кляп, ‑а, м.

Кусок дрэва, скамечаная ануча і пад., якія засоўваюцца ў рот жывёле ці чалавеку, каб не даць магчымасці кусацца або крычаць. Падпольшчыкі заткнулі афіцэру рот кляпам, звязалі яму назад рукі. Пятніцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перекоси́тьI сов.

1. (искривить) перакасі́ць, мног. паперако́шваць, скасі́ць;

2. (о лице — чаще безл.) перакрыві́ць, скрыві́ць;

рот у него́ перекоси́ло рот яму перакрыві́ла (скрыві́ла).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

папо́ўніцы, прысл.

Разм. На поўны рот, прагна (есці). Смачна апёкшы рот і ўсё нутро пахучай, моцнай вадкасцю, Іван пачаў жаваць папоўніцы. Брыль. Яўхім і Даніла слухалі гаворку і ўміналі папоўніцы свежы пшанічны хлеб. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прапаласка́ць, ‑лашчу, ‑лошчаш, ‑лошча; зак., што.

1. Памыць, палошчучы ў вадзе; выпаласкаць. Прапаласкаць бялізну.

2. Прамыць, прадэзінфіцыраваць паласканнем (рот, горла). Віцьку далі прапаласкаць рот нейкай вадой. Паўлаў.

3. і без дап. Паласкаць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́скал, ‑у, м.

Прыадкрыты рот з вышчаранымі зубамі; аскал. Воўчы выскал зубоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разя́віўшы,

Дзеепрысл. зак. ад разявіць.

•••

Разявіўшы рот — з вялікай цікавасцю, увагай (слухаць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рво́та, ‑ы, ДМ ‑рвоце, ж.

Мімавольнае вывяржэнне змесціва страўніка праз рот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Разя́віць ’раскрыць (рот)’ (ТСБМ), раззя́віць, роззя́віць, разьзя́віць ’раздуць, раскрыць (рот)’ (смарг., лях., віл., беласт., маст., шчуч., Сл. ПЗБ; Гарэц., Нас., Мал., Мядзв., Др.-Падб., Мат. Гом.), ’крычаць’, перан. ’адчыніць’ (Сл. ПЗБ), розя́віць, роззя́віць, розе́віць ’шырока адкрыць (рот)’ (ТС), разя́віцца, разя́віца ’раскрыць рот’, ’крычаць’, ’раскрычацца’ (шальч., трак., шчуч., даўг., Сл. ПЗБ), разяўля́цца ’зяваць’ (Яруш.). Ад раз- і зява́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

заткну́ть сов. заткну́ць, мног. пазатыка́ць;

заткну́ть за по́яс (кого-л.) заткну́ць за по́яс (каго-небудзь);

заткну́ть рот (кому) заткну́ць рот (каму);

заткну́ть дыру́ заткну́ць дзі́рку;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ашчэ́рыцца сов.

1. оска́литься, още́риться;

2. (улыбаясь, широко раскрыть рот) оскла́биться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)