апафео́з
(гр. apotheosis = абогатварэнне)
1) праслаўленне, узвялічванне якой-н. асобы, з’явы, падзеі;
2) урачыстая заключная сцэна ў некаторых спектаклях з удзелам усіх выканаўцаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
spectacle [ˈspektəkl] n. відо́вішча; сцэ́на;
a moving spectacle захапля́льнае відо́вішча;
The sunrise was a tremendous spectacle. Усход сонца ўяўляў сабою цудоўную сцэну.
♦
make a spectacle of oneself прыця́гваць да сябе́ ўва́гу; стаць пасме́шышчам
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
stage1 [steɪdʒ] n.
1. сцэ́на, тэатра́льныя падмо́сткі;
the front of the stage авансцэ́на;
up sta ge за́дняя ча́стка сцэ́ны
2. the stage тэа́тр, сцэ́на, тэатра́льная дзе́йнасць; драматы́чнае маста́цтва;
be/go on the stage быць/стаць акцёрам;
leave/quit the stage пакі́нуць сцэ́ну;
hold the stage не сыхо́дзіць са сцэ́ны (пра п’есу); быць цэ́нтрам ува́гі
3. арэ́на, ме́сца дзе́яння;
the stage of politics паліты́чная арэ́на;
work at the stage of literature працава́ць на літарату́рнай ні́ве
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
АПАФЕО́З
(ад грэч. apotheōsis абагаўленне),
1) услаўленне, узвелічэнне падзеі, з’явы, асобы; урачыстае завяршэнне падзеі. У стараж. егіпцян, потым у грэкаў і рымлян — абагаўленне правіцеляў за іх асаблівыя заслугі. Апафеоз, які з цягам часу трансфармаваўся ў культ правіцеляў, браў пачатак у стараж. блізкаўсх. традыцыі прылічэння цароў да багоў або сыноў божых. Матывамі ўслаўлення духоўнай велічы народа, чалавека, выдатных гіст. ці грамадскіх падзей прасякнуты многія творы сусветнай л-ры і мастацтва, у т. л. бел. пісьменнікаў, паэтаў і дзеячаў культуры.
2) Заключная ўрачыстая масавая сцэна святочнай канцэртнай праграмы, спектакля, поўная асаблівага ўздыму, велічы. Напр., усхвалявана, урачыста гучыць заключная сцэна драмы Я.Купалы «Раскіданае гняздо», калі героі, ахопленыя духоўным парывам і высакароднай мэтай, ідуць на Вялікі сход, па Бацькаўшчыну. Апафеоз можа быць таксама самаст. часткай паказу свята, шэсця (звычайна без тэксту) з выкарыстаннем выразных вобразаў, сюжэтаў, дэкарацыйнага афармлення, касцюмаў, бутафорыі.
т. 1, с. 420
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
фае́, нескл., н.
Памяшканне ў тэатры, кіно, канцэртным зале і пад., прызначанае для адпачынку гледачоў ці слухачоў у час перапынку або да пачатку канцэрта, спектакля. Тэатр гарадскі да здачы быў гатоў. Усё ў будынку прыгажосцю захапляла: І сцэна, і фае, і зала. Корбан. Сеанс пачынаўся праз мінуту, і .. [Сярдзюк] амаль подбегам, з адчуваннем палёгкі падаўся ў фае. Карпаў.
[Фр. foyer — ачаг.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
авансцэ́на
(фр. avant-scène, ад avant = наперадзе + scène = сцэна)
тэатр. пярэдняя частка сцэны 1, паміж заслонай і рампай (проціл. ар’ерсцэна).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ар’ерсцэ́на
(ад фр. arriére = задні + scéne = сцэна)
тэатр. задняя частка сцэны 1, якая з’яўляецца рэзервовым памяшканнем для ўстанаўлення дэкарацый (проціл. авансцэна).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
эпіло́г, ‑а, м.
Заключная частка літаратурнага твора, якая змяшчае кароткія звесткі пра далейшы лёс яго герояў. Надумана выглядаў эпілог рамана — сустрэча Тацяны з бацькам Віці Барысам Каганскім пасля вайны. Дзюбайла. // Заключная сцэна ў оперы. Урачысты эпілог оперы «Іван Сусанін». // перан. Канец, развязка чаго‑н. Эпілог паўстання. □ Іх [воінаў] нездарма хавалі ля дарог: Вандроўнікі тут слухаць будуць вечна Кароткага жыцця бясконцы эпілог. Жычка.
[Грэч. epílogos — пасляслоўе.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эпіло́г
(гр. epilogos)
1) заключная частка літаратурнага твора, у якой коратка паведамляецца пра далейшы лёс герояў;
2) заключная сцэна ў оперы;
3) перан. канец, развязка чаго-н.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
апафео́з
(гр. apotheosis = абогатварэнне)
1) праслаўленне, узвелічэнне якой-н. асобы, з’явы, падзеі;
2) урачыстая заключная сцэна ў некаторых спектаклях з удзелам усіх выканаўцаў.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)