неўздага́д, безас. у знач. вык.
Разм. Не здагадацца, не зразумець; не прыйшло ў галаву. Старонняму чалавеку можа і неўздагад, як часам балюча было глядзець чалавеку на чужое шчасце. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прывалі́ць¹, -алю́, -а́ліш, -а́ліць; -а́лены; зак.
1. каго-што. Прыперці, прыхіліць да чаго-н. або прыціснуць зверху чым-н.
П. камень да сцяны.
2. Прыстаць да берага, да прыстані (спец.).
Параход прываліў да прыстані.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. З’явіцца, прыйсці (разм.).
Шчасце прываліла ў хату.
Прываліла многа народу. незак. прыва́льваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прыва́льванне, -я, н. (да 1 знач.) і прыва́л, -у, м. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
mercy [ˈmɜ:si] n. жа́ласць, спага́да; міласэ́рнасць; лі́тасцівасць;
have mercy (on) шкадава́ць, быць міласэ́рным;
it’s a mercy infml гэ́та шча́сце (што);
It’s a mercy no one was near during the explosion. Гэта шчасце, што нікога не было паблізу ў час выбуху;
a mercy flight/mission выратава́льны палёт/выратава́льная мі́сія
♦
at the mercy of ца́лкам пад ула́дай, на мі́ласці
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
чахо́л, ‑хла, м.
1. Покрыўка з тканіны ці якога‑н. іншага матэрыялу, зробленая па форме якога‑н. прадмета для захавання яго ад псавання, забруджвання і пад. [Салдат] дастаў з чахла рыдлёўку і пачаў расчышчаць крынічку, што выбівалася з-пад зямлі ля старой алешыны на лужку. Хомчанка. Свіст ветру за дзвярамі, хлопанне чахла па гармаце вярталі мяне да рэчаіснасці. Шамякін. // Пра што‑н., падобнае па такую покрыўку па форме і прызначэнню. Кожны з карэньчыкаў знаходзіцца ў асобым чахле, які ўтвараецца з пяску, склеенага сокам расліны. Гавеман.
2. Падкладка лёгкай празрыстай жаночай сукенкі з больш шчыльнай тканіны. Гэта ўсё ж было шчасце. Шчасце першага «дарослага» валю, шчасце першай «дарослай» бальнай сукенкі, белай, у амаль белым, толькі трохі блакітным карункавым чахле. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апе́раны, ‑ая, ‑ае.
Які пакрыўся пер’ем; увабраўся ў пер’е. Калі ж здараўся часам выпадак такой незвычайнай важнасці, што на траву.. звальваўся з гнязда толькі што апераны верабейчык, — шчасце не мела граніц! Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
zerstören
vt разбура́ць, раскіда́ць; псава́ць, знішча́ць
j-s Glück ~ — разла́дзіць чыё-н. шча́сце
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пашчэ́нкі, ‑аў; адз. пашчанка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.
Абл. Сківіцы. Ткачук, відаць, не хацеў есці і, сцяўшы маршчыністыя пашчэнкі, толькі скрыгаў зубамі. Быкаў. На маё шчасце я перабіў дзіку ніжнія пашчэнкі. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рознагало́сіца, ‑ы, ж.
Тое, што і рознагалоссе. У галаве мітусілася рознагалосіца гукаў, чутая ўдзень на полі. Мележ. Гарачая рознагалосіца пачуццяў — і няёмкасць, і гордасць, і патаемнае шчасце — зноў зашумела ў Алесевай галаве. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіро́цкі, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і сірочы. Гулка сіроцкая песня Па свеце нясецца з трывогай. Купала. На наша сіроцкае шчасце, раніца ле вельмі халодная. С. Александровіч.
•••
Сіроцкая зіма — пра цёплы, маласнежны зімовы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здабы́члівы, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Такі, які ўмее шмат здабываць (паляваннем, промыслам і пад.). Пра здабычлівага рыбалова гавораць: «яму шанцуе», «ён мае рыбацкае шчасце». Матрунёнак.
2. Які дае, прыносіць вялікую здабычу; выгадны. Здабычлівае паляванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)