чэмпіён, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Спартсмен (або спартыўная каманда) — пераможца ў спаборніцтвах у якім-н. відзе спорту на першынство горада, краіны, свету.

Ч. свету па шахматах.

Ч.

Еўропы па боксе.

2. Жывёліна, якая заняла першае месца на выстаўцы, у спаборніцтвах.

|| ж. чэмпіёнка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. чэмпіёнскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Первячо́к ’пярвак, першае дзіця, цяля’ (Нас.). З пярвак/ пярвяк < * нервы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сяле́дчык, ‑а, м.

Разм. Селядзец. На першае яна [Ніна] зробіць халаднік з яйцом, на другое — рыбу. І чыгунок бульбы маладой ад варыць. І сяледчык ёсць. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ша́нкер, ‑у, м.

У выразах: мяккі шанкер — інфекцыйнае венерычнае захворванне; цвёрды шанкер — першае праяўленне захворвання сіфілісам у выглядзе язвы, якая ўзнікае на месцы заражэння інфекцыяй.

[Фр. chancre.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

набажэ́нства, ‑а, н.

Царкоўная служба, богаслужэнне. Сёння ў касцёле першае набажэнства. Колас. Як пачалося набажэнства і выпаў час адпачыць, .. [званар] прысеў на невялікі ўслон.. і закурыў. Лупсякоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Érstgeborene

sub m, f -n, -n пе́ршае дзіця́ ў сям’і́, пе́ршынец

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

сівавало́сы, ‑ая, ‑ае.

З сівымі валасамі. Сівавалосы стары. □ — А ў мяне сёння першае спатканне, — таямніча прызналася Яніна і, пацалаваўшы сівавалосую галаву цёці Фені, выбегла з пакоя. Сіняўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АЛЬБЯРЦІ́НСКІ ЭЛЕКТРАЛЯ́МПАВЫ ЗАВО́Д.

Дзейнічаў на Беларусі ў 1913—15 у Альбярціне. Першае на Беларусі прадпрыемства такога профілю. Працавалі 86 рабочых.

т. 1, с. 275

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

праліпе́ць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак.

Разм. Ліпець некаторы час. Першае, што мільганула ў галаве, як Сяргей ступіў па свой панадворак, было: «Хата як асела! Доўга не праліпіць». Кухараў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пратэі́ды

(ад гр. proteion = першае месца + eidos = выгляд)

складаныя бялкі, утвораныя з простых бялкоў і рэчыва небялковай прыроды.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)