ГРАБЕНБА́ЎЭРЫ

(Grabenbauer),

музыканты 18 — пач. 19 ст.

Дамінік (? — раней 25.2.1804), клавесініст і педагог. У 1757—72 працаваў пры двары гетмана Браніцкага ў Беластоку (Польшча), даваў прыватныя ўрокі музыкі. Часта выязджаў у Слонім, з 1778, верагодна, жыў у ім стала (1.1.1779 заключыў з М.К.Агінскім кантракт на 8 гадоў, паводле якога абавязваўся навучаць прыгонных ігры на клавікордах). Працаваў да 1804 у муз. школе пры Слонімскай капэле Агінскага. Ева (1760, Беласток — ?), спявачка і педагог. Дачка Дамініка. З 1.1.1779 працавала ў Слонімскім тэатры Агінскага. Паводле кантракта павінна была вучыць прыгонных спевам, а таксама выступаць у операх і камедыях. У 1780 спявала ў оперы «Тэлемак». У сак. 1785 пакінула Слонім разам з мужам, прыдворным спеваком М.Лазарыні.

Г.І.Барышаў.

т. 5, с. 378

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

bring up

а) гадава́ць (дзяце́й); узгадо́ўваць

б) выхо́ўваць; адуко́ўваць; навуча́ць

в) прапанава́ць (плян) для дыску́сіі

г) ста́віць на вышэ́йшае стано́вішча; падыма́ць, узво́дзіць уго́ру

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Муштр, муштра́ ’ваеннае навучанне, заснаванае на механічнай дысцыпліне і завучванні прыёмаў ваеннай справы’, му́штры ’прыдзіркі, празмерныя патрабаванні’ (ТСБМ, Нас., Шат., Бяльк.), муштроўны ’задзірысты’ (дзятл.), муштроўна ’наўмысна’ (іўеў., Сл. ПЗБ), муштрава́ць, муштрува́ць ’выхоўваць, навучаць залішне строга’ (ТСБМ, Шат., Бяльк.), муштроўка ’працэс навучання маладога паляўнічага сабакі’ (Інстр. III). З польск. musztra, mustra, muster і musztrować ’тс’ (Чартко, Бел. лінгв. зб., 152; Кюнэ, Poln., 79; Мацкевіч, Сл. ПЗБ, 3, 91), якія з ням. Muster ’узор’, mustern ’рабіць агляд’ < італ. mostra < с.-лац. monstra ’паказ, дэманстрацыя’ (Праабражэнскі, 1, 573; Варш. сл., 2, 1075; Фасмер, 3, 21).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

kształcić

kształc|ić

незак. адукаваць, навучаць;

~ić na prawnika — вучыць на юрыста;

podróże ~ą — падарожжы развіваюць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

вучы́ць

1. (навучаць) léhren vt; béibringen* vt (каго-н. D); unterríchten vt, Únterricht ertéilen (каго-н. D); unterwéisen* vt (чаму-н. in D);

2. (вывучаць) lérnen vt, studíeren vt;

вучы́ць ро́лю (séine) Rólle lérnen [éinüben]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

wdrażać

незак.

1. do czego навучаць, прывучаць;

2. пачынаць; заводзіць (справу і да т.п.);

wdrażać śledztwo — пачынаць следства

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

béibringen

* vt

1) прыво́дзіць (доказы)

2) навуча́ць (чаму-н.)

j-m Fértigkeiten ~ — прывіва́ць каму́-н. на́выкі; растлума́чваць

3) прычыня́ць (страту)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

break in

а) аб’яжджа́ць (маладо́га каня́), навуча́ць

to break in an office boy — навучы́ць пра́цы пасыльно́га

б) разно́шваць (чараві́кі)

в) перапыня́ць; уме́швацца (у гу́тарку)

г) урыва́цца (сі́лаю)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

breed​2 [bri:d] v. (bred)

1. (пра жывёл, птушак) спа́рвацца; распло́джвацца;

breed like rabbits распло́джвацца ху́тка, як трусы́

2. разво́дзіць, выво́дзіць (пародзістую жывёлу, птушак), гадава́ць

3. выхо́ўваць, навуча́ць;

He was bred abroad. Ён атрымаў выхаванне за мяжой.

4. выкліка́ць; быць прычы́най;

Poverty breeds despair and violence. Галеча вядзе да адчаю і насілля.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

teach

[ti:tʃ]

v.t. taught, teaching

1) вучы́ць, навуча́ць

2) выклада́ць, вучы́ць

He teaches mathematics — Ён выклада́е матэма́тыку

3) працава́ць наста́ўнікам, наста́ўнічаць

4) правуча́ць

I will teach him a lesson — Я яго́ правучу́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)