прихвати́ ть сов. , разг.
1. в разн. знач. прыхапі́ ць;
прихвати́ зонт прыхапі́ парасо́ н;
моро́ з прихвати́ л цветы́ маро́ з прыхапі́ ў кве́ ткі;
2. (привязать наскоро, слегка) прымацава́ ць .
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыкава́ ць , -кую́ , -куе́ ш, -куе́ ; -куём, -куяце́ , -кую́ ць; -ку́ й; -кава́ ны; зак. , каго-што.
1. Коўкай прымацаваць да чаго-н.
П. сейф да сцяны.
2. перан. Прымусіць нерухома заставацца ў якім-н. стане, на якім-н. месцы.
Страх прыкаваў яго да месца.
◊
Прыкаваць чыю ўвагу, позіркі да каго-чаго (кніжн. ) — прыцягнуць чыю-н. пільную ўвагу, позіркі.
|| незак. прыко́ ўваць , -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прымкну́ ць , -ну́ , -не́ ш, -не́ ; -нём, -няце́ , -ну́ ць; -ні́ ; -ну́ ты; зак.
1. што . Зачыніць, замкнуць на некаторы час.
П. дзверы.
2. Прысунуцца шчыльна да чаго-н.
П. вухам да тэлефоннай трубкі.
3. да каго-чаго . Тое, што і далучыцца .
П. да большасці.
○
Прымкнуць штык (спец. ) — надзеўшы, прымацаваць да вінтоўкі.
|| незак. прымыка́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
|| наз. прымыка́ нне , -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыкруці́ ць , прыкру́ чваць
1. (прывязаць ) (á n)bí nden* vt ; befé stigen vt (прымацаваць );
3. разм. (кнот у лямпе ) herú nterschrauben vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
прыкруці́ ць , ‑кручу, ‑круціш, ‑круціць; зак. , што .
1. Прышрубаваць; закруціць. Прыкруціць гайку. // Прымацаваць да чаго‑н. з дапамогай шрубы, балта і пад. Клін патрэбна было пазам пакінуць на правую па ходу цягніка рэйку і прыкруціць балтамі. Краўчанка .
2. Закручваючы, прымацаваць ; прывязаць. Прыладзіў [Зіновій Цімафеевіч] пучок мачалы, дротам прыкруціў да кія. Важнецкі квач атрымаўся. Нядзведскі .
3. Закруціць трохі або тужэй; падкруціць. Прыкруціць кран. // Круцячы, пакручваючы (рычажок, ручку), зменшыць што‑н., збавіць сілу, моц чаго‑н. Прыкруціць кнот у лямпе. □ Андрэй запаліў вялікі калгасны ліхтар.., прыкруціў агонь — меншы не так патушыць вецер — і пайшоў на ферму. Пташнікаў .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уздзе́ ць , -е́ ну, -е́ неш, -е́ не; -е́ нь; -е́ ты; зак. , што на каго-што.
1. Надзець, нацягнуць (адзенне, абутак і пад. ).
У. боты на ногі.
2. Павесіць, начапіць, прымацаваць да чаго-н.
У. рукзак на плечы.
У. пятлю на крук.
3. Насадзіць на вастрыё, стрыжань, праколваючы, надзець на што-н.
У. кола на вось.
У. кавалак мяса на відэлец.
|| незак. уздзява́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
á nklopfen
1.
vi пасту́ каць (у дзверы )
bei j-m ~ — праве́ даць каго́ -н.; перан. закі́ нуць ву́ ду, нама́ цаць гле́ бу
2.
vt прыбі́ ць, прымацава́ ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Прыла́ дзіць ’прымацаваць , прырабіць; падрыхтаваць; падагнаць’ (Нас. , ТСБМ ), прыла́ дзіць , пріла́ дзіць ’тс’ (Бяльк. ); сюды ж прыла́ дзісты ’зручны ва ўжыванні, спрытны’ (Нас. ) і аддзеяслоўныя назоўнікі прыла́ да ’прыстасаванне, прыбор, механізм’ (Гарэц. , Ласт. , Байк. і Некр. , Яруш. , Бяльк. , ТСБМ ), таксама вытворныя: прыла́ дак ’прыбор’ (ТСБМ ), пріла́ дка ’дастасаванне’ (Бяльк. ), зборн. прыла́ ддзе ’прылады’ (Нар. Гом. ). Да ла́ дзіць (гл.). Рус. дыял. прила́ дить ’зрабіць, прыгатаваць’, укр. прила́ дити ’прыладзіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падшы́ ць , -ы́ ю, -ы́ еш, -ы́ е; -ы́ ты; зак. , што.
1. Прышыць што-н. ці да чаго-н. спадыспаду, знізу.
П. падкладку.
2. Зашыць, падагнуўшы вузкай паласой край чаго-н.
П. прыпол сукенкі.
3. Прышыўшы, далучыць, прымацаваць .
П. даведку ў асабістую справу.
|| незак. падшыва́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
|| наз. падшыва́ нне , -я, н. і падшы́ ўка , -і, Д М -ўцы, ж.
|| прым. падшыўны́ , -а́ я, -о́ е і падшы́ вачны , -ая, -ае.
Падшыўны каўнерык.
Падшывачны матэрыял.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыхапі́ ць , -хаплю́ , -хо́ піш, -хо́ піць; -хо́ плены; зак. (разм. ).
1. каго-што . Узяць з сабою.
П. памочніка.
2. што і чаго . Дастаць, пазычыць.
П. грошай у каго-н.
3. каго-што . Застаць, заспець.
Нас у дарозе прыхапіла мяцеліца.
4. Прымацаваць , замацаваць чым-н.
П. валасы грэбенем.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв. ), што . Пашкодзіць (марозам).
Мароз прыхапіў кветкі або марозам прыхапіла (безас. ) кветкі.
|| незак. прыхо́ пліваць , -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)