Verbum

анлайнавы слоўнік

эмі́р, ‑а, м.

Тытул правіцеля, уладарнага князя ў некаторых мусульманскіх краінах Усходу і Афрыкі. // Асоба, якая мае гэты тытул. А хіба вочы вясёлымі будуць, Калі людзі эміра (якія там людзі!) Адабралі ў іх колеры. Сіпакоў.

[Араб. amīr — уладар.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ранджу́га ’дзяруга’ (Бяльк.). Відавочна ад *раджуга, што варыянта да радзюга (гл.); штучная назалізацыя, характэрная для некаторых гаворак усходу Беларусі, магчыма звязана з жаданнем зрабіць больш “культурнымі” некаторыя вясковыя словы, параўн. рамбіна (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мірза́

(перс. mīrzā, ад âmir-zādä = сын эміра, князя)

1) тытул члена правячай дынастыі, а таксама буйных феадалаў у некаторых народаў Усходу;

2) сакратар, пісар, перапісчык у некаторых народаў Усходу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ча́хлы, ‑ая, ‑ае.

1. Які дрэнна, слаба расце (пра расліны); вялы, чэзлы. Вецер парывіста і нечакана павярнуўся з усходу, узвіхрыў слупы пылу, прынёс са стэпу горкі пах дыму, затрос чахлыя кусты акацый. Хомчанка.

2. Хваравіты, кволы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВЕЗІ́Р,

візір (араб.), тытул міністраў і вышэйшых саноўнікаў у некаторых краінах Б. і Сярэдняга Усходу гал. чынам у сярэднія вякі і новы час.

т. 4, с. 60

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

вы́муштраваны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад вымуштраваць.

2. у знач. прым. Прывучаны да строгага выканання якіх‑н. правіл, распарадку. Якая ж магутная сіла ідзе з усходу, калі яна змагла зламаць вымуштраваную жалезную армію фюрэра! Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ні́ты, нітава́нне ’рвота, ваніты’ (Нас., Гарэц.). Ад ваніты, ванітаванне (гл. ванітаваць) шляхам адсячэння пачатковага в, успрынятага як незаканамерная пратэза, пасля адпадзення пачатковага а па мадэлі, спецыфічнай для гаворак усходу Беларусі, параўн. граном < аграном і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

эмі́р

(ар. amir = уладар)

тытул правіцеля ў некаторых мусульманскіх краінах Усходу і Афрыкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

містэ́рыя, ‑і, ж.

1. У Старажытнай Грэцыі, Старажытным Рыме і краінах Старажытнага Усходу — тайныя рэлігійныя абрады ў гонар бажаства, у якіх маглі прымаць удзел толькі давераныя асобы.

2. Рэлігійная драма на біблейскія сюжэты ў сярэднія вякі ў Заходняй Еўропе.

[Ад грэч. mystērion — таінства.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Паланкі́н ’крытыя насілкі, якія служаць экіпажамі ў некаторых краінах Усходу і Паўднёвай Амерыкі’ (ТСБМ). Праз рус. паланки́н (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 79), з зах.-еўрап. моў (параўн. ням. Palankin, франц. palanquin); слова інд. паходжання (гл. Фасмер, 3, 190).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)