káuderwelschen

vt, vi

1) скажа́ць мо́ву

2) гавары́ць бесталко́ва, пле́сці лухту́, гарадзі́ць глу́пства

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Віваць ’плесці’ (Шн.) — архаічны славянскі ітэратыўны дзеяслоў, які захаваўся ў беларускім фальклоры (песні). Утвораны пры дапамозе суф. ‑ва‑ ад віць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

weave [wi:v] v. (wove, woven)

1. ткаць; пле́сці; віць;

weave a way пракла́дваць шлях;

weave a nest віць гняздо́

2. выду́мваць, прыду́мваць;

weave a story выду́мваць раска́з;

weave a plan распрацо́ўваць план

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пле́сціся, плятуся, пляцешся, пляцецца; пляцёмся, плецяцеся, плятуцца; пр. плёўся, плялася, плялося; заг. пляціся; незак.

1. Разм. Павольна ісці, ледзь перастаўляючы ногі. За хлопцам, на повадзе, таксама звесіўшы галаву, неахвотна плёўся конь. Мележ.

2. Зал. да плесці.

•••

Плесціся ў абозе — тое, што і цягнуцца ў абозе (гл. цягнуцца).

Плесціся ў хвасце — быць апошнім у чым‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Наке́рзаць ’зрабіць абы-як’ (шчуч., Сцяшк. Сл.). Да кёр‑ заць ’плесці няўмела’, згодна з Лаўчутэ (Балтызмы, 67), з літ. kerzinti, kerzėnti ’марудна рухацца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пляця́н (плешкі) ’агароджа з тонкіх кійкоў, пераплётных вертыкальна паміж жэрдкамі’ (кіраў., ЛА, 4). Да плесці (гл.). Суфікс ‑ан узыходзіць, відаць, да прасл. *‑enь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бэ́рсаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

Разм.

1. Блытаць, заблытваць. Шукаючы травы, бо лугавіна ж голая, як бубен, каровы раз-пораз лезуць у жыта, бэрсаюць авёс, а пан злуе і ганяецца за мною. Бажко.

2. Няўмела або неакуратна вязаць, абвязваць што-н; плесці. — От не ўмешваліся б лепей, тата, не ў сваё. Бэрсаеце сетку, ну і бэрсайце. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Кі́рзаць ’павольна ісці’ (Сл. паўн.-зах.). Балтызм. Параўн. літ. kifzinti ’тс’ (там жа, 464).

◎ Кірза́ць ’няўмела плесці’ (Сцяшк. Сл., КЭС, лаг.). Да кірзаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Плясця́нка ’пояс, зроблены рукамі пры дапамозе дзвюх-трох драўляных палачак’ (Нік. Очерки). У выніку кантамінацыі лексем плесці і пляцёнка (гл.). Параўн. таксама плясцёнка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Плятня́ 1 ’лазіва, прыстасаванне для лазання на дрэва з мэтай выдзёўбвання борці і паднімання калоды’ (Нікан.), ’сплецены з лазы гуж для звязвання плытоў’ (чэрв., Сл. ПЗБ). Параўн. польск. płatnica ’ліна, вяроўка, перавясла, сплеценыя з канапель і саломы’; рус. плеть ’лазіва ў бортніка’. Да плесці (гл.).

◎ Плятня́ 2 ’маток зблытапых нітак’ (маст., Сл. ПЗБ), ’калонія, сукупнасць (грыбоў)’ (даўг., Сл. ПЗБ). Да сплятацца, плесці (гл.).

◎ Плятня́ 3 ’хлусня, плёткі’ (Нас., ТС). Гл. плятаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)