prijȃlelj, балг. прия́тел ’прыяцель’, макед. пријател ’тс’. Прасл. *prijatelь ’прыяцель, добразычлівец, сваяк, родны’, дэрыват ад *prijati (гл. прыяць) з суфіксам nomina agentis ‑telʼь (Слаўскі, SP, 1, 52; Махэк₂, 494). Праславянскае слова роднаснае ст.-в.-ням. fruidil, с.-в.-ням. vriedel ’любімы; жаніх, муж’, ням. Freund ’прыяцель’, ст.-ісл. friill ’каханы, палюбоўнік’. Гл. Траўтман, 231; Брукнер, 445; БЕР, 5, 749; Фасмер, 3, 369; Бязлай, 3, 121; Сной₂, 575; Банькоўскі, 2, 935; ЕСУМ, 4, 586 (прияти). Параўн. прэ́цель (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

знаёмства, -а, н.

1. гл. знаёміцца, знаёміць.

2. з кім і паміж кім. Адносіны паміж людзьмі, якія ведаюць адзін аднаго.

Завесці з.

Парваць з.

Набыць што-н. па знаёмстве.

3. Круг знаёмых (разм.).

Мець вялікае з.

4. з чым. Набыццё ведаў, звестак пра што-н., азнаямленне з чым-н.

З. з культурай народа.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

во́дгук, -у, мн. -і, -аў, м.

1. Адбіццё гуку, водгулле, рэха.

2. Слабы гук, які даносіцца здалёку.

В. страляніны.

3. перан. Спачувальныя адносіны, салідарнасць з чым-н.

Знайсці в. у сэрцы.

В. на чужое гора.

4. перан., чаго. Тое, што з’яўляецца вынікам чаго-н., адказам на якія-н. падзеі, з’явы.

Водгукі мінулага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

адштурхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.

1. Штуршком аддаліць, адапхнуць каго-, што-н.

2. перан. Сваёй няўважлівасцю, халоднасцю і пад. аддаліць ад сябе каго-н.; парваць сувязь, блізкія адносіны з кім-н.

Сваімі ўчынкамі а. знаёмых.

|| незак. адшту́рхваць, -аю, -аеш, -ае і адштурхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)