абвалі́цца, ‑валюся, ‑валішся, ‑валіцца; зак.

Абрынуцца, разбурыцца, паваліцца. Столь абвалілася. □ Толькі жанчыны прайшлі, як абвалілася сцяна і загарадзіла вузкі завулак. Гурскі. // Адарвацца, абсыпацца. Са сцен абваліўся тынк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Строп 1 ‘канат, трос’ (ТСБМ). Праз рус. строп ‘тс’ з гал. strop, н.-ням. stropp ‘тс’. Гл. Фасмер, 3, 782.

Строп 2 ‘стык бакоў страхі’ (ТСБМ, кіраў., Нар. сл.; Шушк.; барыс., Шн. 2), ‘страха’ (Байк. і Некр., Нас.), ‘столь’ (Нас., Жд. 3, Маш., Зеньк.), ‘верх страхі пад вільчыкам’ (Касп., Барад., ТС, ЛА, 5), ‘накладка на верхняй частцы саламянай страхі’ (Скарбы), ‘прастора паміж верхняй часткай страхі і верхняй часткай крокваў’ (Тарн.), страпа́ ‘кроквы’ (паст., Сл. ПЗБ). Укр. стріп ‘страха; столь’, рус. пск., зах. строп ‘страха, гарышча, столь’, польск., чэш., славац. strop, славен. stròp ‘столь, кроквы, франтон’, балг. строп ‘гарышча, ярус’, ст.-слав. стропъ ‘страха; столь’. Прасл. *stropъ (магчыма, з *sropъ, з ‑t‑ устаўным, параўн. востраў, струга) параўноўваецца з ст.-ісл. hróf ‘страха; паветка’, англ.-сакс. hróf, англ. roof, ірл. cro ‘агароджа, перагародка, хлеў, хаціна’ (< *cropo‑) (гл. Траўтман, 309; Фасмер, 3, 781 з іншай літ-рай), якія да і.-е. *kʼrā‑po; сюды ж з іншым суф. гоц. hrot (< *kʼrā‑do) ‘страха’; гл. Борысь, 581; Сной₁, 616. Менш прымальным лічыцца параўнанне з лат. straps ‘выцягнуты, прамы’, нов.-в.-ням. straff тугі’, літ. stir̃ptí, stirpstù ‘падрастаць’ (гл. Мюленбах-Эндзелін, 3, 1081; Младэнаў, 613) або з грэч. ἐρἐφω ‘накрываю’, όροφή ‘страха’ (Махэк₂, 583).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

По́лаб ’столь’ (ДАБМ, камент., 776; Сл. Брэс., Нар. сл.). Ад *по́луб < луб (гл.), параўн. луб ’накрыўка для чоўна’ (гродз., Нар. лекс.). Параўн. полап (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

потоло́к м.

1. столь, род. сто́лі ж.;

кесо́нный кессо́нный (я́щичный) потоло́к техн. кесо́нная (скры́начная) столь;

2. ав. найбо́льшая вышыня́; патало́к, -лка́ м.;

◊

взять с потолка́ узя́ць (вы́думаць) з галавы́, вы́смактаць з па́льца;

плева́ть в потоло́к ле́нца ва́жыць; лы́нды (бі́бікі) біць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

задыме́ць ​1, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Пацямнець ад сажы, дыму; задыміцца ​1. Столь у лазні задымела. Смалакуры задымелі.

задыме́ць ​2, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Пачаць дымець; задыміць ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

агу́льна, прысл.

1. У агульных рысах, без падрабязнасцей і дэталей.

2. Усё адразу, цалкам. Было так цёмна, прытульна, У гразі-балоце ўсё агульна: печ, як столь, і сцены, лавы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тынк

(ням. Tünche)

аддзелачны раствор з сумесі вяжучых рэчываў (вапны, цэменту, гліны, пяску, вады і інш.), якім пакрываюць сцены або столь.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

уцяплі́ць, уцяплю, уцепліш, уцепліць; зак., што.

Зрабіць больш цёплым, засцерагчы чым‑н. ад уздзеяння холаду. Уцяпліць ферму. □ Хату.. [Антось] уцяпліў, зрабіўшы прызбу да самых вокнаў, на столь нацягаў кастрыцы і пяску. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нікелірава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад нікеліраваць.

2. у знач. прым. Пакрыты слоем нікелю. У адным пакоі стаяў шырокі нікеліраваны ложак, а на ім — цэлая гара, аж пад столь, падушак. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панацяга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Разм. Тое, што і панацягваць (у 3 знач.). На фермах адразу палепшылася: загладзілі пазадзіраныя ветрам чубы на стрэхах, пазатыкалі шчыліны ў сценах, панацягалі на столь саломы. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)