ГО́МАНАЎ Леанід Уладзіміравіч

(н. 20.6.1958, Мінск),

бел. жывапісец. Сын У.К.Гоманава. Скончыў Бел. тэатр.-маст. ін-т (1982). З 1989 выкладае ў Мінскім маст. вучылішчы. Сярод твораў: тэматычныя карціны «Пралескі» (1985), «Чайная на ферме», «Смутак» (1986), «Пастух» (1987), «Праз стагоддзі. Ф.Скарына» (1990); партрэт даяркі С.М.Сузько (1978); пейзажы «Стары Мазыр» (1978), «Від горада Сянно» (1990), «Бездарожжа» (1992), «Маўчанне птушак» (1995), нацюрморт з гармонікам (1989) і інш.

Л.Ф.Салавей.

т. 5, с. 330

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Прыту́га 1 ’жэрдка, лата (у саламянай страсе)’ (чач., Мат. Гом.). Рус. дыял. приту́га ’жэрдка, дубец, вяроўка, якімі прыціскаюць, змацоўваюць салому, чарот на страсе’, укр. приту́жина ’тс’. Да тугі (гл.).

Прыт́уга 2 ’смутак, жаль, маркота; змярцвенне’; ’цяжкае становішча; нястача; бяда’ (Нас., Шн., Песні, Кос., Гарэц., Др.-Падб., Касп., Бяльк.; карм., Мат. Гом.; Ян.; калінк., Сл. ПЗБ), пріту́га ’туга; нудны настрой’ (Бяльк.), прыту́жэны ’тужлівы’ (ТС). Параўн. укр. приту́га ’гора, бяда; смутак, туга’, серб.-харв. при̏туга ’бяда, няшчасце’, ст.-слав. приту́жати ’засмучаць, маркоціцца, трывожыць’. Прасл. *pritǫga ’гора, бяда’ (ЕСУМ, 4, 581). Да туга́, тужы́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

smutek, ~ku

smut|ek

м. туга; смутак;

ze ~kiem — з тугою (смуткам); журботна

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

журба́ ж., журбо́та ж. Wéhmut f -, Kúmmer m -s, Tráurigkeit f -, Gram m -(e)s, Betrübnis f - (смутак, туга); Schwérmut f - (меланхолія)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

навяза́цца, ‑вяжуся, ‑вяжашся, ‑вяжацца;

Разм.

1. Напрасіцца; дамагчыся свайго назойлівымі просьбамі. Навязацца ў госці. Навязацца з прапановай. Навязацца ў кампанію.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.); перан. Пачаць неадчэпна мучыць, не даваць спакою. І на Міхася жаль нахлынуў І нейкі смутак навязаўся. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засмуці́цца, ‑мучуся, ‑муцішся, ‑муціцца; зак., па кім і без дап.

Засумаваць, замаркоціцца. Засмуціцца па родных. Засмуціцца ад гора. // Выразіць смутак, заклапочанасць (аб твары, вачах і пад.). Прыгожы круглы твар Галіны Садоўскай паружавеў, светла-зялёныя вочы засмуціліся, галава яе з роўненькім праборам цяжка панікла. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тро́ур ‘жалоба’, тро́урны ‘жалобны’ (Нас.), смал. тро́вур ‘жалоба’. Да рус. тра́ур ‘жалоба’, якое пранікла (у XVIII ст.) з ням. Trauer ‘жалоба, смутак’ (Фасмер, 4, 95). Галосная ‑о‑ пад націскам у выніку лабіялізацыі пад уплывам суседніх гукаў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

элегі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да элегіі (у 1 знач.), з’яўляецца элегіяй. Элегічная паэзія. Элегічная лірыка.

2. Журботны, меланхалічны, летуценны. Цяжка, відаць, больш ярка адлюстраваць элегічныя думы, што навяваюць мілыя сэрцу ўспаміны аб далёкім і жаданым. Майхровіч. // Які выражае смутак, журбу, меланхалічную летуценнасць. Элегічная ўсмешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Tráuer

f -

1) сму́так, журбо́та, жаль

2) жало́ба

~ trágen* — насі́ць жало́бу

~ ánlegen — надзе́ць жало́бу

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

nieopisany

неапісаны, неапісальны; надзвычайны; страшэнны;

nieład nieopisany — неапісальны (страшэнны) беспарадак;

nieopisany smutek — невыказны смутак

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)