1. Архітэктурна аформлены галоўны ўваход у вялікі будынак. Партал тэатра. □ Парталы [манастыра] паважна разгортваюцца на фоне ружова-яснага неба, і тады нельга не заглядзецца на яго.Колас.// Архітэктурнае абрамленне сцэны, якое аддзяляе яе ад глядзельнай залы.
2.Спец.Рама ў форме літары П, якая з’яўляецца часткай металічнай канструкцыі або машыннай станіны.
[Ад лац. porta — уваход, вароты.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
casing
[ˈkeɪsɪŋ]
n.
1) абало́нка, апра́ва, ка́мера f. (шы́ны)
2) ра́маf. (напр. ако́нная)
3) кі́шкі для каўба́саў, ску́рка ад каўбасы́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Zárge
f -, -n
1) во́бад, абадо́к, край
2) ра́ма (у акне); дзвярна́я каро́бка
die ~ éines Édelsteines — апра́ва кашто́ўнага ка́меня
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
касы́, -а́я, -о́е іко́сы, -ая, -ае.
1. Размешчаны, накіраваны пад вуглом да гарызантальнай паверхні, не адвесны.
Касы вугал — вугал, які большы або меншы за прамы.
Касы парус (спец.) — трохвугольны парус.
◊
Касы сажань у плячах (разм.) — шыракаплечы, магутнага складу (пра чалавека).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
framework
[ˈfreɪmwɜ:rk]
n.
1) карка́с -а m. (мо́сту), ра́маf., зруб -а m.
2) структу́ра, сыстэ́ма f.
the framework of the society — грама́дзкі лад
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
разва́лы, ‑аў; адз.няма.
1.Рама з трох жэрдак, якая кладзецца на сані для большай умяшчальнасці. На шырокіх, з разваламі, закіданых саломай санях сядзела жанчына.Галавач.Каб павялічыць пагрузачную пляцоўку саней, паўзверх іх клаліся развалы.«Помнікі».
2. Нізкія і шырокія сані з такой рамай. Балота моцна ўкавана, А снегу — на лапаты дзве... І на развалах стог духмяны У вёску між кустоў плыве.Дукса.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
КУСТАРЭ́З,
машына для расчысткі тэрыторыі ад хмызняку і драбналесся (дрэў дыяметрам да 25 см). Бываюць адвальна-нажавыя, вальцава-нажавыя і нажавыя.
Найб. пашыраныя адвальна-нажавыя К. складаюцца са штурхальнай рамы, навешанай на гусенічны трактар, клінападобнага адвала з гарыз. нажамі, канатна-блочнай ці гідраўл. сістэмы кіравання. Выкарыстоўваюцца пры асваенні новых зямель (пры выкананні культуртэхнічных работ), буд-ве і эксплуатацыі дарог, пракладцы газаправодаў, каналаў, прасек і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
frame
[freɪm]1.
n.
1) зруб -а m., сталёвы ка́ркас (до́му, мо́сту); армату́ра f.; канстру́кцыя f.
2) це́ла n.; склад це́ла
3) шкіле́т -а m.
4) фо́рма f.; ра́маf.; ра́мка f. (для зды́мка, абраза́)
5) парніко́вая ра́ма
6) кадр фі́льму
2.
v.t.
1) надава́ць фо́рму
2) выпрацо́ўваць (плян)
3) апраўля́ць, устаўля́ць у ра́мку
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Мядзвёдак ’рама, у якую ўстаўляецца верацяно з ніткамі, каб звіваць іх на клубок’ (Шат.), мядзведка ’рубанак з дзвюма ручкамі’ (браг., Мат. Гом.), лоеў.мядзведка ’рычаг, якім паварочваецца шацёр ветрака’ (ЛАПП). Да мядзведзь (гл.). Названы паводле падабенства з лапамі мядзведзя. Аналагічна баран ’рубанак з дзвюма ручкамі’, каза 19, казан (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
stelaż, ~u
м.
1. стэлаж;
2.рама;
plecak ze ~em zewnętrznym (wewnętrznym) — заплечнік з вонкавай (унутранай) рамай
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)